Bên Cầu Dệt Lụa

BÊN CẦU DỆT LỤA

SOẠN GIẢ THẾ CHÂU

 

 

Vở BÊN CẦU DỆT LỤA được soạn giả THẾ CHÂU viết

cho sân khấu THANH MINH - THANH NGA vào khoảng năm 1976.

VỚI SỰ THAM GIA CỦA CÁC DIỄN VIÊN SÂN KHẤU NAM BỘ

Thanh Nga : Quỳnh Nga…………..

Thanh Sang : Trần Minh ………….

Ngọc Nuôi : Trần Mẫu…………….

Thanh Tú : Nhuận Điền ……………

Kim Hương : Tiểu Loan ……………

Xuân Lan : Công chúa Bích Vân……

Văn Ngà : Vua ………………………

Ba Xây : Tướng quân Giả Lộ………..

Chí Hiếu : Quan huyện………………

Bảo Quốc : Tất Đạo………………….

Hùng Minh : Hiếu Danh……………..

 

Màn 1 : tại nhà Nhuận Điền

Cảnh 1 : (Trần Minh & Trần mẫu)

 

Trần Mẫu:

Đừng… đừng…  Đừng đánh tôi,  đừng đánh con tôi, đừng… đừng…. á…

Trần Minh:

Mẹ, mẹ

Trần Mẫu:

Chuyện gì vậy con?

Trần Minh:

Mẹ. mẹ mớ , mẹ làm con sợ quá hà.

Trần Mẫu:

Mẹ vừa trải qua một cơn mộng dữ, có hình ảnh hồi sáng này, quan huyện đánh đuổi  mẹ con ta hết sức tàn nhẫn.

Trần Minh:

Thưa mẹ, Mẹ đừng nghĩ gì đến chuyện đó nữa hết ớ mẹ, mẹ hãy ráng nằm tịnh dưỡng thì bệnh mẹ mới mau lành được mẹ à.

Trần Mẫu:

Bịnh mẹ làm sao mạnh được con, mẹ biết trong mình của mẹ lắm rồi.

Trần Minh:

Mẹ, mẹ đừng nói vậy mẹ à. Thôi mẹ uống chén thuốc này đi mẹ.

Mẹ uống chén thuốc này đi mẹ.

Trần Mẫu:

Mẹ uống thuốc như là uống nước lã vậy con à

Trần Minh:

Mẹ uống đi, thuốc này hay lắm mẹ, uống đi mẹ.

Mẹ nằm xuống nghỉ đi mẹ

Trần Mẫu:

Con để đó cho mẹ. Trần Minh, tiền đâu mà con lo thuốc cho mẹ? Hay là con ...

Trần Minh:

Mẹ, mẹ đừng nghĩ rằng con vì cái nghèo bức bách mà làm cho con phải đổi chí, để làm những điều xằng bậy. Hồi sáng nầy nè, anh Nhuận Điền ảnh thấy mẹ nằm mê mang, cho nên ảnh đi rước thầy về coi mạch và hốt thuốc cho mẹ đó.

Trần Mẫu:

 Tội nghiệp. Thằng Nhuận Điền nó đã nghèo, mà nó còn cưu mang đùm bọc mẹ con mình nữa, không có nó mẹ con mình phải sống sao đây !

[NGỰA Ô NAM] (7 câu, nhịp 4)

[1.] Con ơi giữa lúc mẹ lâm phải bịnh ... nguy,

Không có mái nhà đụt nắng che mưa

[2.] Tứ cố vô thân, manh áo không lành đủ để che thân

[3.] Đời sống quá tối tăm

Trần Minh:

Mẹ, con xin mẹ hãy an tâm mà dưỡng bịnh.

[4.] Còn ơn sâu nghĩa nặng của Nhuận Điền,

có ngày mình cũng phải liệu đáp đền.

Trần Mẫu:

[5.] Hột muối nghèo Nhuận Điền cắn chia ba.

Ôi lòng dạ người ta,

[6.] Vuốt mặt vong hôn làm con gia thất không thành,

Mẹ nhắm mắt khó yên lòng.

Trần Minh:

[7.] Mẹ, con cuối đầu van mẹ đừng nói vậy

Mẹ chết rồi thì con sống sao đây.

 

-----------------

 

 

 

Trần Mẫu:

Trần Minh, Trần Minh . con đứng dậy, con đứng dậy. Con nhìn vào mắt mẹ, nghe mẹ hỏi, làm người con phải làm thế nào để biết đền ơn rửa nhục

Trần Minh:

Thưa mẹ, trước mặt mẹ, con xin thề. Dù hoàn cảnh thế nào con cũng phải nuôi chí lập thân, không thể nào cúi đầu để tuân theo mạng số. Ân sâu con phải đáp, hận nhục con phải đền.

Trần Mẫu:

Mẹ vui rồi, mẹ vui lòng nhắm mắt.

Trần Minh:..Mẹ, mẹ đừng nói vậy mẹ à

Trần Mẫu:

Nhuận Điền đâu mà mẹ không thấy vậy con?

Trần Minh:

Bữa nay trời chuyển mưa nè, rồi ảnh sợ mưa to làm ngập hết mấy liếp cải mới trồng, cho nên ảnh ra ngoải ảnh khai mương và tát nước rồi mẹ à

Trần Mẫu:

Sao con không ra đó để mà tiếp tay với nó, con lại ở đây ?

Trần Minh:

Dạ ... dạ tại me đau ...

Trần mẫu:

Mày .. (Trần Mẫu khoát tay đánh Trần Minh)

Trần Minh: (khóc)   Mẹ ... mẹ ...

Trần Mẫu:

Trần Minh, ăn nhờ ở đậu với người ta, con phải biết ra sức cùng lo với người ta, tại sao con lại học đòi phường túi cơm vá áo ?

Trần Minh: (khóc)

Mẹ ...

Trần Mẫu:

Bộ mẹ đánh con như vậy là oan ức cho con phải không ?

Con hờn giận mẹ phải không con ?

Trần Minh:

Không, con nào dám hờn giận mẹ ...

Trần Mẫu:

Vậy tại sao con lại khóc ?

 

[VỌNG CỔ] (câu 1, 2, 3)

Câu 1 :

Trần Minh:

Mẹ ơi, con khóc vì con đã chợt hiểu ra mẹ không còn bao nhiêu hơi sức nữa, một tát tai không đủ để con đau như muốn thay cho lời vĩnh biệt đến muôn ... đời (HÒ)

Mẹ đó con đây nhìn nhau mà hoen mắt lệ mờ (HÒ)

Con đang tưởng như con đứng trên bờ đưa tiễn mẹ

Xuống thuyền chờ đợi để ra đi (XÊ)

Dù có thương người bịn rịn lúc chia ly

Kẻ trạo phu khó giữ chặt tay sào (XANG)

Mưa gió đêm này vẫn gào thét xôn xao

Bất đỗi bẻ sào cho thuyền ra sóng gió (CỐNG)

 

Câu 2 :

Trần Mẫu:

Đừng buồn nữa con, chuyện bèo mây tan hợp (XỀ)

tử sinh vốn đã định luật muôn đời.

Mẹ theo cha con cũng tạm yên vui, chỉ thương cho con

khôn lớn mà chưa thành gia thất (XANG)

Trần Minh:

Mẹ ơi sức lực của mẹ giờ đây như đèn cạn (XANG)

dầu trước gió thì lòng dạ nào đâu con còn mơ tưởng chuyện gia đình (HÒ)

Lời mẹ khắc dõng dạc uy nghi lòng con chưa kịp vui mừng (HÒ)

Con khép nép đợi chờ tay của mẹ

giáng xuống cho con đau rát cả thịt da (XÊ)

Hay cho con được vuốt từng giọt máu tuôn ra

Con sẽ sung sướng như được muôn ngàn châu báu (XANG)

Vì con thấy được trong xác thân khô héo

Mẹ vẫn còn đủ sức sống bên con (XANG)

 

Câu 3 :

Trần Mẫu:

Đừng khóc nữa con mà mẹ không yên lòng nhắm mắt ...  (XANG)

Trần Minh:

Mẹ, mẹ đừng nói vậy mẹ à ... (XỀ)

Trần Mẫu:

Trần Minh ơi đời ai thoát được một lần sống chết

Con hãy bình tâm mà đón nhận định luật tự nhiên (XANG)

Mẹ đã già, đã chịu nhiều vinh nhục oan khiên

Đã sống đủ một đời còn chi ân hận (XANG)

Con đã lớn nên nhớ lời mẹ dặn (XÊ)

Là ân, nhục con phải lo báo báo đền, con chớ nên quên (CỐNG)

Tre phải tàn cho măng bụt vươn lên

Sau cái chết vẫn còn tiếp liền cái sống (XANG)

Tiếp nối liên miên thành cuộc đời sinh động

Con sống làm sao để mà được xứng đáng một con người (HÒ)

------------------------

 

Trần Minh:  Mẹ , mẹ ơi con muốn nói

Trần Mẫu:

Đừng nói gì nữa con, con hiếu thảo là mẹ vui rồi. Trần Minh, mẹ mệt quá rồi con. Trần Minh: Thôi mẹ nằm xuống nghỉ đi mẹ

 

 

Cảnh 2 : (Trần Minh, Nhuận Điền, Hiếu Danh, Tất Đạo)

Tất Đạo:  Trần Minh ơi có mày ờ nhà hông trần Minh ơi

Hiếu Danh:  Trần Minh a….có ở nhà không Minh

Tất Đạo:  Thằng này chắc có ở nhà nên hỏng có lên tiếng đó mày

Hiếu Danh:   Ở nhà mà tao kêu rách cái cổ họng sao nó không trả lời mậy. Để tao vô tao kiếm nó cái coi Đạo

Tất Đạo: Đi, tao với mày vô

Hiếu Danh:  Đi vô trước đi. Mà thôi, Hai đứa vô…….

Tất Đạo:   Minh … Minh ơi…  ui trời, trời đất ơi sao tao kêu mày quá trời mày không lên tiếng mậy?

Trần Minh: La um xùm, mẹ tui đau mới vừa nằm ngủ, các anh la nói um xùm vậy

Tất Đạo:   Chuyện gì la um xùm, la um xùm, trời ơi mới bước vô chưa có nói tiếng nào hết mày nói la um xùm, la um xùm, la hồi nào mậy?

Trần Minh: Trời đất ơi, tôi biểu nói nhỏ nhỏ mà la lớn, bộ điên rồi sao?

Tất Đạo: Cái gì mày nói tao điên hả. ờ tao chịu điên ớ mày. Ê mày. Mẹ nó bịnh thiệt mày.

Hiếu Danh:  Thì kệ nó mày, mẹ nó chớ bộ mẹ mày ha.

Tất Đạo:   Trời ơi, mẹ nó chứ gì mẹ tao.

Hiếu Danh:  Mẹ nó sao mày lo dữ vậy

Tất Đạo:   Làm cái gì lo

Hiếu Danh:  Mày nghe mẹ nó bịnh hôn?

Tất Đạo:    Rồi sao?

Hiếu Danh:  Mày chồm chồm tới hoài, bộ mày hong sợ bị lây hả mậy?

Tất Đạo:   Bộ mày tưởng tao dễ lây lắm hả mậy

Trần minh: Trời ơi tui lạy mấy anh, nhỏ nhỏ một chút xíu, mẹ tui đau mới vừa nằm ngủ

Hiếu Danh:  Trời lạy cái gì, tao nói như vậy là quá nhỏ rồi. bộ tao nói vậy là lớn lắm sao mậy?

Trần Minh: Trời đất ơi

Tất Đạo: Hỏi nó mầy.

Hiếu Danh: Ê, tại sao hồi sáng nầy mầy hổng tới trường mài mực cho tụi tao mậy ?

Tất Đạo: Ờ, mầy cũng không vô làm bài phú cho tụi tao nữa !

Hiếu Danh: Tụi tao tin tưởng có mầy nè, mầy làm bài mau cũng như chớp vậy đó, cho nên tao đâu có nhờ tới thằng khác đâu

Tất Đạo:  Đúng

 

[KIM TIỀN BẢN] (16 câu, nhịp 4)

Hiếu Danh:

[1.] Có bao nhiêu đó mà thầy đánh tụi ... tao

Mỗi đứa mười roi đau thót ruột

[2.] Tao còn bị bắt khoanh tay,

tao quỳ gối cả một buổi trưa, chớ bộ…

Trần Minh:

[3.] Xin hai anh thương cho

vì mẹ của tôi đang lâm trọng bịnh

Tất Đạo:

Trời ơi, bịnh mà khoe !

Trần Minh:

[4.] Đành phải xao lãng việc sử kinh

Chớ không thể quên bổn phận làm con

Tất Đạo:

[5.] Miễn  mầy, bả là mẹ của mầy,

chớ bộ bả là mẹ của tụi tao sao

Trần Minh nói dặm: Cái gì kỳ vậy?

[6.] Mà mày lại để cho tụi tao bị đòn

vì bài phú không xong

Trần Minh:

[7.] Đời tôi đã quá khổ đau

với kiếp người bất hạnh

[8.] Tôi đành phải chịu lỗi với mấy anh

Chớ tôi còn biết phải làm sao

Tất Đạo:

[9.] Í trời đất ơi, trời đất ơi, đâu có dễ dàng

tụi tao bị đòn mà mầy nói mầy không biết làm sao

[10.] Thầy đã đánh tụi nầy

thì mầy đâu có nghe đau

Trần Minh:

Trời ơi, tui xin hai anh thương ...

Hiếu Danh: (nạt)

[11.] Thôi ! thương cái gì ! Đạo à,

Tất Đạo: Cái gì?

Hiếu Danh: Mầy thương nó không mậy, chớ cái mặt của thằng nầy sao tao thấy tao hổng ưa đó mầy

Tất Đạo:

[12.] Tao hỏi mầy nè, cái bản mặt của thằng Trần Minh

thì làm sao mà ai ưa nó cho được

Hiếu Danh:

[13.] Nè, tao cho mầy biết nghe mậy, hễ dùi đánh đụt,

thì giờ đây đụt đánh săn

[14.] Thầy đã đánh tụi tao đau, thì tụi tao tới đây

tao đè đầu mầy để tao đập lại

Tất Đạo: (can)

Ê, khoan, khoan mầy, nóng quá, chưa có gì hết mà

Trần Minh:

[15.] Cái gì kỳ vậy ! Thôi giờ hai anh ở đây chơi đi,

chờ anh Nhuận Điền về đây tính lại

Tất Đạo:

Ha ha, nó dọa mậy !

Trần Minh:

[16.] Mà nếu ảnh có tính sao

Thì tôi cũng xin nhất nhất nghe theo.

-------------------------

 

Hiếu Danh:  Ê, ê, ê,,, bộ mày tưởng tụi tao rãnh rang lắm sao hả mậy?.

Tất Đạo: ờ

Hiếu Danh:  Mày thấy hôn, trời mưa trời gió vậy mà tao lặn lội từ bên nhà tao qua đây ta kiếm mày là cả một cái sự khổ cực mày biết hôn mậy?

Tất Đạo: ờ

Hiếu Danh:

Tới đây còn bày đặt mời mọc lợi, ở lợi ngồi, nhà nghèo mạc rệp hỏng có cái ghế mà đụng ai cũng mời hết trơn mậy. Mày biểu tao ở đây để chờ đợi cái thằng Nhuận Điền trâu nước đó hả. Tao không chờ đợi cái thằng nào hết ớ, mày nên nhớ rằng thầy đánh tụi tao đau quá thì tụi tao qua tụi tao kiếm mày tụi tao gật

Tất Đạo: Ý ơi khoan mày cũng vậy nữa, trời ơi. Sao tánh mày nóng quá vậy mậy. Thôi mày để tao nói chuyện với tụi nó. Ê, bộ mày tưởng mày đem cái tên Nhuận Điền ra mày hâm doạ là công tử Hiếu Danh đây sợ lắm hả mậy?

Hiếu Danh: Trời đất ơi,  tới mầy nữa nghe mậy, ăn nói gì hổng có cẩn thận, lựa lời gì hết trơn hết trội vậy.

Tất Đạo: Sao hỏng cẩn thận.

Hiếu Danh: Mày muốn cái gì thì mày bước qua mày ăn thua đủ với nó đi, chớ mày đừng có rài tao vô.

Tất Đạo: Rài vô là sao?

Hiếu Danh: Mày rài tao vô vậy rồi..

Tất Đạo: Rồi sao?

Hiếu Danh: Rủi nó đánh tao rồi sao mậy?

Tất Đạo: Mày làm tao muốn nực rồi đó Danh

Hiếu Danh: Sao nực?

Tất Đạo: Nó đem cái tên Nhuận Điền ra nó hâm doạ tụi mình,

Hiếu Danh: Đúng rồi.

Tất Đạo: Tao tưởng mày ngon hơn tao, tao mới đem cái tên của mày ra tao hâm doạ lại nó.

Hiếu Danh:  Đúng đúng đúng đúng…

Tất Đạo: Ai dè mầy ngán hả.

Hiếu Danh: Đúng

Tất Đạo: Mày ngán thiệt hả mậy?

Hiếu Danh: Cái gì?

Tất Đạo: Mày ngán cái thằng Nhuận Điền hả?

Hiếu Danh: Vậy là Mày lầm rồi

Tất Đạo: Lầm… sao?

Hiếu Danh: Đời tao chưa biết ngán ai hết trơn hết trọi á

Tất Đạo: Không biết ngán ai hết ớ hả

Hiếu Danh: Tao cho mày biết nè, tao anh hùng số 1 đó mày

Tất Đạo: Vậy à

Hiếu Danh: Tao cho mày biết nghe 10 thằng Nhuận Điền thì tao cũng đánh chứ đừng nói 1 thằng

Tất Đạo: 10 thằng Nhuận Điền mày cũng đánh nó nữa

Hiếu Danh: Tao gặp mặt là tao

Tất Đạo: Hễ mày gặp..

Hiếu Danh: Ui trời đất ơi

Tất Đạo: Mày dám đá nó nữa hả mậy, mày dám đá… ui tr, oi,

Hiếu Danh: Trời đất ơi trời. tại sao khi không … mày đứng.   Ai da

Nhuận Điền: Gì đây hiền đệ?

Tất Đạo: Ê mày giỡn hả mậy, để tay mày xuống. Bộ mày tưởng cái đầu của tụi tao là  ruộng, mày cuốc ở trển mậy, Tay mày cầm cái cuốc nói chuyện mày giữ gìn ý tứ, mày xoay qua xoay lợi mày tưởng trúng hỏng đau

Trời ơi, Trời đất ơi chút nữa là văng cái đầu thảo của tao….

Hiếu Danh: Mày làm cái gì, mày nói chuyện với nó cẩn thận chút mậy. hỏi nó mầy.

Nhuận Điền:  Gì đó hiền đệ?

Trần Minh: Bữa nay mẹ đệ đau, đệ hỏng có đi đền trường học được, rồi hai cái anh này lại đây kiếm chuyện đánh lộn

Hiếu Danh: Làm cái gì kiếm chuyện đánh lộn mậy, mày hỏng tới trường mầy học được rồi làm sao tao làm bài được mậy

Tất Đạo: Trời ơi cái dụ làm bài dùm, nói nhỏ nhỏ để mang tiếng, mày sao ngu quá hà.

Nhuận Điền: Ê hai thằng kia, qua đây làm cái gì đó?

Tất Đạo: Ê bửa nay nó sợ mình ha gì mậy, nó kêu mình tới bằng thằng…

Hieu danh, Mày hỏi cái gì, qua đây làm gì hả, ê qua đây đánh thằng Trần Minh chơi được hông mậy?

Nhuận Điền: Cái gì?

Hiếu Danh: Đánh Trần Minh

Tất Đạo: Được hông?

Hiếu Danh: Được hông

Nhuận Điền: Đánh Trần Minh?

Hiếu Danh: ờ, ờ..

Nhuận Điền: Mà sao khi không lại đánh người ta là nghĩa lí gì?

Tất Đạo: Giấu cái vụ làm bài mầy

Hiếu Danh: Ờ, tại hôm nay tao cảm thấy trong lòng tao hỏng được vui nên tao đến đây tao đánh nó để giải sầu

Tất Đạo: Ê được hôn, được hông? Được hông..

Nhuận Điền: Ngon hé,

Tất Đạo: ừ ngon

Nhuận Điền:  Cảm thấy trong lòng hỏng được vui rồi tìm Trần Minh đánh giải sầu

Hiếu Danh: Được hôn mậy

Tất Đạo: Thường thường nó như vậy ớ, thường thường

Nhuận Điền: Đánh Trần Minh làm gì, mẹ của Trần Minh đang đau,

Hiếu Danh: Giờ sao,

Tất Đạo: ừm, giờ sao

Nhuận Điền:

Nếu muốn tìm người đánh giải sầu tôi chỉ cho mà đánh.

Hiếu Danh: Tao buồn quá mậy

Tất Đạo: Mày chỉ mày chỉ…

Nhuận Điền: Tôi nè.

Tất Đạo: ối trời .. sao thằng này nó chỉ nó mậy?

Nhuận Điền:  Hừ, đánh cái vui liền hà

Hiếu Danh: Mày khỏi cần mời mọc, nếu tao đánh thằng Trần Minh rồi mà tao cảm thấy trong lòng của tao chưa có vui ớ, tao bóp mũi mầy, …

Tất Đạo: Mày cũng vậy nữa,

Hiếu Danh: Tao bóp mũi mầy… tao bóp mũi mầy..

Tất Đạo: Cái tánh mày sao nóng quá, trời ơi tao nói chuyện không có gì mà mầy sao kỳ quá, để đó tao. Để tao. Ê mày nói sao mậy, Mày nói mẹ thằng Trần Minh đau, đánh thằng Trần Minh chi để đánh mầy phải hôn, Đánh mày làm chi cho đau tay đau chân, tụi tao nói chuyện với mày một hai câu mà coi bộ hỏng êm rồi cái tao xé đồ mày chơi được hôn. Haha, ê, tao đụng vô cái nó đi theo cái tay của tao

Hiếu Danh: Trời đất ơi sao mày kỳ vậy Đạo

Tất Đạo: Cái gì kỳ?

Hiếu Danh: Mày không biết thương người gì hết trơn hết trọi, người ta nghèo vầy mày xé đồ rồi bây giờ, …

Tất Đạo: Tao xé hồi nào?

Hiếu Danh: Quần áo ở đâu người ta mặc mậy

Tất Đạo: Cái tay để vô, tự nhiên cái túi nó đi theo cái tay của tao ớ mầy.

Hiếu Danh: Mầy thật là không có biết điều gì hết trơn hết trọi, tội nghiệp ảnh. Ê còn,, … còn 1 cái nữa.    Úi trời

Tất Đạo: Mày làm cái gì mày xô nó dữ vậy mậy? Mày muốn kiếm chuyện phải hôn?. Tao cho mày biết tay tụi tao.

Hiếu Danh: Mày nhớ nghe mậy thằng nhóc. Xô tao mày nhớ nghe mậy

Tất Đạo:Vô đây vô đây, vô hết, có bao nhiêu vô hết,

Hiếu Danh: ớ, khoan khoan, khoan nóng, khoan nóng. Nè, nè cẩn thận nè, mày nhớ hồi nảy tao biểu mày cái gì đằng quán nước hông

Nhóm bạn: Nhớ

Hiếu Danh: Tới đây mày chỉ làm phận sự hết sức là nhẹ nhàng, mày nghe lời tao nè, mầy đập đầu thằng này cho tao. Mày cứ đánh cho nó chết đi, rủi ro cái gì ớ, hai thằng bây chịu trách nhiệm. Đánh. Đánh nó tao.

Tất Đạo: Khoan khoan khoan. Để tao

Hiếu Danh:Tới mày, bước tới đây…

Tất Đạo: Ê mày, mày nhìn thấy thân hình của hai thằng này mày hết hồn chưa mậy, mầy đừng có nhìn mặt mà bắt hình dong nghe mậy, coi hai thằng này nó ốm ốm … vầy, chứ nó yếu  à mầy. ơi… mà tao nói yếu yếu chứ với mầy mà ăn nhầm gì với tụi nó mầy ơi, mày hỏng có ăn thua gì với tụi nó đâu, con tụi nó, tụi nó còn dám đánh đó mày à..  Đánh nó.

Hiếu Danh: Đánh nó tao, tao chịu,,,   trời trời đá,, dữ

Tất Đạo: Mày đá nó dữ mậy, mày đá…  tao chưa mày, tao còn mầy

Hiếu Danh: Đánh mày… thằng này coi được nè

Đi đâu vậy, ơ . trời đất ơi mầy làm gì cái gì y thủ cái ,,… chạy, mày làm mất mặt tao, đánh nó mầy, đánh nó.

Nhóm bạn: Hồi nảy vô tao hỏng có ngán nó, giờ thấy nó sợ quá

Hiếu Danh: Trời đất ơi nói vậy mà nói chi, đánh nó đi

Tất Đạo:  Sợ cái gì, Có tao đây nè, hỏng có sợ gì hết trơn ớ. Mày thấy tao có sợ gì hôn, đánh nó.

Tất Đạo:  Hỏng có sao mày, hỏng có sao.

 Hiếu Danh: Đứng dậy đi.  Đánh tiếp đi..

Tất Đạo:  Mày cứ việc đánh tao hỏng có đau, đánh nó.

Đánh tiếp mày

Hiếu Danh: Trời ơi, trời,  Sao bỏ chạy hết trơn vậy mậy.

Tất Đạo: Mày đá người ta rồi mày cười hả mậy. đừng có cười mày, tụi tao còn, mày đừng có mừng mầy.

Hiếu Danh: Mày đứng đó mà la,…. mày thấy nó đá tao hôn

Hiếu Danh: Sao mày đá tao?

Tất Đạo:  Tại sao mày đứng trước mặt tao mầy .. để nó đá tao. Đứng dậy mầy

Hiếu Danh: Trời ơi, máng…  gắn áo dùm tao mậy….

Tất Đạo:  Bình tĩnh, hỏng có cái gì sợ hết mầy, có tao đằng sau lưng mày, đánh nó cho tao, đánh nó,

Hiếu Danh: Được hôn?

Tất Đạo: Được

Hiếu Danh: Được hén, mày chịu hén

Nhuận Điền: Bây giờ tới phiên ai, tới phiên mày phải hôn

Tất Đạo: Nó đó, bạn tao ớ

Hiếu Danh: Dạ.. em . làm sao. … em ghét đánh lộn lắm anh Điền ơi

Tất Đạo: Trời đất ơi mày ăn nói cái gì vậy mậy. hồi nảy mày nói với tao… sao,  giờ mầy nói vậy.

Hiếu Danh: Tao nói với mầy cái gì

Tất Đạo: Mày nói với tao là mầy đánh lộn

Hiếu Danh: À , mầy muốn nhắc tới cái chuyện cũ hả, Tao nói là tao giữ lời , tao nói tao đánh là tao đánh hà. Đạo, bầy giờ,..  đi về

Tất Đạo: Trời đất ơi, anh hùng mà đi về mậy

Hiếu Danh: Hôm nay tao nhức răng quá mậy

Tất Đạo: Trời đất ơi, mầy nhức răng thây kệ mày, mày phải đánh nó để chứng tỏ mày anh hùng chớ, đánh mày, đánh, đánh

Hiếu Danh: Tao đánh có gì mầy chịu phải hôn,

Tất Đạo: Mầy chết tao chịu. Tự nhiên mầy lắc vậy mậy?

Hiếu Danh: Tao thấy nó cái tao vùng mình mậy

Tất Đạo: Trời đất ơi đánh lộn mà mày ngó con mắt nó chi, nhắm con mắt lại đánh

Hiếu Danh: Nhắm con mắt cũng trúng nữa hả,,,  vậy hả, ừa. rồi

Tất Đạo: Làm cho tao giận rồi đó

Hiếu Danh: Trời đất ơi huhuhuhu

Tất Đạo: Như vậy mà tao tưởng mày cười chứ

Hiếu Danh: Tao về tao méc má tao…

Tất Đạo: Mày làm cái gì mà mày đánh nó dữ vậy mậy, hả mậy, mầy đánh làm sao mà mình mẩy nó giựt hết trơn hết trọi vậy mậy. Tại sao mầy kỳ vậy mậy, tại sao mầy thấy tụi tao đông mà mầy dám ăn hiếp tụi tao mậy, Tao cho mầy biết nghe mậy. Tao về.  ây da…

Nhuận Điền: Đứng lên,

Tất Đạo: Dạ… lên

Nhuận Điền: Đứng yên

Tất Đạo: Dạ, đứng yên

Nhuận Điền:

Nhúc nhích tao giựt là rớt cái đầu , nghe chưa, nghe chưa

Tất Đạo:Dạ nghe rồi, nghe rồi

Ui da

Nhuận Điền:

Kiếm cái gì dạ

Tất Đạo:Dạ em tưởng cái đầu em rớt anh ơi, mừng quá

Nhuận Điền:

Nghe ta hỏi nè,

Tất Đạo: Em trả lời

Nhuận Điền:

Hai đứa bây qua đây làm cái gì?

Tất Đạo: Có làm cái gì đâu anh

Anh thấy tự nảy giờ em có làm gì đâu. Em nghe mẹ anh Trần Minh bịnh nặng, nên em mới rủ bạn bè đông đảo đến đây để thăm mẹ anh Trần Minh. Với lại em hiểu hoàn cảnh gia đình của anh Trần Minh nghèo nàn nên tụi em mới ghé tiệm thuốc để mua cho mẹ anh Trần Minh vài thang thuốc

Nhuận Điền:

Thuốc đâu?

Tất Đạo: Anh cầm đó.  Ui trời 

Nhuận Điền:

Nghe ta hỏi nè,

Tất Đạo: Dạ trả lời nữa.

Nhuận Điền:

Nghe đồn là hai đứa bây vô trường ăn hiếp Trần Minh lắm phải hôn

Tất Đạo: Ai vậy, thằng nào thèo lẻo đi đồn cái vụ đó có

Nhuận Điền:

Cái gì, có hả? nghe tao dặn nè, từ rày về sau, đứa nào mà còn ăn hiếp Trần Minh thì coi chừng cái cuốc này nè, tao cuốc cho vỡ sọ

Tất Đạo: Dạ,, tại anh hông hiểu em, anh nói vậy chứ, chứ anh mà hiểu em rồi sẽ thấy thương em nhiều hơn nữa, ở trong làng này ai em cũng thương hết, anh thấy bằng chứng là lúc nào anh gặp mặt em anh cũng đánh đập chửi mắng em, mà lòng dạ em thì luôn luôn cầu trời khẩn phật cho anh bị dịch vật chết cho rồi.

Nhuận Điền: Bác bây giờ ra sao?

Trần Minh: Mẹ em trở giấc mấy lần mới vừa nằm ngủ đó a.

Nhuận Điền:  Thiệt tức quá, già từng tuổi như vậy mà còn bị đánh đập nữa. Hiền đệ sao ta lo quá, không biết Bác ngủ hay là mê đó nữa.

Ơ nầy, hiền đệ hãy cầm thang thuốc này rồi khuya sắc thêm cho bác uống. Cứ cầm đi đừng ngại ngùng gì cả.

Trần Minh:  Anh Nhuận Điền, ơn của anh ...

[KHỐC HOÀNG THIÊN] (12 câu, nhịp 2)

Nhuận Điền:

[1.] Ơn nghĩa gì ! tụi mình là những thằng nghèo như nhau, nếu không biết thương nhau thì còn phải thương ... ai

Đệ đừng bận tâm lo nghĩ

[2.] Ta hơn đệ có căn nhà mục nát

[3.] Thì cùng đụt nắng che mưa

[4.] Cùng cháo rau hẩm hút qua ngày

Trần Minh:

[5.] Mẹ tôi bảo rằng lòng anh thật bao la

[6.] Hột muối giờ anh lại cắn chia ba

[7.] Gia cảnh nhà anh cũng nghèo nàn chật vật

[8.] Mà đèo thêm hai người cho anh nặng cưu mang

Nhuận Điền:

[9.] Ta nào lo chi cứ cơm rượu đều đều

[10.] An phận thanh bần lòng dạ thảnh thơi

[11.] Ta nào ham chi khanh tướng công hầu

[12.] Cái bả sang giàu làm lụy tấm thân

------------------------

Nhuận Điền:

Thôi bây giờ hiền đệ ở nhà săn sóc cho bá mẫu, ta xách cuốc ra đồng một lát, ta trở về, nghe chưa!

Trần Minh:Dạ, dạ

 

Cảnh 3 : (Trần Minh, Nhuận Điền, Quỳnh Nga, Tiểu Loan)

 

[THƠ]

Quỳnh Nga:

Gió lạnh cắt như dao

Không biết thương người thiếu áo

Từng ngọn cắt thịt da

Cắt lạnh cả tâm tình

Những mảng da trần làm mồi cho muỗi đốt

Bám víu từng bầy chỉ rút máu hàn sinh

Sợ muỗi tan bầy bu đốt mẹ

Chịu lạnh chịu đau trân mình, Thân không dám động

Cho mẹ già yên giấc lúc thâu canh…

 

Tiểu Loan: Dạ… dạ xin lỗi!

Trần Minh: Nàng, nàng là ai?

Tiểu Loan: Dạ tôi, tôi là một người không lạ

Trần Minh:Tôi nhớ là tôi chẳng quen nàng mà

Tiểu Loan: Nhưng mà tôi có nói là quen đâu

Trần Minh: Ủa sao lạ vậy, không lạ mà cũng không quen

Tiểu Loan: Dạ chúng tôi đi đây tới hai người lận,

Ui da, dạ công tử không quen với tôi mà chắc cũng hỏng lạ với người này. Thành ra vừa không quen mà vừa không lạ. ui da

Dạ dạ kính chào công tử

Trần Minh: Dạ

Quỳnh Nga: Dạ,  dạ kính chào công tử, xin công tử tha cho tội đường đột.

Trần Minh: Không dám, kính cháo nhị vị tiểu thơ

Quỳnh Nga: Dạ, xin công tử bỏ qua cho hai tiếng tiểu thơ  vì chúng tôi đâu phải là tiểu thơ.

Trần Minh: Vâng, chẳng hay nhị vị cô nương tới đây tìm ai à

Tiểu Loan: Dạ chúng em vâng lịnh tiểu thơ đến đây tìm công tữ Trần Minh đó.

Trần Minh: Tiểu thơ nào mà sai nhị vị cô nương đến đây tìm tôi chứ

Tiểu Loan: Dạ, tiểu… tiểu thơ Quỳnh Nga là con gái của huyện quan trấn nhậm vùng này nè.

Trần Minh: Thôi, nhị vị cô nương hãy về đi, tôi đâu giám quen ai là tiểu thơ Quỳnh Nga là con gái huyện quan trấn nhậm vùng này.

Tiểu Loan: Công tử ! công tử nói thiệt hay là gay gắt đó. Hồi sáng này tôi ... tôi thấy công tử dắt lão bà vào huyện đường mà ?

Trần Minh: Vâng, cũng chính vì việc đến huyện đường hồi sáng này mà mẹ con tôi mới chịu nhiều điều cực nhục

 

[XUÂN TÌNH] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)

 

[1.] Người ta đã hủy bỏ lời giao hôn buổi trước,

 mà còn nặng lời đánh đập đuổi xua, như những kẻ ăn mày

[2.] Vì tin người nên mẹ con tôi mặt dạn mài dày

Uất ức đau thương và mẹ tôi lâm trọng bệnh

Quỳnh Nga:

[3.] Cũng vì biết rõ câu chuyện sáng nay

nên tiểu thơ không ngại điều hiềm tỵ

Mới sai chúng tôi đêm trường lặn lội

[4.] Tìm đến phân trần cùng công tử với phu nhơn

Tiểu Loan:

[5.] Thấy cha bội hôn tiểu thơ tôi buồn vô hạn

Mới sai chúng tôi xin công tử và phu nhơn đừng giận

[6.] Cha muốn hủy hôn mà tiểu thơ vẫn nhớ

Và vẫn đợi chờ ngày họp mặt nên đôi

Trần Minh:

[7.] Lòng tiểu thơ làm tôi xúc động bồi hồi

Tôi cũng dặn lòng ghi tạc một ân sâu

Tiểu Loan:

[8.] và Tiểu thơ tôi đòi lặn lội tới nơi này

Còn những lời ân cần trao gởi sắc son.

----------------------------

 

Trần Minh: Tiểu thơ nặng lòng mà làm cho tôi thêm xấu hổ, một kẻ cơm không đủ nuôi thân và nuôi mẹ mà..

Tiểu Loan: Công tử, công tử bất tất phải hạ mình như thế, Tiểu thơ tui nói, tiểu thơ tui hổng có nhìm lầm người đâu, mà tiểu thơ đã thấy được chí của giao long, một thuở lấp mình sâu dưới đất là để chờ ngày vùng vẫy bay xa gây thành bão lớn đó.

Trần Minh: Tiểu thơ đã khen tặng quá lời,

Tiểu Loan: Vì văn tài của công tử, sỹ tử khắp huyện này ai mà hỏng biết, với lại công tử là một người con hiếu thảo nữa.

Quỳnh Nga:

Dạ, dạ thưa công tử, đêm nay trời mưa giăng vần vũ, biết rằng phu nhơn đang lâm cơn đau yếu, gió lạnh sương rơi giá buốt như vầy, nên tiểu thơ của chúng

tôi mới sai chúng tôi đem tấm áo ngự hàn kính dâng lên bá mẫu.

 

[PHỤNG HOÀNG] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)

 

Trần Minh:

[1.] Đa tạ tiểu thơ và nhị vị cô nương. Trước chân tình trân trọng của tiểu thơ tôi nghẹn ngào không biết nói sao để đáp tạ thâm ... ân

Một tấm chân tình cao cả

[2.] Của một người con gái

Dầu ai đen bạc đổi dời

Mà vẫn giữ vẹn tấm lòng son

Quỳnh Nga:

[3.] Công tử ôi, xin chớ bận tâm

vật mọn có nghĩa chi mà phải ngại ngùng

[4.] Nếu có thương xin gắng trau dồi kinh sử

Tiểu Loan:

Tiểu thơ tôi sẽ chặt dạ đợi chờ

Ngày người lập được chút công danh

Quỳnh Nga:

[5.] Bổn phận làm con, đâu dám trái cha,

Vong hôn vì trọng phú khinh bần

[6.] Xin gởi trao ai tâm sự ân cần

Bảng hổ ghi danh, cha già không còn khinh bạc

[7.] Và cũng xin đừng phẫn hận đến sa chân

Vùi tuổi thanh xuân, phí hoang đời cho mai một

Trần Minh:

[8.] Xin được vòng tay tâm lặng ý ân tình

Tình nặng ân sâu, sông núi cũng không hơn

 

----------------------

 

Tiểu Loan:  Ơ.. nè, hỏng sao đâu. Công tử, công tử cứ nhận áo ngự hàn đi, công tử mà không nhận áo ngự hàn thì tiểu … tiểu thơ của tui buồn lắm đó.

Nhuận Điền: Khakha, ngại ngùng làm chi nữa hả Trần đệ, khách khí làm chi chỉ làm buồn lòng kẻ thành tâm. Hãy nhận đi và nhớ mà lo đáp tạ một chân tình. Hiền đệ, đệ hãy lấy áo ngự hàn đắp cho bá mẫu, lấy áo đệ lại mà mặc, để ta diện kiến nhau cho trọn lễ.

Quỳnh Nga: Dạ, dạ em xin được tự tay đắp cho bá mẫu.

Tiểu Loan, ai đó Tiểu Loan, ta nhớ là mình đã đứng đợi cho người ta bỏ đi rồi mà.

Tiểu Loan: Dạ, dạ thưa tiểu thơ

Nhuận Điền: Dạ thưa tiểu thơ, lỡ về gặp, thành ra tôi không thể ẩn mặt. Dầu muốn dầu không cũng làm cho tiểu thơ hơi bối rối.

Trần Minh: Nói vậy… nói vậy đây là tiểu thơ  Quỳnh Nga đây sao?

Ơ… cam thất lễ.

Quỳnh Nga:Trời ơi, tiểu Loan ơi, ta phải làm sao bây giờ.

Nhuận Điền: Xin tiểu thơ chớ ngại

Quỳnh Nga: Dạ, nhưng thân gái tìm gặp một chàng trai trong đêm tối, một người biết đã là xấu hổ, hà huống gì lại thêm một người biết nữa, thì tai tiếng càng dễ lan xa.

Nhuận Điền:  Xin tiểu thơ chớ ngại. Chúng ta lấy lễ đãi nhau thì sợ gì dư luận. Lòng trong sạch như gương nhìn nhau không thẹn nhục, có cây cỏ không gian đêm nay chứng giám thì ta có đủ tự hào để mà sống.

Trần Mẫu: Ông ơi, ông ơi, Trần Minh con mình bơ vơ quá, tôi bỏ nó không đành ông ơi.

Quỳnh Nga: Bịnh tình của bá mẫu có vẻ trầm trọng lắm, cũng tại cha em cả mà.

 

Quan Huyện: Quỳnh Nga, Quỳnh Nga….   Quỳnh Nga

Tiểu Loan: Dạ

Quan huyện: Mày Quỳnh Nga hả, về tao xử tội mày, hứ. Quỳnh Nga, Đêm hôm tăm tối con ra đây làm cái gì?  Đi về

Quỳnh Nga: Cha ơi cha, Trần Bá mẫu đau nhiều lắm cha ơi

Quan huyện: Mụ ăn mày đó đau thì kệ mụ ấy chứ ăn thua gì tới con mà con phải mủi lòng.

Nhuận Điền: Ăn thua chứ sao không ăn thua đại nhân, người đàn bà ăn mày này ngày xưa là vợ của một người bạn, đã có một thời rực rỡ mà đại nhân đã từng quỳ luỵ chỉ phúc giao hôn. Và cũng chính người đàn bà này hồi sáng đại nhân sai lính đánh đến lâm trọng bịnh. Nếu người đàn bà này có mệnh hệ nào thì đại nhân mang tội giết người.

Trần Minh: Trời ơi đại huynh

Nhuận Điền: Hiền đệ,

Quan huyện: Chưa nói tới bọn bây thành thử ra bọn bây muốn lên mặt phải không? Coi chừng, ta cho trói đầu đem nhốt hết cả lũ bây giờ.

Trần Minh: Thôi đại huynh

Nhuận Điền: Hiền đệ, hiền đệ hãy để cho ta nói. Thưa đại nhân, đại nhân có quyền cồng đầu và bắt nhốt hết bọn này dầu không minh bạch. Nhưng đại nhân không thể nhốt hết miệng đời nguyền rủa kẻ vong thể phản trắc tham sang phụ khó được.

Quỳnh Nga: Anh Nhuận Điền

Quan huyện: Bây đâu

Quỳnh Nga: Cha ơi cha ơi, con lạy cha mà … cha ơi.

Quan huyện: Thôi cũng được, tạm tha cho chúng bây đó, dại gì đem nhốt chúng bây bây giờ cho nó mang tiếng. Còn con nữa ! Khóc cái gì ! Cha chưa chết mà ! Đi về !

Quỳnh Nga: Cha, cha ơi tại sao cha nỡ nặng lời với Trần Bá mẫu, dầu sao cũng là mẹ của anh Trần Minh mà cha.

 

[MẪU TẦM TỬ] (8 câu, nhịp 2)

Quan huyện:

Mẹ Trần Minh ! mẹ Trần Minh ! Mẹ con cái mụ ăn mày nầy áo quần thì rách rưới tả tơi như là khố chuối,

[1.] Thì có ăn thua gì tới cha con ta

một gia đình vọng tộc cao sang

[2.] Có dính dáng chi tới bọn cơ hàn

Quỳnh Nga:

[3.] Nhưng anh Trần Minh là con của Trần Bá Bá

[4.] Trước kia cùng cha là bạn thâm giao

[câu chầu] Hai nhà từng nặng hứa với nhau

[5.] Giờ cha nỡ nào vong phụ cho đành tâm

Nhuận Điền:

[6.] Nghĩ mà buồn cho áo mão cân đai

(chuyển qua hơi Nam)

[7.] Ngãi nhân mỏng dánh như cánh chuồn chuồn

[8.] Khi vui nó đậu, khi buồn nó bay

---------------------------

Quan huyện: Ơ ..ới…..

[VỌNG CỔ] (câu 2, 3, 4)

Câu 2 :

Quỳnh Nga:

Cha ơi thuyền nhân duyên của con trẻ mà mẹ cha đã một lần định bến, thì dù cách trở xa xôi giữa ngàn phong ba bão táp, thuyền vẫn hoài vọng gặp lại bến xưa để cùng thủ thỉ chuyện sông ... hồ (HÒ)

Danh lợi phù vân sao bằng tình nghĩa trọn đời (HÒ)

Quan huyện:

Quỳnh Nga ! con có biết là con đã làm ô danh cha mẹ. Vượt khuê môn trong đêm tối đi tìm trai là nhục nhã lắm không con (XÊ)

Tiểu Loan:

Dạ thưa đại nhân, đại nhân ơi sở dĩ tiểu thơ con dám vượt khuê trung

để nhắn nhủ Trần Minh nên bền lòng lập chí, (XANG)

rồi sẽ có một ngày đại nhân nghĩ lại,

nếu công tử họ Trần đoạt được khôi nguyên (XANG)

 

Câu 3 :

Quan huyện:

Ha ha ha, thằng ăn mày đoạt khôi nguyên hả? Biết chắc vậy ta dám bỏ tiền ra nuôi cho nó ăn học lắm à (XANG).

Quỳnh Nga, con nhìn kỹ coi, mẹ con nó có xứng

đáng gì không mà con phải bận tâm chớ (XÊ)

Quỳnh Nga:

Cha ơi xin cha chớ xét người qua sắc áo,

qua lớp vải cơ hàn vẫn tìm thấy được những tấm lòng son (XANG)

Quan huyện:

Tấm lòng son !?! Nghĩ nực cười cho con trẻ quá ngu khờ

Còn thơ dại nên con mang quá nhiều ảo tưởng mà (XANG)

Quỳnh Nga:

Cha ơi một lời đính ước con xem như một lần xuất giá (XÊ)

Đối với mẹ chàng con vốn phận dâu con (CỐNG)

Bệnh của mẹ chàng gây ra là bởi phụ thân

Xin cho con được tới lui thăm viếng (XANG)

Nếu chẳng may mẹ chàng có xuôi tay về vĩnh biệt

Thì con còn  phải thọ tang cho trọn đạo với mẹ chồng (HÒ)

Câu 4 :

Quan huyện:

Trời đất thánh thần ơi, đường đường con một vị

huyện quan mà con đòi thọ tang một mụ ăn mày hả, bộ

con không sợ thiên hạ cười gia đình mình thúi óc sao con (HÒ)

Nhuận Điền: (cười)

Ha ha ha ...

Quan Huyện: (quát)

Cười cái gì? cái gì mầy cười? (XỀ)

Nhuận Điền:

Ôi chứng kiến một trò hề nhân thế, ta không biết nên khóc hay cười (XỀ)

Quan huyện:

Cười hoài !

Nhuận Điền:

Khóc ư, sao nước mắt lại nhiều chua chát

Còn cười, sao lòng nghe nghèn nghẹn đắng cay (XÊ)

Quan huyện, Quan huyện ơi, sao ngài chẳng sợ người

cười kẻ tham sang phụ khó, dở trò vong phụ (XANG)

Lại sợ người cười biết trọng chữ hiếu nhân

Sách vở thánh hiền đâu có dạy ngài thất tín vô liêm

Áo mão cân đai đâu phải để cho ngài dở trò vô sĩ (CỐNG)

Thôi hãy để nơi đây cho những kẻ biết yêu thương

giữ tròn đạo lý (XANG)

Ngài hãy về đi, về chốn công môn

 để mà lo đóng trọn vai tuồng (HÒ)

----------------------------

 

Nhuận Điền: Xin lỗi tiểu thơ vì tôi đã có những lời thành thật quá đáng

Quan huyện: Nghe hông, nó chửi đó, vừa bụng con lắm chứ khóc lóc cái giống gì, Đi về. còn bọn bây đây coi chừng, coi chừng.

 Ủa, mụ ăn mày làm gì có cái áo đẹp vậy cà.

Quỳnh Nga: Dạ thưa c..h..a

Quan huyện: Im . Áo của con ta sao lại ở đây.

Quỳnh Nga: Dạ Thưa cha

Quan huyện:  Câm. Nghèo mà bày đặt ăn cắp, 

Trần Minh: Không

Quan huyện: Đồ quân ăn cắp, đồ quân ăn trộm, ăn cắp ăn trộm. Bây đâu, đánh chết nó cho ta.

Quỳnh Nga: Đừng đánh người ta, đừng đánh người ta cha ơi đừng đánh người ta.

Nhuận Điền: Dang ra, dang ra,

Trần Mẫu: Trần Minh, Trần Minh

Trần Minh: Mẹ. mẹ, mẹ . trời ơi mẹ tôi chết rồi, mẹ…

Quỳnh Nga: Mẹ. Mẹ

Nhuận Điền: Bá mẫu

 

Màn 2 : cũng tại nhà Nhuận Điền nhưng sáng sủa hơn

Cảnh 1 : (Trần Minh & Nhuận Điền)

[Thơ]

Thấm thoát ba mùa thu lá bay

Hàn sinh nuốt lệ kinh sử đợi chờ ngày

Chí trai đâu lẽ đành ôm hận

Tin chợt truyền vua mở hội kén nhân tài

 

Quân lính: Nghe đây, nghe đây,... Mười năm đèn sách, cây long vân gặp hội chỉ nở một lần hoa. Lệnh vua truyền khắp nơi khắp chốn gần xa, Ai là sĩ tử có tài hãy sửa soạn mà lai kinh ứng thí, nghe đây nghe đây.

 

Nhuận Điền: Hiền đệ, hiền đệ, Trần Minh.

Trần Minh: Đại huynh về hồi nào đệ không hay vậy?

Nhuận Điền: Thế nào, tiểu thơ Quỳnh Nga có đến đây chưa?

Trần Minh: Dạ, nàng vừa báo tin, a.. cho người nhà báo tin là một lát nữa nàng sẽ đến đây để tiễn đệ đó.

Nhuận Điền: Vậy à. Một tấm lòng sắc son hiếm có giữa thời buổi nhiễu nhương này, Nàng như một cánh sen vươn cao trong cánh đồng đầy cỏ dại, hiền đệ có phước lắm mới gặp được nàng đó.

Ờ, còn hai thằng công tử bột đến đây làm gì đó ?

Trần Minh:

Đệ có hứa với Tất Đạo là sẽ mang giúp hành lý của anh ấy đi đến trường thi đó

Nhuận Điền:

Còn thằng Hiếu Danh ?

Trần Minh:

Đệ hổng biết anh ấy đến để  làm gì nữa

 

[THIÊN BẤT TÚC] (Ú LIU Ú XÁNG) (11 câu, nhịp 2)

Nhuận Điền: Ủa ! sao lạ vậy cà ! Không hiểu vì sao mà hai đứa nó lại

[1.] Kéo nhau ra đồng vắng

[2.] Đánh lộn tơi bời

[3.] Đứa thì bể trán

[4.] Lỗ mũi ăn trầu

[5.] Thằng thì sứt môi

[6.] Gãy hết mấy cái răng

[7.] Kêu mẹ kêu cha

[8.] Hai đứa còn đang thủ bộ

[9.] Thấy ta về ngang mua rượu

[10.] Không hiểu tại vì sao

[11.] Chúng bỏ chạy ráo trơn

Trần Minh:

[1.] Cô Tiểu Loan quá quắt

[2.] Cổ bày ra vụ này

[3.] Cổ rủ hai anh ấy

[4.] Đi ra khỏi nhà

[5.] Rồi cổ mới xúi vô

[6.] Cho hai anh đập nhau

[7.] Để cổ coi chơi

[8.] Hai thằng mất dạy

[9.] Máu dê quá mạng

[10.] Hễ thấy con gái người ta

[11.] Là cặp mắt mở hổng lên

----------------------

 

Nhuận Điền:

Thế nào, hiền đệ đã chuẩn bị đồ đạc lên đường ứng thí rồi chứ ?

Trần Minh: Đệ chỉ có bao nhiêu đó, có gì đâu mà sẵn với hổng sẵn đại huynh. Còn đại huynh, sao mà tiểu đệ không thấy đại huynh chuẩn bị gì hết vậy ?

 

[NGỰA Ô BẮC] (19 câu, nhịp 2)

 

Nhuận Điền:

[1.] Ta à? Ta thì ta rất sợ hai chữ công …danh,

làm buộc ràng ý sống của ta

Trần Minh:

[2.] Vậy chớ bấy lâu nay anh đi học để làm gì ?

Nhuận Điền:

[3.] Mấy năm qua ta ôn nhuần sử kinh

[4.] Là để học nhân học nghĩa

[5.] Chớ không phải để tìm bả lợi danh

Trần Minh:

[6.] Thật tiểu đệ vô cùng khâm phục đại huynh

Nhuận Điền:

[7.] Thôi, có gì đâu mà gọi là khâm phục

[8.] Đó chẳng qua là ý sống khác nhau thôi

[9.] Đối với ta đời là sự thảnh thơi nơi đồng ruộng

[10.] Ngày tháng thong dong nơi miền hoang dã

[11.] Mà vòng lợi danh chân cao thấp mặc tình

Trần Minh:

[12.] Đệ ao ước được như đại huynh

[13.] Đời một thuở an nhàn

[14.] Vui cùng gió núi mây ngàn

Nhuận Điền:

[15.] Ta e rằng hiền đệ khó thực hiện được đâu

[16.] Bởi vì đôi vai

[17.] Còn mang nhiều ân nợ sâu dày

[18.] Hiền đệ phải lo trả cho tròn

[19.] Đệ phải lên đường lo lập chữ công danh

-----------------------

 

Nhuận Điền: Hiền đệ, hiền đệ cũng đừng nên buồn, mỗi người một hoàn cảnh khác nhau, hiền đệ không thể sống như ta mà ta cũng không thể theo hiền đệ được. à sẵn có rượu đây, ta và đệ hãy uống cạn vài chun đễ nhớ hoài ngày đưa tiễn hôm nay nghe đệ !

Hiền đệ, đệ hãy nhìn bọt rượu sủi đầy trong chun hàn sĩ,

Nghĩ gì đây khi men rượu cay nồng.

Xin trao tay gởi chút nghĩa tương phùng.

Ta và đệ cùng cười sang sảng để thay lời đưa tiễn.

Uống đi đệ  (cả hai cùng cười)

 

[VỌNG CỔ] (câu 5, 6)

 

Câu 5 :

 Nhuận Điền:

Ôi tiếng cười vỡ vụn giữa không gian như thay vạn lời đưa tiễn. Xin hãy cạn chén rượu hàn vi cho ngất ngây say mà mơ ước chuyện tương ... phùng. (HÒ)

Đời đã rộng thênh thang, tình ý lại khôn cùng (HÒ)

Làm sao biết chuyện bèo mây tan hợp,

Nghĩ thêm buồn cho những ngày sông núi cách xa (XÊ)

Chén rượu hôm nay nào phải chén quan hà

Sao đưa tiễn mà nghe lòng buồn rười rượi (XANG)

Thân cá chép đã tốn công lặn lội

Cố vượt vũ môn hóa kiếp được thành rồng (XỀ)

 

Câu 6 :

Thơ :

Nhuận Điền: Uống cạn chén này rồi chén nữa

Rượu đã cạn bầu chửa thấy say (XÊ)

Hồn lại thấm say tình tri kỷ

Ngày mai chia biệt vạn đường mây (XÊ)

Trần Minh:

Nhìn mái tóc của đại huynh rối bồng như mây tám hướng (XANG)

Đệ càng tự thẹn mình bấy lâu nay bị ràng buộc nợ cân đai.

Trọn đời đệ sẽ nhớ hoài men rượu hôm nay (CỐNG)

Cầm bầu gõ nhịp mà ca bài cảm khái

Hồn cao rộng (XANG) đại huynh đã vượt ra ngoài vòng phiền toái.

Mà đệ vẫn còn cưu mang nhiều ân nợ công hầu (XỀ)

Rượu này nồng đến ngày sau,

Hơi men cay lặp ngàn câu thâm tình (XANG)

Chưa đưa vạn dặm trường đình

Mà nghe thương nhớ hơn nghìn núi sông (HÒ)

----------------------

 

Nhuận Điền:   Hãy cạn chén cuối cùng

Giờ ta xin tạm biệt hiền đệ

Trần Minh: Đại huynh đi đâu vậy?

Nhuận Điền: Ta đến đầu làng đón hiền đệ, để hiền đệ còn tạm biệt người tri kỷ nữa chứ.

Ta đi đệ nhé!

 

Cảnh 2 : (Trần Minh & Quỳnh Nga)

 

Quỳnh Nga:  Công tử ...

Trần Minh:

Tiểu thơ, trong tình cảnh này mà tiểu thơ còn gọi tôi là công tử sao tôi nghe nó chua chát quá

Quỳnh Nga:  Công tử còn giận? ...

 

[NAM AI] (lớp mái, 15 câu, nhịp 2)

Trần Minh:

Tôi đâu dám giận ! Mà làm sao tôi giận được trước tấm chân tình cao cả mà tiểu thơ đã giành tặng cho một kẻ đã sa ... cơ

[1.] Đã trải thân luân lạc giữa phong trần

[2.] Trong cuộc đời giả trá bạc đen

[3.] Vinh nhục đã quá nhiều

[4.] Tôi vẫn còn tiểu thơ

[5.] Là một khách tri âm

[6.] Cư xử với tấm chân tình

[7.] Xoa dịu niềm đắng cay

[8.] Là kẻ trắng tay nên tôi đành phải ôm phận

Quỳnh Nga:

[9.] Xin cứ nặng lời mỉa mai

[10.] Em cúi mặt đợi chờ

[11.] Những uất hờn của ai

Trần Minh:

[12.] Tiểu thơ ơi tôi vẫn còn nặng nợ

[13.] Ân nghĩa tiểu thơ đáp tạ mấy cho vừa

[14.] Tôi muốn nói nhưng sao cứ nghẹn lời

[15.] Biết bao giờ mới trả xong

 

[VỌNG CỔ] (câu 1, 2, 5, 6)

 

Câu 1 :

Quỳnh Nga:

 Em không dám sánh học đòi với trang nghĩa phụ ngày xưa,

 đã cắt tóc bán lấy tiền tiễn chồng ứng thí lai kinh.

Đây, đây mớ hành trang chan chứa một thâm tình

Và số bạc mọn đã chắt chiu trong những ngày nắng sương tần tảo.

Em xin trang trọng trao tay ân cần đưa tiễn kẻ đăng ... trình (HÒ)

Gởi gắm vào tay tâm sự của riêng mình (HÒ)

Em đã dám vượt khuê môn, bên cầu dựng quán

Vì nặng nghĩa cương thường bước qua vòng lễ giáo thị phi (XÊ)

Ngày bảng hổ tên đề làm rạng danh tông tổ

Em không dám mong được cùng ai vui đạo xướng tùy (XANG)

Nếu chàng nghĩ thương chút nghĩa tương tri

Xin với cha em hãy nhẹ điều ân oán (CỐNG)

 

Câu 2 :

Trần Minh:

Quỳnh Nga, Quỳnh Nga ơi ta nghẹn ngào vì ý tình nàng tha thiết quá (XÊ)

Biết nói gì đây khi mình vẫn trắng đôi tay (XANG)

Quỳnh Nga:

Còn đây là chiếc áo lụa kết bằng (XANG) tơ tâm sự

Đêm từng đêm em đã cố công may dệt âm thầm (HÒ)

Đối bóng đèn khuya mà nghe thương nhớ ngập tâm hồn (HÒ)

Đếm từng ngày tháng lụng dần trong hiu quạnh

Lòng cầu nguyện cho ai lập được chút công danh (XÊ)

Chạnh hình dung bóng ai chập chờn bên ánh lửa,

Co ro gom lá, thêm vào cho đủ sáng học kinh thi (XANG)

Miệng đọc sách vang vang tay lia đập muỗi

Em ráng dệt cho rồi chiếc áo

Hầu để kịp buổi lai kinh (XANG)

Thơ :

Đường lai kinh xa biệt ngàn sương gió

Chàng mặc vào cho ấm lúc gieo sương

Lòng kỳ vọng chàng ơi xin hãy nhớ

Áo lụa nghèo phải thay bằng áo trạng nguyên

 

Câu 5 :

Trần Minh:

Quỳnh Nga ơi nhận vật trao tay ta nghẹn ngào muốn khóc,

Rừng rực lửa yêu đương ta nguyện cùng ai thề vẹn giữ chữ chung ... tình (HÒ)

Nàng đã sưởi ấm lòng ta qua muôn dặm trường đình (HÒ)

Tay ôm áo ấp vào trong ngực mỏng

Chưa mặc mà hơi ấm đã len vào từng kẽ tóc chân tơ (XÊ)

Giữ mãi bên mình manh áo lụa

Ta nhớ hoài thời luân lạc ở nơi đây (XANG)

Bước thăng trầm trời đất cũng lá lay

Trong nỗi đắng cay cũng có nhiều vị ngọt hương nồng (XỀ)

Câu 6 :

Quỳnh Nga:

Xin đừng nặng oán ân thời dị ngộ đối với cha già (XỀ)

Trần Minh:

Không, Quỳnh Nga ơi, sự bất nghĩa của cha em ví như ngọn đồi hèn mọn (XÊ)

Còn tình của em thì cao vời vợi như ngọn Thái Sơn

Cay đắng ngày nào không còn nữa (XANG)

Trước tấm chân tình cao cả của Quỳnh Nga

Chịu cơ hàn để giữ vẹn sắc son (CỐNG)

Em xứng đáng trải danh liệt phụ

Đời dầu cơ cực mà quá nhiều hạnh phúc (XANG)

Thì ta biết phải nói làm sao

Cho được tròn vẹn ý chân thành (XỀ)

Buổi tiễn đưa sao quá nhiều bịn rịn

Xúc động nào đã làm cho lệ rưng rưng (XANG)

Kể từ đây cho tới ngày nhắm mắt

Lời đã trao ta nguyền giữ vẹn hương thề (HÒ)

[Thơ]

Quỳnh Nga:

Em nguyền khép cửa phòng khuê

Đợi chàng bái tổ vinh quy tương phùng

Trần Minh:

Tiễn nàng về với khuê trung

Vòng tay từ tạ thủy chung vẹn gìn

Quỳnh Nga:

Đưa người vạn dặm đăng trình

Lòng như bóng nguyệt theo nghìn dặm soi

Xin tạm biệt.

 

 

Màn 3 : Tại triều đình

Cảnh 1 : (Hiếu Danh, Tất Đạo, Giả Lộ Tướng Quân, công chúa Bích Vân)

 

Giả Lộ Tướng Quân : Vũ nhạc, hãy ca múa cho công nương giải muộn

[TÂN NHẠC, hát 2 lần]

 

Đêm về, lạp hồng héo hắc cung vàng

Hồn xuân, sầu mộng soi dòng sông

Mớ tóc buông dài, đời trôi năm tháng mơ màng, tình tang

Giữa chiều êm êm ru buồn công nương

Mây trôi, mắt biếc hững hờ, tình tơ

Hỏi sao tuổi trăng …tròn, cho buồn dâng bờ môi

Hò khoan, khoan hởi khoan hò

Gieo neo thuyền duyên tình, ôi ngừng chèo đêm nay

Đây tiếng sầu rơi

Mà nghe tiếng khóc trong lòng, nhẹ đưa

Uốn khúc nghê thường, ôi sao trong những bước rập ràng, nghẹn ngào

Khơi niềm sầu thương

Tơ ai gieo sầu, ai người tình chung

Có nghe chăng, khói sương cung lạnh, mơ màng

Một đời công nương, xuôi dòng tin dài

Bao nỗi ưu tình, sao mãi đi tìm tình yêu, mà chưa

Mà chưa có được ước nguyện. Đời trôi hững hờ đêm xuân

Mà sao trong mắt dỗi hờn. Đàn theo tiếng hát tỉ ti

 

 

 

Công chúa: Giả lộ tướng quân

Ta nghe phụ vương ta định gả ta cho tân trạng Trần Minh, ta muốn biết rõ thân thế của người nhưng không tiện. phiền tướng quân thay ta hỏi hai gã nho sinh lạc đệ cùng làng với tân trạng giúp ta nhe!

Giả lộ tướng quân: Tuân lịnh

Lính lệ:  Dạ bẩm tướng quân, chúng tôi tìm được hai sĩ tử, người cùng làng với quan tân trạng

Giả lộ tướng quân: Cho họ vào

Lính lệ: Tuân lịnh

Tất Đạo: Dạ bẩm thượng quan, được lịnh gọi chúng con vội vã ứng hầu, thượng quan có điều chi học hỏi

Hiếu Danh: (thúc cùi chỏ Tất Đạo)  Hứm ...

Tất Đạo:  Í ! dạy bảo. quên, quên , lộn ...

Giả lộ tướng quân: Nhị vị bất tất phải đa lễ

Hiếu Danh:  Dạ, chúng con được thượng quan cho ứng hầu như thế này hai con lấy làm danh dự lắm rồi

Tất Đạo: Dạ đúng vậy

[KIM TIỀN BẢN] (tập 1, 8 câu, nhịp 2)

Giả Lộ Tướng Quân:

[1.] Ta cho vời nhị vị tới đây là ta muốn hỏi thăm về công tử Trần ... Minh

Người cùng làng với nhị vị

Hiếu Danh:

[2.] Dạ sĩ tử làng tôi, không có một ai để ý tới Trần Minh

[3.] Nhưng không hiểu tại sao hôm nay Trần Minh vừa đỗ trạng

Giả lộ tướng quân:

[4.] Thì ta muốn hỏi đến Trần Minh,

người vừa đỗ trạng nguyên

Hiếu Danh:

[5.] Dạ, nếu thượng quan tin lời

thì thành thật tôi xin phân qua

[6.] Trần Minh là một kẻ bất tài

không đáng để thượng quan phải bận tâm

[7.] Dạ, cái thằng đó cơm không đủ no

còn áo quần của nó thì không có đủ mặc

Tất Đạo:

[8.] Nó ăn mặc rách rưới lang thang

Như là vận một cái khố mà thôi.

----------------------

 

Tất Đạo: Dạ bẩm thượng quan nó ăn mặc quần áo rách te tua như tàu lá chuối nên bạn bè thường gọi nó là Trần Minh khố chuối đó thượng quan

Giả lộ tướng quân: Trần Minh khố chuối… khakhakha, chuyện cũng ngộ nghĩnh đấy chứ.

Tất Đạo: Dạ ngộ lắm thượng quan ơi, vậy mà không thấy bao giờ nó thay cái khố đó

Hiếu Danh: Dạ bẩm thượng quan nó làm như nó có một cái khố một hà thượng quan.

Giả lộ tướng quân: Rồi sao nữa, chẳng lẽ chỉ có chuyện cái khố ấy mới là đáng nói hay sao?

Hiếu Danh: Dạ, vậy mà nó hông biết thân thượng quan, mới đây nó xin cầu hôn với con gái quan tri huyện cho nên nó bị một trận đòn nên thân đó thượng quan. Vậy đó mà cả làng không có một người nào thương nó hết đó thượng quan. Dạ. cả hai thằng tụi con cũng… hông thương nó nữa thượng quan.

Giả lộ tướng quân: Có lẽ nào

Hieu danh: Dạ bẩm thượng quan, dạ thật vậy. bị vậy mà bà già của nó bả tức quá bã ... hộc máu… dạ chết rồi.

Giả lộ tướng quân: Sao vậy?

Hiếu Danh: Dạ chắc có lẽ bị.. vì đánh đập nhục nhã hành hạ quá, cho nên bà già bã uất ức lên . dạ, ch..ế..t   rồi.

Giả lộ tướng quân: Ta hiểu rồi

Tất Đạo: Dạ chuyện đến như vậy mà nó vẫn nhứt định nó yêu tiểu thơ con của quan huyện à thượng quan. Mà cái thằng đó nó xảo trá lắm nghe thượng quan, để con kể cái chuyện này cho thượng quan nghe. Nó thì.. nó đói ghê lắm vậy đó, bữa nó kiếm nó xin đâu đuợc một chén cơm, nó mới đem về nó đưa cho mẹ nó ăn, cái mẹ nó mới nói, “Ơ.. thôi con ăn đi” vậy mà nó dám nói nó ăn rồi đó thượng quan. Chưa có thấy thằng nào xảo trá như cái thằng này.

Hiếu Danh: Mày làm gì mày la dữ vậy mậy

Tất Đạo: Giận quá

Giả lộ tướng quân: Còn tài học thì sao?

 Hiếu Danh: Cái thằng đó nó học dỡ lắm thượng quan. ở trong làng này nó học hổng có lợi ai hết đó thượng quan, dạ nó có học khá là khá hơn hai thằng tụi con.

Tất Đạo:  Cái gì, bậy đi, bậy đi, bậy đi

Hiếu Danh: Lỡ rồi mày, lỡ rồi mày, nói luôn mầy. dạ nó khá hơn hai thằng tụi con cỡ mười, chín rưỡi hà thượng quan. Vậy mà hai đứa con đi thi còn rớt ớ thượng quan. Mà trời đất ơi mà cái thằng đó không biết ai mà ngu mà chấm cho nó đậu .. cho…

Giả lộ tướng quân: Câm!... các ngươi có thể bị mất đầu vì câu nói ấy, các ngươi có biết chưa. Các ngươi có biết ai làm chủ khảo cuộc đình thí không?

Hiếu Danh: Dạ dạ bẩm thuợng quan, dạ con biết, Dạ dạ thưa đó là kim thượng… trời đất ơi chết cha tôi rồi, dạ..  xin thượng quan tha thứ lỗi, xin thượng quan…

Giả lộ tướng quân: Được rồi ta bỏ qua cho. Nhưng các ngươi phải nói cho thật về Trần Minh cho ta biết. Hoàng Thượng định chọn Trần trạng nguyên làm phò mã đấy. Vì vậy nên công chúa mói biết rõ tận tường trước khi quyết định.

Hiếu Danh: Dạ, Dạ bẩm thượng quan, dạ vậy mà con hổng biết. Dạ xin thượng quan tha thứ lỗi cho. Ạ, như vậy quan trạng là một con người ...

Giả Lộ Tướng Quân:  Là con người thế nào ?

Hiếu Danh: Dạ ...

Giả lộ tướng quân: (nạt)  Con người thế nào ?

Hiếu Danh: Dạ là một con người văn hay chữ giỏi, trọn trung trọn hiếu, dạ là một con người trắng trẻo ...

 

[DUYÊN KỲ NGỘ] (lớp 1, 15 câu, nhịp 2)

 

Giả Lộ Tướng Quân:

[1.] Thôi ! Các ngươi cứ bình tĩnh lại và hãy trả lời .. cho ta nghe

[2.] Tận tường từng câu hỏi

[3.] Tân trạng như thế nào

[4.] Có xứng đáng làm phò mã

Hiếu Danh:

[5.] Dạ thật tình tôi xin thưa

[6.] Trần Minh là người rất xứng đáng

[7.] Đầy đủ đức quan hòa

[8.] Anh là một con người chính nhân quân tử

Tất Đạo:

[9.] Vì dù trong lúc hàn vi

[10.] Vẫn có phong cách hơn người

Dạ bẩm thượng quan.

Giả Lộ Tướng Quân:

Rồi sao nữa ?

Tất Đạo:

[11.] Trần công xưa có tiếng là hiền từ

[12.] Vậy ảnh cũng thuộc dòng thế phiệt danh gia

Giả Lộ Tướng Quân:

[13.] Ta e rằng các vị nói ngoa

[14.] Mới nói đây là một kẻ bất tài

[15.] Rồi bây giờ lại trở giọng tán dương

-------------------------

Giả Lộ Tướng Quân:

Hừm, các người đã khinh ta quá lắm rồi, nên mới có

cuộc đổi thay tráo trở như vậy. Giáp sĩ ! ...

 

[VỌNG CỔ] (câu 2, 3)

 

Câu 2 :

Hiếu Danh:

Thượng quan ơi xin cho tôi nói lên một lời sau cuối rồi tôi vĩnh biệt dương ... trần (HÒ)

Dù chết đi, tôi chỉ chết một lần (HÒ)

Tôi đã biết tội của mình đã vô tình mạo phạm tới ông phò mã tương lai (XÊ)

Nhưng thật tình thì lời của tôi không phải là sai

Vì tân trạng Trần Minh trải qua những ngày hàn vi luân lạc (XANG)

Trong lúc cùng đồ nào ai biết được

Khi đấng anh hùng còn mai một ở thâm sâu (XANG)

 

Câu 3 :

Giả Lộ Tướng Quân:

Hưm ! Ta cho dời các ngươi tới đây là muốn biết rõ ràng sự thật (XANG)

Các ngươi tráo trở như vậy mà bảo là không gian dối à ?

Như vậy thì có tới hai sự thật khác nhau? (XÊ)

Hiếu Danh:

Thượng quan ơi bộ mặt cuộc đời có hai bề đen trắng

Có mặn nồng rồi cũng có nhiều chua chát đắng cay (XANG)

Tân trạng Trần Minh là một khách anh tài, nhưng thời

dị ngộ gặp nhiều gian khổ. (XANG)

Hôn ước bị từ vì huyện quan tham giàu phụ khó (XÊ)

Tủi nhục nặng nề cho nên Trần Mẫu phải chịu vong thân (CỐNG)

Mang nặng trên đầu bao oán hận thâm ân

Tân trạng Trần Minh vẫn kiên gan âm thầm lập chí (XANG)

Gặp hội long vân thánh hoàng đẹp ý

Cá vượt vũ môn được hiển vinh này (HÒ)/

Công chúa: hai ngươi lẻo mép lắm. giam chúng vào ngục tối cho ta

Tất Đạo: Dạ bẩm công chúa, dạ nảy giờ con hổng có nói tiếng nào hết

Hiếu Danh: Trời ơi…  phải tui biết vậy tui hỏng có đi thi.

Công chúa: Cảm ơn Tướng quân, cho tướng quân lui

Giả Lộ Tướng Quân:

Xin tuân lịnh

Cảnh 2 : (Trần Minh, Vua, công chúa Bích Vân)

 

Lính lệ: Dạ, bẩm công nương

Công chúa: Điều chi

Lính lệ: Có thánh thượng di giá đến đây

Công chúa: a… lui

Lính lệ: Vâng

Thánh thượng giá lâm

Thánh thượng giá lâm.

Công chúa: Dạ, con xin đê đầu ra mắt phụ vương

Vua: Miễn lễ cho công chúa. Con

Công chúa: Dạ, xin mời phụ vương

Vua: Bích Vân con

Công chúa: Dạ

Vua: Như con đã biết, từ lâu rồi cha tìm người tài đức để kén chọn phò mã cho con yên bề gia thất. Hôm nay cha thấy tân trạng Trần Minh rất xứng đáng với con. Cha sẽ cho hai trẻ gặp nhau để dễ bề quyết định.

Công chúa: Muôn tâu phụ vương, phận làm con, áo mặc sao qua khỏi đầu, phụ vương đã quyết định thì con phải vâng lời.

Vua: Tốt lắm, cận vệ, cho truyền chiếu lịnh, mời tân trạng đến đây lập tức.

Cận vệ: Tuân lịnh

Vua: Bích Vân

Công chúa: Dạ

Vua: Con hãy vào trang điểm lại

Công chúa: Phụ vương, phụ vương thấy rằng con cần phải trang điểm lại sao ?

Vua: Cha biết con gái của cha đẹp lắm, nhưng ...

Công chúa: Con tin rằng quan tân trạng không đến nỗi khó khăn lắm đâu phụ vương

Vua: Bích Vân,

Công chúa: Dạ

Vua: Cha xem con có ý khinh thường tân trạng phải không? Làm thân gái, trong tứ đức, chữ dung cũng không để cho con xem nhẹ. Trong cái đạo vợ chồng, sự tương kính vốn cũng là cần thiết đó con.

 

[KHỐC HOÀNG THIÊN] (12 câu, nhịp 2)

 

Công chúa:

[1.] Tâu phụ vương, con đã dọ hỏi rồi, tân trạng vốn là một kẻ hàn ... vi

Áo ôm khố rách

[2.] Nay được gán duyên cùng công chúa

[3.] Nghe tin là mắt chói hào quang

[4.] Con cần trang điểm nữa làm gì ?

Vua:

[5.] Nhưng cha muốn rằng công chúa con vua

[6.] Phải thuần tính nết na

Công chúa:

[7.] Con muốn ở đây để được nhìn tân trạng

[8.] Chắc sẽ nực cười vì quá hân hoan

[9.] Một bước lên mây choáng váng mặt mài

[10.] Cái mặt ngu khờ xem chắc cũng vui

Vua:

[11.] Cha chìu ý con, nhưng con phải núp sau rèm

[12.] Khi thấy cần con cứ bước ra

-------------------

Công chúa: Tâu vâng

Vua: Bích Vân

Công chúa: Dạ

Vua: Con cũng cần trang điểm lại đôi chút nghe con

Công chúa: Tâu vâng

Cận vệ: Tâu thánh thượng, có quan Tân trạng đến, còn đang đứng ngoài chờ lịnh

Vua: Mời tân trạng vào

Cận vệ: Tuân lịnh

Trần Minh:

Dạ, đê đầu bái kiến thánh quân. Kính chúc thiên nhan muôn tuổi.

Vua: Miễn lễ cho tân trạng. Hãy bình thân.

Tân trạng, khen cho khanh còn trẻ mà văn tài tót chúng,

Bút sa châu, bụng chứa tàng kinh luân.

 

[MẪU TẦM TỬ] (8 câu, nhịp 2)

 

[1.] Thương cho kẻ hiền tài cho nên trẩm quyết định sắc ... phong

Khanh làm phò mã triều cung

[2.] Công chúa con ta cũng mắt phụng mài ngài

Trần Minh:

[3.] Dạ, vạn tạ thánh quân đã có lòng thương tưởng

[4.] Nhưng ở quê nhà thần đã có vợ hứa hôn

[câu chầu] Không thể nào vong phụ đành tâm

[5.] Đành tạ lòng thương mến của thánh quân

Vua:

[6.] Ta không cần biết lý lẽ gì khác hơn

[7.] Lịnh vua phán ra thì phải tuân mạng cúi đầu

[8.] Bằng nếu cãi lời phải cam chịu đầu rơi

-----------------------------

 

Trần Minh: Dạ cúi xin thánh thượng mở đức anh quân mà xá tội, vì thần không thể phụ tình tấm mẵn.

Vua: Nghịch mạng, Khanh dám cãi lịnh của Vua à? Võ đao

Công chúa: Khoan. Dạ tâu phụ vương, xin phụ vương cho con hỏi tân trạng vài câu.

Công chúa: Tân trạng, tân trạng muốn chết cho trọn tình trọn nghĩa, ta cảm phục lắm. Nhưng theo ý người, nếu phải chọn giữa hiếu và tình, ta nên  chọn bên nào.

Trần Minh: Thưa công nương, ơn sanh thành dưỡng dục ví như trời biển, nghĩa phu thê dù nặng vẫn chẳng sánh bằng

 

[XUÂN TÌNH] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)

 

Công chúa:

[1.] Tốt lắm, vậy thì tân trạng ... nguyên

Lời nói chẳng đúng việc làm

[2.] Hỏi tại vì ai mà lịnh mẫu từ trần

Đạo làm con phải rửa hờn cho cha mẹ

[3.] Hãy trả lời cho rõ khúc nôi

Sao người nhận con của kẻ thù làm vợ

Trần Minh:

[4.] Chỉ tại huyện quan đem lòng đen bạc

Trước kia hai nhà đã từng kết thông gia

[5.] Phận làm con nàng không dám cãi lời cha mẹ

Nhưng chữ thủy chung nàng vẫn thề giữ vẹn

[6.] Dầu tôi cơ cực hàn vi nàng vẫn gìn lòng son sắc

Khuyến khích dặn dò tôi nấu sử sôi kinh

[7.] Tần tảo sớm hôm nàng dành dụm bạc tiền

Đưa tiễn tôi lên đường lập chữ công danh

Công chúa:

[8.] Này trạng nguyên, ngài nói chuyện lạ lùng

Tiểu thơ ở huyện đường mà tần tảo sớm hôm ?

----------------------

 

Trần Minh: Thưa công nương, lời tôi nói ra là sự thật, vì huyện quan thấy tôi nghèo nên khinh bạc đuổi xua. Dù cha nàng xem chuyện ân tình như trò đổi chát bán mua, nhưng nàng đã quyết vượt khuê môn để trãi danh liệt phụ.

Công chúa: Nàng bỏ gia đình để theo ngài à

Trần Minh: Thưa không, người tiểu thơ khuê cát đã lìa bỏ gác phượng lầu son bạc vàng xa mã, tảo tần thương khó và dựng lên quán gấm ở ven sông. Vượt những tiếng thị phi khi chưa gá nghĩa phu thê nhưng tình nàng chẳng khác chi vợ hiền dâu thảo, khiến cho hạ ngu cảm thấy trong tình yêu còn có niềm kính phục.

Công chúa: Ngài tân trạng có quá lời táng dương xưng tụng phu nhân chăng?

Trần Minh: Thưa, không dám.

Công chúa: Chắc phu nhân ở nhà nhan sắc đẹp hơn ta?

Trần Minh: Thưa công nương, nhan sắc của tiện nội chỉ là sắc hương của loài cỏ nội hoa đồng. không làm sao sánh được với công nương

Công chúa: Như vậy chắc nàng có đôi mắt hữu tình, có đôi tay ngà trau ngọc chuốt hơn ta?

Trần Minh: Thưa công nương, đôi mắt với đôi tay nàng không làm sao bì được với công nương.

Công chúa: Thế nhưng tại sao, chàng lại từ chối ngôi phò mã

Trần Minh: Thưa công nương, tất cả nhan sắc mà công nương có, hiền phụ Quỳnh Nga không bao giờ có được. Nhưng… thần đã trót yêu nàng ở những cái mà công nương không có được.

Công chúa: Người hãy nói rõ hơn

Trần Minh: Thưa công nương, ví dụ như đôi mắt của nàng, tuy không long lanh hơn công nương, nhưng trong ánh mắt đó thần đã nhìn thấy được một thứ tình sâu hơn biển, đôi tay của nàng tuy không trau chuốt hơn công nương, nhưng đôi tay ấy lại mang cả một sức sống đảm đang và xây dựng. Thân thể của nàng tuy hao gầy khô héo hơn công nương, nhưng thần đã nhìn thấy trong đó có một trái tim thắm đỏ máu chung tình.

Công chúa: Ngươi,… phụ vương

Vua: Thế nào,  tân trạng vẫn từ chối, không nhận làm phò mả phải không?

Trần Minh: Muôn tâu, thần xin chịu tội chứ thần không thể nào phụ bạc vợ hiền

Vua: Lịnh vua đã phán ra mà khanh dám cãi lời, đọc sách thánh hiền khanh có biết tội khi quân đã phạm thượng thế nào không ?

Trần Minh: Muôn tâu, đành rằng sách có câu : quân xử thần tử, thần bất tử bất trung, nhưng kẻ bầy tôi xin được trung với vua với nước, khi quốc gia lâm biến thần nguyện trải thân để đền đáp. Còn nay, chúa thượng bảo thần phải bất nghĩa để phụ khó, thì thần xin lấy cái chết để bảo toàn đạo nghĩa.

Vua: (quát)

Nghịch mạng ! Võ đao ! ...

[VỌNG CỔ] (câu 5, 6)

 

Câu 5 :

Công chúa:

 Khoan, xin phụ vương hãy dằn cơn lôi đình thịnh nộ. Con trẻ dập đầu xin tha tội cho kẻ dám giữ tròn cương dũng nhứt tâm giữ vẹn chữ chung ... tình (HÒ)

Với trạng nguyên dù con chưa có một lời kết hẹn ân tình (HÒ)

Nhưng dũng uy sừng sững giữa trời phong vũ

Như non cao lòng nguyện thủy chung (XÊ)

Xin cha thương đừng làm con tủi phận công nương

Thân ngọc bội kim chi không sánh bằng người hàn nữ (XANG)

Hạnh phúc gì đâu khi cưỡng duyên đoạt nợ

Mà làm điếm nhục triều nghi cương kỷ chẳng vuông tròn (XỀ)

 

Câu 6 :

Vua: Bích Vân, không lẽ làm vua như cha mà đành bất lực khi kén chọn (XÊ)

 phò mã cho con gái hay sao ?

Công chúa:

Đành vậy. (XANG) tâu phụ vương, nhưng một vì công chúa muốn có chồng sao lại phải cưỡng duyên đoạt nợ ?

Con muốn nhìn vợ người cho (CỐNG) tường tận dung nhan

Để con tìm xem ở nàng có một thứ sắc hương kỳ ảo nào

Đã làm cho trạng nguyên say (XANG) đắm phụ con

Hay là nàng có đôi chân nạm ngọc, đôi má chạm vàng (XÊ)

Mấy bể mấy sông đong cho đầy một nỗi buồn công chúa (XANG)

Xin phụ vương hãy tha tội cho chàng

Và nhận lời con đã trình phân (HÒ)

                                                          ------------                                                                  

 

 Vua:  Không thể được. Cha không thể chấp nhận lời van xin của con được. Ta làm vua, quyền sanh sát trong tay. Không tha thứ cho kẻ nào chống lại.

Công chúa: Tâu phụ vương

Vua: Đừng tâu gì nữa hết.  

 Bích Vân. Con nghĩ thế nào? Một vị trạng nguyên vừa đắc khoa thi, dám cãi lịnh của vua phán dạy, như vậy thì còn gì thể thống của một vị vua nữa chứ.

Công chúa: Tâu phụ vương, đành là thế, nhưng con xin phụ vương nên suy xét lại. Nay tân trạng cãi lịnh phụ vương chỉ vì muốn giữ tròn đạo nghĩa. Nếu phụ vương vì cơn giận nhứt thời mà xuống lịnh giết đi, con e rằng hành động ấy, có nghĩa là phụ vương xúi giục thần dân phải sống trái đạo nhân luân và phá hoại kỉ cương sao.

Vua: Ý của con thì thế nào?

Công chúa: Còn con, con tin rằng với địa vị và nhan sắc của một vì công chúa, há kém thua một tiểu thơ tần tảo một nắng hai sương sao phụ vương.

Vua: Con quá tự tin, nhưng cha thì không thể được. Cận tướng,

Công chúa: Dạ

Vua: Tương kiếm lịnh.

Cận vệ: Tuân lịnh

Vua: Đây là thanh thượng phương bảo kiếm, chém sắt như chém bùn. Ta có thể chém mười cái đầu nhà ngươi cùng rơi trong một lượt. Cho phép nhà ngươi suy nghĩ lại. nhận làm phò mã, hay nhận kiếm lịnh này.

Công chúa: Chàng. Xin chàng đừng nhận kiếm

Trần Minh: Xin đa tạ ơn công nương đã có lòng lo lắng. nhưng,  thần không muốn làm người phụ bạc. Tâu chúa thượng, thần xin nhận kiếm.

Vua: Nhận kiếm à? Nhà ngươi không ân hận chớ ?

Trần Minh: Muôn tâu, bằng một thái độ bình tâm và chọn lựa, để sống không trái đạo làm người, thần vui lòng chịu chết để trọn đạo với vợ hiền.

 

Thần không bao giờ ân hận, nhưng nếu được phép nói, thì thần xin được thành thật tỏ bày là giờ này thần đang vô cùng căm hận người xưa.

Vua:  Tại sao vậy ?

 

[VỌNG CỔ] (câu 4, 6)

 

Câu 4:

Trần Minh:

Muôn tâu, đọc vạn quyển tâm kinh thần không thấy người xưa có ai khen chuyện "Ngô Khởi sát thê cầu tướng".

Mà lại chỉ hết lời ca ngợi "Án Anh khinh thường uy vũ", để vẹn tình yêu với người vợ hiền tấm mẵn khi thời xuân sắc đã phai ... tàn (HÒ)

Thà nhận độc dược vua trao chớ không phụ người bạn chăn gối thuở cơ hàn (HÒ)

Khi tranh đoạt công danh, ngoài việc đáp tình tri ngộ,

thần cũng mong đem chút tài hèn mà giúp nước an dân (XÊ)

Nhưng mới vừa mang mũ áo đai cân,

 thần lại phải đội trên đầu thanh gươm bạo lực

Tại sao (XANG) cổ nhân chẳng dạy vong thề trong sử sách ?

Vừa sợ lo vừa căm hận khi phải chờ đợi nghiêm hình (HÒ)

 

Câu 6:

Vua:  Ha ha ha ... bây giờ ngươi mới biết sợ chết à ?

Trần Minh:

Tâu, thánh như ngũ đế, (HÒ) nhân như tam vương, hiền

như ngũ bá, mạnh như Ô Hoạch, võng như Mạnh Môn Hạ Dục mà còn phải chết, ai lại thoát khỏi chết đâu mà thần phải sợ ! (XÊ)

Vua:

Thế tại sao ngươi mới bảo rằng mình lo sợ ?

Trần Minh:

Muôn tâu, thần lo sợ đây là (XANG) khi thần chết.

Trông gương thần muôn dân không còn ai dám yêu nghĩa yêu nhân, ghét bạo tàn nữa.

Lúc ấy (CỐNG) thì lòng dân sanh loạn và đất nước sẽ lâm nguy.

Khi dân loạn nước nguy thì xã tắc có còn chi

Gươm bạo lực có giữ được chiếc ngai (XANG) vàng trơ trọi

Một vì vua ngồi trên cao chín bệ hãy chọn điều khinh trọng với sơn hà (XỀ)

Công chúa ơi, Trần Minh thề một lòng son sắc với Quỳnh Nga,

 dầu sấm sét vẫn chẳng thay (XANG) lòng đổi dạ.

Nước lạc dòng thuyền trôi qua bến lạ, vẫn thương về

bến cũ vẹn tình chung (HÒ)

--------------------

 

Vua: Ngươi muốn Nhận kiếm à….

Trần Minh:Tâu vâng.

Vua : Võ đao!.

Công chúa: Phụ vương

Vua: Trẩm truyền

Công chúa: Phụ vương, phụ vương

Vua: Trẩm truyền, truyền đưa quan tân trạng về dịch xá, đợi lịnh trẩm.

Trần Minh: Vạn tạ ơn thánh quân.

Công chúa: Phụ vương. Phụ vương ơi tại sao con sanh ra làm công chúa hả phụ vương. Tại sao,… con không hông muốn làm công chúa nữa, con muốn làm một cô gái nghèo như Quỳnh Nga hà phụ vương ơi, ..

Công chúa: Phụ vương

Vua: Bích Vân, con hãy cầm thanh gươm lịnh, con hãy tận dụng nhan sắc của một vị công nương, bạc vàng vạn tặng, quyền uy trùm thiên hạ mà mưu cầu hạnh phúc.

Công chúa: Tâu vâng.

 

 

Màn phụ;   [Tân Nhạc]

Nhuận Điền:

Danh lợi đua chen

Lòng riêng sạch bụi

Cuốc bẫm cày sâu

Vừa nước ruộng ta

Mồ hôi ướm đất

Lúa vàng trải hạt

Góp sức cần lao

Cho đời nở hoa

Vui nhìn lúa trải nhung xa

Hết thời con gái

Là hoa ngọc thành

---------------------

 

Trần Minh: Đại huynh, đại huynh ơi.

Nhuận Điền: Kìa Trần Minh hiền đệ

Trần Minh: À, đại huynh vẫn khoẻ hả đại huynh

Nhuận Điền: Ủa. như vầy là…

Trần Minh: Ủa, tại sao đại huynh nhìn đệ ngạc nhiên vậy?

Thôi lại đây nè, lại đây ngồi xuống đây anh em mình uống rượu mừng tương hội rồi lúc đó mình sẽ hàn huyên tâm sự sau mà

Nhuận Điền: Khoan đã, lòng ta còn những điều chưa minh bạch, ta không thể uống được, Đệ nghe ta hỏi đã.

Trần Minh:Vâng vâng đại huynh cứ hỏi đi,. Đệ sẵn sàng rửa tay để mà nghe nè

Nhuận Điền: Trần Minh còn dám mang một hình hài xơ xác về đây hay sao?

Trần Minh: Tại sao vậy đại huynh. Tại sao đại huynh lại nỡ cấm đệ trở về cái nơi mà đệ vẫn còn chất chứa những thâm tình chứ?

Nhuận Điền: Chính vì những thâm tình đó mà ta mới hỏi những lời hằn học này

Trần Minh: Đệ đã làm gì đâu mà…

Nhuận Điền: Đệ đã làm tủi vong hồn Bá mẫu. làm phụ lòng một người con gái chung tình.

Trần Minh: Ạ, đại huynh muốn nói đến Quỳnh Nga à.

Nhuận Điền: Chứ còn ai nữa, nàng đã vì ai mà từ bỏ đời sống tiểu thơ, đem đôi bàn tay cần lao hiền phụ, đặt trên vai hiền đệ bao nhiêu kỳ vọng và tình yêu thuần khiết tinh khôi

Trần Minh: Hi, đại huynh, đệ thành thật xin lỗi đại huynh đó.

Nhuận Điền: Tại sao đệ lại xin lỗi ta.

Trần Minh: Vì… vì tiểu đệ Trần Minh của đại huynh đã đỗ trạng nguyên rồi.

Nhuận Điền: Hả? Đã đỗ trạng nguyên rồi ?! Ha ha ha ...

(ngập ngừng) Ơ ... tại sao ... tại sao trạng nguyên mà ăn mặc như vầy đây sao ?

Trần Minh: Đại huynh vẫn chưa tin lời của đệ à ?

Nhuận Điền: Hiền đệ, ta mong rằng mấy tháng cách xa nhau hiền đệ không thay đổi tâm tính, một trạng nguyên được vinh quy mà lại im lìm, không có chiếu của vua chuyển về làng lo đón tiếp, và ngay cả huyện quan sở tại không biết không hay !

Trần Minh: Đệ đâu có còn ai ở đây đâu mà rình rang cho rỡ ràng dòng họ chớ !

 

[KHỐC HOÀNG THIÊN] (12 câu, nhịp 2)

 

[1.] Cho nên đệ có ý tâu xin với đức thánh quân

Đừng ban chiếu thông báo trước

[2.] Đệ sẽ tùy nghi mà sắp xếp

Nhuận Điền:

[3.] Sao bổng dưng tân trạng Trần Minh,

[4.] Lại xin làm một chuyện lạ đời

Trần Minh:

[5.] Đối với đại huynh và hiền phụ Quỳnh Nga,

[6.] Đệ phải dành cho bao tình cảm thiết tha

[7.] Vì hai người tình rất thâm trọng

[8.] Đệ phải hết lòng lo lắng liệu toan

[9.] Phải đón mừng nhau cho hết sức đậm đà

[10.] Cho xứng với tình và thâm ân

[11.] Đệ mới xin làm chuyện nghịch thường

[12.] Vậy mà vẫn chưa trọn lòng yêu thương

----------------------

Nhuận Điền: Hiền đệ, hiền đệ không dối ta đó chứ?

Trần Minh: Với đại huynh, đệ không bao giớ dám nói dối

Nhuận Điền: Thế hiền đệ tại sao lại ăn mặc y phục rách rưới này để tìm ta

Trần Minh: Đại huynh, đệ muốn tìm lại trọn vẹn thâm tình của ngày đưa tiễn, của hai người bạn nghèo đã rót rượu dặn dò nhau. Áo mão trạng nguyên là biển rộng sông sâu sẽ ngăn cách đôi bờ tình tri kỷ

Nhuận Điền:  Hahahah, hahah. Sanh ta ra là cha mẹ, hiểu được ta chỉ có Trần Minh. Bây giờ ta bắt đầu thèm rượu. đệ hãy chờ ta.

Trần Minh: Đại huynh, đại huynh đi đâu vậy?

Nhuận Điền: Ta đi mua rượu…

Trần Minh: Có đây rồi…. đây nè, rượu nè.

Nhuận Điền: Nhưng….

Trần Minh:   Rượu này không phải là rượu trạng nguyên hay ngự tửu, mà rượu này đệ đã ghé mua ở một quán nghèo ở bên đường. Vậy bây giờ anh em mình cùng hâm nóng lại chén rượu ngày xưa, chén rượu của ngày đưa tiễn.

Nhuận Điền: Ạ, giờ là trạng nguyên mà vẫn uống được rượu quán nghèo ngày xưa

 

[VỌNG CỔ] (câu 1, 2, 3)

 

Câu 1:

 

Trần Minh:

Lối : Uống chớ đại huynh ! Tuy rượu quán nghèo nhưng nồng nàn hương vị.

Xin kính cẩn tay nâng mời tri kỷ, mượn chén rượu ngày xưa cho tròn vẹn thâm ... tình (HÒ)

Rượu lạt trạng nguyên thì đệ chỉ xin dám uống một mình (HÒ)

Đâu dám rót làm bẩn môi người nghĩa khí,

Xin gởi vào đây bằng hương vị của ngày xưa (XÊ)

Cởi áo mão cân đai gởi cho quân hầu cận

Mặc nguyên áo cơ hàn để mừng bạn tương tri (XANG)

Vậy rượu tương phùng đại huynh hãy uống đi

Uống chén rượu hôm nay mà nhớ ngày đưa tiễn (CỐNG)

 

Câu 2:

 

Nhuận Điền:   Vâng, ta xin uống đây

Trần Minh: Uống đi đại huynh. (XÊ)

Mời đại huynh hãy uống thêm một chun nữa  (XANG)

Nhuận Điền:  (cười)

Vâng  Ha ha ha ... hảo bằng hữu ! (XANG)

Cởi lớp áo trạng nguyên đệ đã đãi ta bằng chun rượu cơ hàn (HÒ)

Chun rượu buổi tiễn đưa chưa phai được vị men nồng (HÒ)

Xin đa tạ với nhiều thậm cảm

Xao xuyến tâm hồn vương đậm nghĩa cố tri (XÊ)

Hơi rượu hôm nay ướp men tình ngày cũ

Ta cứ nghe sao còn hơi hướm trạng nguyên

Rượu đã mất ngon (XANG)

Thôi, chỉ xin dám cạn vài chun nhỏ

rồi lại quay về vui cuốc bẫm cày sâu (XANG)

 

Câu 3:

 

Trần Minh:

Đại huynh, đại huynh nỡ để cho đệ khi có áo mão cân đai đành phải (XANG) mất bạn hay sao !

Nhuận Điền:

Làm sao được nữa ! Đôi bằng hữu khi có một kẻ cao sang, không sao tránh được mặc cảm vì phân chia giai cấp.

Trần Minh:

Đại huynh, (XÊ) có còn gì để dạy nhau chăng ?

Nhuận Điền:

Còn ! Ta xin gởi  đệ một nhành bông lúa mới thay lời dặn dò

Khi được cao sang (XANG)

 xin chớ quên lòng những kẻ bùn lấm tay chân, nuôi dưỡng nhân sinh.

Họ là những người ân. Nhưng lớp người đó lại chịu nhiều (XANG)

khinh bạc của hạng người áo rộng mũ cao,

ăn trên ngồi trước mà bây giờ đệ đã dấn thân vô. (XÊ)

Trần Minh:

Đa tạ đại huynh. (CỐNG) Trân trọng nhận trong tay nhành

lúa mới thơm tho và tâm nguyện sẽ giữ tròn lời ký thác. (XANG)

 Trong đời đệ chỉ có hai người thân yêu nhứt,

là hiền phụ Quỳnh Nga và bằng hữu Nhuận Điền (HÒ)

------------------

 

Nhuận Điền: Được hiền đệ hứa lới là ta đủ vui rồi . bây giờ ta xin cáo biệt

Trần Minh: Dạ đại huynh về, để chiều đệ ghé lại đại huynh nhé

Nhuận Điền: Được.

 

Màn 4 : Tại quán lụa của Quỳnh Nga

Cảnh 1 : (Quan huyện, Quỳnh Nga, Tiểu Loan)

 

[TÂN NHẠC]

Quỳnh Nga:

Dòng tơ tươi thắm đau thân tằm se mình

Lòng vương tơ với tâm sự gì cuộc đời

Người tha thiết sống yêu cuộc đời như tằm

Dầu cho nắng sương vẫn vẹn niềm vui

Từng dòng tơ mướt thắm, là tằm đang rút máu

Để điểm tô cho đời vui.

Hồn người khuê nữ đã

Quyết sống cho ân tình

Lấy khó thương vui xây niềm tin.

Người sanh ra phải đâu đợi chờ căn phần

Cần kiệm tâm đấu tranh vượt dành mộng đời

Vì hạnh phúc phải do tay người dựng gầy

Đừng mơ ước không thể đợi trời cho.

 

Tiểu Loan: Ơ tiểu thơ, tiểu thơ vào đây xem tằm ăn lên nè, một mình em rải lá dâu nó ăn hổng có xuể. Đi tiểu thơ

Quỳnh Nga: Thiệt cái cô bé này thật là lí lắc à.

Quan Huyện: Quỳnh Nga.   Quỳnh Nga

Tiểu Loan: Dạ

Quan Huyện: Cũng mày nữa,

Tiểu Loan: Dạ, dạ thưa đại nhân vừa gọi.

Quan Huyện: Hồi nảy tao gọi ai

Tiểu Loan: Thưa đại nhân vừa gọi…

Quan Huyện: Gọi ai?

Tiểu Loan: Dạ gọi tiểu thơ

Quan Huyện: Gọi tiểu thơ chớ đâu phải gọi con mà con ra

Tiểu Loan : Dạ, đại nhân hổng gọi con, dạ thì thôi con vô

Quan Huyện: Ai cho phép con vô mà tự nhiên con vô ?

Tiểu Loan: Dạ, thì đại nhân vừa bảo là đại nhân hổng có gọi con mà ?

Quan Huyện:  Phải rồi, đại nhân vừa bảo là đại nhân không có gọi con, chớ đại nhân đâu có bảo là đại nhân cho phép con vô đâu mà con vô !

Quan Huyện: Hưm, từ ngày chúng bây ra đây tự ý chăn tằm dệt lụa, mở quán bán gấm lụa, giao thiệp với đủ thứ  hạng người, thành thử ra quên hết cả lễ nghi phải không ?

 

[MẪU TẦM TỬ] (8 câu, nhịp 2)

 

[1.] Mầy đó, hồi sáng nầy bị một bạt tay chưa tởn hay sao, mà còn dám dễ ngươi

[2.] Con tao tần tảo sớm hôm là cũng tại nơi mầy

Tiểu Loan:

[3.] Dạ, đại nhân nói vậy là oan cho con quá

[4.] Con chỉ là người theo hầu bạn với tiểu thơ

[câu chầu] Nào có biết gì đâu

Quan Huyện:

[5.] Con cái thời nay mới làm cho được có miếng ăn

[6.] Thì đã tưởng rằng không cần gì tới mẹ cha

[7.] Nên việc sớm thăm tối viếng cũng chẳng ân cần

[8.] Sương gió phong trần đâu sướng mà bây ham

 

-----------------------

 

Tiểu Loan: Dạ

Quan Huyện: Cái gì dạ

 Tiểu Loan: Dạ đại nhân dạy con nghe thì con dạ

Quan Huyện: Tao đâu phải cha màu đâu, mày xưng con với tao

Tiểu Loan: Dạ, dạ cháu..

Quan Huyện: Tao đâu phải ông nội mày đâu mày xưng cháu với tao

Tiểu Loan: Dạ

Quan Huyện: Dạ hoài

Tiểu Loan: Vô đại nhân hỏng cho vô, mà con xưng cái gì đại nhân cũng hỏng chịu hết con biết phải làm sao bây giờ.

Quan Huyện: Tính đứng cho lúng đất luôn đó hả

Tiểu Loan: Dạ

Quan Huyện: Ý dạ nữa, đi vô thu xếp đồ đạc rồi đi về.  đi đi…. Đi.

Tiểu Loan: Dạ, dạ

Quan Huyện: Trời ơi tôi ăn chay ăn lạc mà sao nó chọc cho tôi giận hoài vậy cà.

-----------------------------

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, con nghe Tiểu Loan ra vườn dâu nói là có cha đến nên con ra mắt cha.

Quan Huyện: Con làm cái gì ở ngoài vườn dâu vậy con?

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, dạ con hái lá dâu cho tằm ăn,

Quan Huyện: Ây cha, con gái của cha giỏi ghê há. Chắc lúc này con nuôi tằm rành rẽ lắm hả con?

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, dạ nuôi tằm phải săn sóc kỹ như là nuôi con  vậy đó cha. Nhiều khi sợ muỗi cắn phải giăng mùng cho nó nữa. hễ nuôi là thương lắm cha à, bởi vậy nhiều đêm con ngồi con kéo chỉ, quay tơ, dệt lụa, dệt gấm, muỗi cắn hết sức vậy mà con hỏng dám đốt lửa lên để ung nữa.

Quan Huyện: Sao vậy con?

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, con sợ khói nó làm chết tằm hết sao cha.

Quan Huyện: Ờ hé, lẫm rẫm vậy mà mấy con tằm nó có phước hơn tôi nhiều. Ngủ sợ muỗi cán có người giăng mùng cho nó ngủ. Còn tôi bỏ mặt cho muỗi rệp chích chơi.

Quỳnh Nga: Cha nói.

Quan Huyện: Từ khi con ra đây con sống cho tới bây giờ con thấy cuộc đời con có sung sướng lắm không con?

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, dạ con ở đây với Tiểu Loan phải thức khuya dậy sớm, hết ươm tơ rồi phải kéo kén, rồi phải quay tơ dệt lụa, công việc tối ngày không có rãnh tay thì làm sao mà sung sướng được cha, nhưng có cái là vui lắm cha ơi.

Quan Huyện: Vui?

Quỳnh Nga: Dạ

Quan Huyện:  Hứ.  vì vui cho nên con quên cha quên mẹ, bỏ mặc cho cha mẹ buồn khổ miễn là con vui là được rồi phải không con ?

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, dạ con trẻ có làm chi đâu để cho cha mẹ phải buồn khổ 

[ĐẢO NGŨ CUNG] (lớp 1, 12 câu, nhịp 4)

Quan Huyện:   Con còn muốn làm sao thì cha mẹ mới buồn khổ chớ.

Khi không rồi con khóc lóc với cha mẹ ngày này qua ngày nọ.

[1.] Đến nỗi cha mẹ phải nhượng bộ cho con vượt khỏi khuê ... môn

Gian lao canh cưỡi chăn tằm

[2.] Tự mình lo liệu việc mưu sinh

Không có cần gì tới mẹ cha

[3.] Làm tiểu thơ như người ta

Một bước đi có kẻ hạ người hầu

[4.] Trau chuốt móng ngọc tay ngà

Còn con suốt ngày phải cần lao

[5.] Đem thân cho nắng làm úa dung nhan

Cho tay chân chai sạm thô sần

Quỳnh Nga:

[6.] Xin cúi lạy cung đường

Chớ buồn vì con thơ

[7.] Sống phải tập khó tập thương

Thích nghi hoàn cảnh khổ nghèo

[8.] Mai sau gia biến thế nào

Con cũng tự hào mà an tâm

[9.] Cha mẹ nghĩ sao đây

Khi con ngày đêm trau chuốt lượt là

[10.] Tha thướt dáng ngọc ngà

Yếu mềm như ngọn cỏ

[11.] Giữa cuộc đời sương gió

Cứ dập đầu sát đất chẳng vươn lên

[12.] Rồi người vùi dập dưới chân

Hèn tủi kiếp thừa sinh

---------------------

 

Quan Huyện: Trong khi cha mẹ muốn cho con sung sướng thì con lại làm lụng cực khổ, cha mẹ rầy la con thì con lại trù ẻo cho già đình mình lâm tai biến, tại sao vậy con

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, dạ con chỉ nói ví dụ thôi chứ con có dám trù ẻo gì đâu cha

Quan Huyện:  Còn cái gì nữa không trù ẻo. Trong khi đường công hầu của cha rộng thênh thang trước mắt, cha quyết chí là phải đi lên, con lại muốn gia đình mình suy sụp , tại sao vậy?

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha. Dạ con thấy bước công hầu khánh tước như là bọt nước đầu ghành thì đâu có gì là chắc cha.

Quan Huyện: Sao hỏng chắc, để cha nói con nghe thử coi chắc hôn cho biết.

Tiểu Loan: Tiểu thơ ơi tiểu thơ, dễ sợ lắm tiểu thơ, tiểu thơ đi ra ngoài sau này, sao mà nó dễ sợ lắm tiểu thơ

Quan Huyện: Im

Tiểu Loan: Dạ

Quan Huyện: Biểu

Tiểu Loan: Dạ,

Quan Huyện: Biểu

Tiểu Loan: Dạ

Quan Huyện: Mày thủ hả, Đâu mày nói gì mày nói lại tao nghe coi

Tiểu Loan: Dạ, hổm rày mọt mối nó đục khoét gần tiêu hết cây Trính rồi, nó đục khoét quá như vậy ai chịu cho nỗi. Đại nhân thử nghĩ như vậy có được hay không đó chứ.

Quan Huyện: Tại sao mày vô phép vô tắc vậy cái con kia, tao đang nói chuyện với tiểu thơ, rồi mày ở đây mày chạy ra đây mày nói cái gì có sâu mọt đục khoét ào áo ở trỏng vậy, hả, tao… tao

Quan Huyện: Trời đất ơi tại sao tao đánh mày dám né cho tao té.

Tiểu Loan: Dạ. … tại con tưởng đại nhân về rồi.

Quan Huyện: Trời đất, bây giớ tính đuổi khéo phải hôn?  đi vô thu xếp đồ đạc rồi đi về, đi,,, đi

Tiểu Loan: Dạ,

Quan Huyện: Quỳnh Nga

Quỳnh Nga: Dạ

Quan Huyện: Con làm sao thì làm, cha không thể chịu được nữa rồi. Đi về liền với cha ngay bây giờ,

Quỳnh Nga: Cha, cha ơi sao vậy cha, bộ cha hết thương con rồi sao cha

Quan Huyện: Thương con thì lúc nào cha lại chẳng thương con, vì thương con, chìu con nên con làm nhiều điều qúa đáng. Bây giờ cha thương con nhưng cha không chìu con nữa, bắt buộc là con phải về với cha ngay bây giờ.

Quỳnh Nga: Cha ơi cha, đi về liền bây giờ, rồi còn ..

Quan Huyện: Bỏ bỏ bỏ.. bỏ hết. về trang điểm lại dung nhan đón tiếp con quan tuần phủ. Đi đi đi đi về.

Quỳnh Nga: Không … con không đón ai hết ớ cha à

Quan Huyện: Nè quan tuần phủ xin cha cưới con cho con trai của ổng đó

Quỳnh Nga: Và cha đã nhận lời

Quan Huyện: Ồ dĩ nhiên là cha đã nhận lời, về nghe con đừng có để cha mẹ phải mất mặt với ngưới ta nghe con.

Quỳnh Nga: Cha, tại sao cha mẹ không hỏi ý con?

Quan Huyện: Hỏi ý con. Hỏi ý con để rồi con từ chối phải không?

Quỳnh Nga: Cha mẹ biết con từ chối mà tại sao cha mẹ lại nhận lời

Quan Huyện: Ờ thì,,, đó là,,, tại vì… Sách có chữ rằng “áo mặc sao qua khỏi đầu”

Quỳnh Nga: Cha,  còn lời hứa hẹn với Trần Minh?

Quan Huyện: Kể như huỷ bỏ à. từ khi cha đuổi mẹ con nó ra khỏi huyện đường. Hay là con với Trần Minh đã nặng lời hẹn ước,

Quỳnh Nga: Vâng thưa cha, ngoài lời hứa hẹn của cha mẹ đôi bên, con đã cùng với Trần Minh đã trọn lòng chung thuỷ, thì nay con trẻ đâu có thể thay thuyền đổi bến được cha ơi

Quan Huyện: Bến đã lở thuyền đã mục rồi con à. Ráng thay đổi cho cha mẹ nhờ. Mà cha hỏng biết con nhìn thấy tương lai của Trần Minh như thế nào mà con chờ đợi, con huỷ hoại cả tương lai của con

Quỳnh Nga: Thưa cha, khi hai trẻ mới tượng hình, có biết tương lai là thế nào đâu mà tại sao cha mẹ đã dám liều chỉ phúc giao hôn?

Quan Huyện: Ờ đó là… tại vì, nhân cái lúc trà dư tửu hậu, vui miệng hứa vậy, làm vậy, chứ đâu phải như vậy. Đó là rượu hứa, rượu làm chớ không phái cha làm.

Quỳnh Nga: Bây giớ hai trẻ đã lớn khôn rồi, không có ai xúi biểu hết, mà tự hai con sáng suốt chọn lựa thì đâu có điều gì để cho cha mẹ phải bận tâm nữa đâu.

Quan Huyện: Tại sao cha nói cái gì con cũng cãi cha nết vậy chớ. Quỳnh Nga con, nghe lời cha về đi con, con đừng có hy vọng là Trần Minh sẽ đỗ đạt mà con chờ đợi cho hoài công. Nghe lời cha, ưng làm vợ của con quan tuần phủ con cũng trở thành phu nhân vậy.

Quỳnh Nga: Không cha ơi, con không ham địa vị phu nhân đâu cha à. Đâu phải con giữ trọn lòng chung thuỷ với Trần Minh là tại vì con muốn làm vợ của trạng nguyên đâu cha, mà tại vì con muốn giữ tròn đạo nghĩa, sống không thẹn với cỏ cây thôi cha à.

Quan Huyện: Thôi nói gì thì nói, đi về với cha ưng hay không tính sau con, đi con, về.

Quỳnh Nga: Cha về trước đi cha à.

Quan Huyện: Hỏng có trước sau gì hết, về một lượt. về không, hỏng về tao đốt nhà, Tao đốt nhà, Tao đốt nhà, tao đốt nhà… con cái gì đâu phát chán hà.

 

Cảnh 2 : (Quan huyện, công chúa Bích Vân, Giả Lộ Tướng Quân)

 

Quan Huyện: Nàng là ai?

Công chúa: Câm đi.

Quan Huyện: Nàng biết ta là ai không mà nàng dám hỗn chớ

Công chúa:Lão huyện quan già phải không ?

Quan Huyện: Trời đất ơi, nàng đã biết ta là huyện quan mà dám gọi già này già nọ ! Nàng là con cái nhà ai mà hỗn hào quá vậy ?

Công chúa:Thật tình nhà ngươi muốn biết lắm sao ?

 

[KIM TIỀN BẢN] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)

 

Quan Huyện:

[1.] Muốn biết lắm chớ, muốn biết cho thật rõ ràng, trước khi ta cho quân sĩ lôi đầu nàng đem về tận nha ... môn

Cho nàng biết tay biết mặt

[2.] Quan huyện này đây, đâu phải đáng dễ ngươi

Công chúa:

[3.] Sợ e ta nói ra, nhà ngươi sẽ kinh hồn vỡ mật

[4.] Cúi đầu xuống thật sâu, mà tạ tội vẫn còn run

Quan Huyện:

[5.] Hỗn há ! Nàng quả thật là to gan mà

Đã vào tận hang hùm, mà lại dám vuốt râu

[6.] Dân khắp cả huyện này

Gặp ta chẳng có dám nhìn lên

Công chúa:

[7.] Ạ, thì ra lão huyện quan

Đối với dân rất là tàn bạo

[8.] Khiến cho tất cả dân đen

Cúi mặt chẳng dám nhìn lên

------------------------

 

Quan Huyện: Đúng. Nàng đã biết ta là huyện quan sở tại, đầy đủ uy quyền, tàn bạo cũng được. Đứng yên một chỗ, nghe ta hỏi mà trả lời theo từng câu hỏi của ta.   Nàng. Trời đất ơi, Biểu đứng yên một chỗ mà dám cãi lời hé. Đi lui đi tới hé. Nàng từ đâu đến?

Công chúa: Kinh đô

Quan Huyện: Kinh đô… kinh đô,  ….ăn mặc vậy kinh đô, móc xì chứ kinh đô. Con cái nhà ai?

Giả lộ tướng quân: Lão huyện quan đừng vô lễ mà xúc phạm đến công nương

Quan Huyện: Công nương, công nương …. Công nương đi đâu lang bang đây? Kẻ nào bảo đây là công nương, láo …. Có phải nhà ngươi mới bảo đây là công nương hông. Hứ… khi dễ hỏng trả lời, gật đầu hé. Láo. Muốn giở trò rung cây nhác khỉ hả. Trói đều chúng bây nhốt hết mới được. bây đâu!

Giả lộ tướng quân: Khốn kiếp. Ta là giả lộ tướng quân, được mật chiếu thánh hoàng ngầm theo hộ giá công nương đây.

Quan Huyện: Thánh hoàng vạn tuế vạn vạn tuế.

Công chúa: Giả lộ tướng quân hãy giao mật chiếu và gươm lịnh cho ta. Tướng quân hãy về đi.

Giả lộ tướng quân: Tuân lịnh

Quan Huyện: Chúc ngài thượng lộ bình an

Quan Huyện: Dạ trăm lạy công nương, ngàn lạy công nương.  Mắt già sờ sệt không biết công nương giá lâm, xin công nương niệm tình miễn chấp.

Công chúa: Đứng lên đi

Quan Huyện: Dạ để hạ quan quỳ cho trọn đạo

Công chúa: Ta cho phép nhà ngươi cứ đứng lên

Quan Huyện: Dạ đội ơn công nương. Dạ kính bẩm công nương. Tiện đây kính mời công nương ghé lại huyện đường dùng một bữa cơm chay.

Công chúa: Nhà ngươi mà cũng biết ăn chay nữa à

Quan Huyện: Dạ thần nấu ai ăn ăn, thần ăn mặn

Công chúa: Nhà ngươi về đi và cho ta mượn tạm nơi đây một lát được chăng

Quan Huyện: Dạ chẳng những một lát mà bốn lát cũng được vì đây là nhà con gái của hạ quan.

Công chúa: Sao? Con gái của nhà ngươi tên là Quỳnh Nga và cũng là vợ hiền của quan tân trạng Trần Minh đó à

Quan Huyện: Trời đất ơi, Trần Minh đỗ trạng thì cha tôi cũng .. chết rồi trời ơi..

Công chúa: Tại sao ta hỏi nhà ngươi không trả lời

Quan Huyện: Dạ thưa công nương, sự thật con gái của hạ quan tên là Quỳnh Nga cùng với Trần Minh đã nặng lời hẹn ước, biển hẹn non thề..

Công chúa: Căm đi, ta tới đây là ta đã biết rồi, hãy về đi

Quan Huyện: Dạ để hạ quan gọi con gái cùng về một lượt

Công chúa: Lo cái mạng già của ngươi đi.

Quan Huyện: Dạ …

Công chúa: Muốn chết hay muốn sống?

Quan Huyện: Dạ muốn chết. muốn sống, dạ muốn sống, dạ bái biệt công nương, dạ muốn sống

 

Cảnh 3 : (Quỳnh Nga, Công chúa Bích Vân)

 

Quỳnh Nga: Dạ kính chào tiểu thơ!

Công chúa: Nàng gọi ai là tiểu thơ?

Quỳnh Nga: Dạ, ở đây chỉ có hai người, không lẽ tôi gọi tôi sao?

Công chúa: Nhưng ta cấm nàng gọi ta là tiểu thơ

Quỳnh Nga: Hai người con gái xa lạ gặp nhau, nhìn trang phục, tự nghĩ dùng danh xưng tiểu thơ để chào hỏi, thì đâu có gì thất lễ, sao lại cấm tôi. Tiểu Loan ra tiếp khách. Xin từ biệt.

Công chúa: Đứng lại, vô lễ

Quỳnh Nga: Sao nàng chẳng tự xét xem ai đã vô lễ với ai

Công chúa: Nàng tên là Quỳnh Nga

Quỳnh Nga: Vâng

Công chúa: Ta nghe tiếng nàng bán buôn được lòng khách hàng lắm mà. Bây giờ lại tiếp khách như thế sao?

Quỳnh Nga: Dạ, bán buôn cũng có hàng trăm hàng vạn khách, nên cũng phải tuỳ theo cách ăn nết ở của khách mà chìu, cũng như nước ở biển khơi sông lớn thì rộng, mà vào lạch vào mương thì phải hẹp chứ?!

Công chúa: Nàng thông ,minh lắm, ăn nói đáng mặt lắm, bây giờ nàng phải ở đây cho ta chọn hàng và ngã giá chứ.

Quỳnh Nga: Dạ, nếu khách muốn tôi đành chìu lòng khách vậy.

Quỳnh Nga: Tiểu thơ muốn mua gì ở đây, gấm lụa hay tơ?

Công chúa: Không, ta không cần những thứ đó

Quỳnh Nga: Nếu tiểu thơ không cần mua những thứ đó, thì ở đây tôi không có gì để bán cả.

Công chúa: Còn chứ,

Quỳnh Nga: Còn..

Công chúa: Còn ta mới  lặn lội tìm tới để mua.. chứ

Quỳnh Nga: Dạ tôi chưa hiểu, ngoài tơ lụa, tiểu thơ còn muốn mua gì ở đây?

Công chúa: Ta muốn mua… một.. trái.. tim.

Quỳnh Nga: Một trái tim

Công chúa: Phải. hay nói đúng hơn là ta muốn mua một người.

Quỳnh Nga: Dạ xin lỗi tôi không phải lả kẻ buôn người. xin mời tiểu thơ hãy đi nơi khác mà mua mà bán.

Công chúa: Vô lễ, bây giờ ta cho nàng biết, ta là công chúa Bích Vân đây.

Quỳnh Nga: Dạ, vì không biết nên chậm tiếp nghinh, xin công nương miễn chấp

Công chúa:  Hứm, dù là nàng đã hạ mình thủ lễ, nhưng ta vẫn còn nghe trong giọng nói của nàng còn ẩn chứa niềm kiêu hãnh

 

[PHÚ LỤC] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)

 

[1.] Từ kinh thành lặn lội để tìm gặp con quan tri huyện tên gọi Quỳnh ... Nga

Để được một lần gặp mặt

Quỳnh Nga:

[2.] Vì sao công nương vượt ngàn vạn dặm

Mà chỉ để tìm gặp Quỳnh Nga

[3.] Ạ, chắc là công nương nhân du hành

Nên mới ghé qua

Công chúa:

[4.] Không, ta một mình vượt đường xa

Vì chỉ muốn một mình tìm gặp Quỳnh Nga

[5.] Mang tủi hờn uất ức

Của một vì công chúa cấm cung

[6.] Nên mới liều vượt khuê trung

Tâm sự nặng nề oằn lưng ngựa long câu

Quỳnh Nga:

[7.] Sao từ kinh thành tráng lệ, công nương ghé đây

[8.] Quỳnh Nga làm gì đắc tội với công nương

Vẻ oán hờn làm héo úa dung nhan

Công chúa:

Đừng tò mò tọc mạch nữa. Bây giờ lấy tư cách là một Bích Vân công chúa, ta hỏi.  Nàng là chi của Trần Minh?

Quỳnh Nga:

Điều đó công nương đã biết, còn hỏi tiện nữ để làm gì ?

Công chúa: Sao vậy? sao nàng dám nói là ta đã biết ?

Quỳnh Nga:

Dạ vì nếu công nương không biết, thì công nương đã chẳng tốn công lặn lội tìm gặp một Quỳnh Nga, một người mà công nương chưa hề quen biết làm gì !

Công chúa:

Khá lắm ! nhưng ta muốn nghe chính nàng nói ra điều ấy

 

[XANG XỪ LÍU] (12 câu, nhịp 2)

 

Quỳnh Nga:

Nếu công nương muốn, thì tiện nữ phải xin vâng.

[1.] Tiện nữ với Trần Minh đã nặng tiếng giao …thề

Do hai bên cha mẹ hứa hôn

[2.] Đã cùng hẹn buổi tương quan

[3.] Khi đăng khoa công toại danh thành

Công chúa:

[4.] Ta nghe Trần Minh xưa là một người hèn hạ

[5.] Nàng đã góp phần nuôi chàng ăn học

Quỳnh Nga:

[6.] Công nương quả đã khéo điều tra

[7.] Tin tức kia chính xác vô cùng

Công chúa:

[8.] Ta tìm tới nơi này là muốn cùng nàng thương thảo

[9.] Tìm giải pháp vẹn toàn, cho lợi cả hai bên đều tương xứng

[10.] Vậy nàng nghĩ sao, mau trả lời cho ta rõ

Quỳnh Nga:

[11.] Tôi nào có biết chi đâu

[12.] Mà trả lời, trả vốn cho công nương

------------------

 

Công chúa: Ta đề nghị tặng nàng trăm cây gấm vóc, và muôn lượng vàng rồng.

Quỳnh Nga: Và tiếp theo đó là một điều kiện

Công chúa: Đúng đó, sao nàng thông minh vậy?

Quỳnh Nga: Dạ, điều đó có gì là lạ đâu, vì đâu có ai tự dưng đem vàng cho ai, mà không đòi điều kiện bao giờ. Vậy xin công nương cứ thẳn thắn đặt điều kiện.

Công chúa: Nào có gì đâu, điều kiện… chỉ nhỏ mọn thôi.

Quỳnh Nga: Dạ nếu điều kiện chỉ nhỏ mọn, so với số bạc vàng công chúa đã ban cho, thì phận thấp hèn, tiện nữ xin nhận lấy phần nhỏ mọn.

Công chúa: Đừng trận họng cướp lời ta. Hãy để ta nói hết. Nàng thì sẽ được bạc vàng gấm vóc, còn cha nàng sẽ được thăng quan tiến chức, chỉ với điều kiện là… nhường Trần Minh lại cho ta.

Quỳnh Nga: Như vậy là .. tôi bán chồng tôi sao?

Công chúa: Đừng lẻo mép, hãy trả lời cho ta rõ.

Quỳnh Nga: Nếu tôi chẳng bằng lòng?

Công chúa: Thì nàng sẽ chết, nàng hãy liệu lấy, giữa sự giáu sang vinh hiển và cái chết, nàng hãy chọn đi.

Quỳnh Nga: Tôi chọn cái chết.

Công chúa: Khốn kiếp

Công chúa:  (khóc) Nàng ngu xuẩn lắm, nàng tàn nhẫn lắm ...

Phụ vương, phụ vương ơi con đã thua người ta tại đây rồi ! Quỳnh Nga, tại sao nàng lại chọn cái chết ?

Quỳnh Nga:

Sống mà xa nhau, sao bằng được chết với chung tình

Công chúa:

Ta hiểu, ta hiểu rồi, ta đã hiểu. Sự bình thản an nhiên đợi chờ cái chết của nàng đã làm cho ta run rẫy tay gươm uy hiếp. Ta đã hiểu vì sao người ta lại nặng nợ yêu thương, và bền lòng chung thủy.

 

[VỌNG CỔ] (câu 3, 4)

 

Câu 3 :

Công chúa:

Phụ vương, phụ vương ơi làm công chúa như con vừa lâm trận tình yêu con đã trở thành người chiến bại. Yên giáp xác xơ gươm rơi giáo gãy, người ngựa bơ vơ trong khi chiến trận vẫn chưa ... tàn (HÒ)

Nước mắt công nương rưới dài theo đường trở lại kinh thành (HÒ)

Trên lưng ngựa dập dồn vó câu thiên lý

Ta tưởng tim mình đang nát vụn, máu tưới bụi đường xa (XÊ)

Nếu được đổi thay địa vị của Quỳnh Nga

Ta chấp nhận ngay mà không hề hối hận (XANG)

Phụ vương ơi, phụ vương đã ban cho con nhiều ân sủng

Sao chẳng ban được cho con một tấm chân tình (HÒ)

 

Câu 4 :

Quỳnh Nga:

Công nương, công nương lo gì, vàng son gấm lụa (HÒ)

châu báu ngọc ngà, đâu có khó khăn gì để cho công nương tìm lấy được một tình yêu

Công chúa:

Ngươi nói vậy sao ngươi chẳng chịu nhận bạc vàng mà đổi tình yêu lại cho ta (XÊ)

Thôi, kẻ thắng trận đừng ban lời thương hại

cho một người vừa lâm trận đã thọ thương (XỀ)

Quỳnh Nga:

Xin đừng buồn chi nữa hỡi (XÊ) công nương

Tình yêu vốn có nhiều lạ lùng kỳ tuyệt

Không thể (XANG) mua bằng trân châu ngọc bích

Cũng không hề chuộc được bởi kim ngân (CỐNG)

Xin hãy về điện ngọc với cung son

Mà ôm ấp tình yêu ru cho ngọt giấc (XANG)

Người được yêu chưa hẳn là hạnh phúc

Kẻ đang yêu chưa hẳn đã đau sầu (HÒ)

------------------

 

Công chúa: Ta không muốn nghe gì nữa hết á. Không muốn nàng nhìn ta bằng cặp mắt thương hại đó. Nàng biết chưa, nàng hiểu chưa?

Quỳnh Nga: Công nương, công nương đã bỏ quên lại thanh gươm.

Công chúa: Nhưng nàng đừng vội hãnh diện, sinh mạng của Trần Minh, cho đến bao giờ cũng nằm trong tay ta. Nàng biết chưa, thái độ của nàng sẽ gây hậu quả thãm khóc cho Trần Minh đó. Nàng nhớ chứ!

 

 

Cảnh 4 : (Quỳnh Nga & Trần Minh)

 

 

[VỌNG CỔ] (câu 1, 2, 3)

 

Quỳnh Nga: Thái độ của ta sẽ gây hậu quả thãm khóc cho chàng sao?

Trần lang ... Trần lang ...

 

Câu 1 :

Trần Minh:

Quỳnh Nga ơi trong áo lụa ngày xưa anh đã trở về đây với người bạn tình chung thủy. Đem màu tơ áo yêu đương để điểm tô cho đẹp buổi tương ... phùng (HÒ)

Quỳnh Nga: (khóc)

Trần Minh, em ngỡ chỉ còn gặp nhau qua giấc mộng buồn (HÒ)

Chàng về đây bằng hình hài nguyên vẹn, hay chỉ là hồn phách tinh anh (XÊ)

Trần Minh:

Không, anh trở về đây hiện diện giữa nhân sinh

Tìm lại nhau ta nối cuộc chung tình (XANG)

Ngỡ đã rơi đầu vì mang tội khi quân

Nhưng chúa thượng xét thương cho đôi mình tương hội (CỐNG)

 

 

Câu 2 :

Quỳnh Nga:

Trần Minh, như vậy là chúa thượng và công chúa (XÊ)

không giết chàng sao ?

Trần Minh:

Không giết nên anh mới trở về đây được với em nè

Em muốn hỏi áo mão trạng nguyên phải không

Anh đã gởi cho quân hầu cận (XANG)

Và mặc nguyên áo lụa ngày đưa tiễn để gặp nhau

Quỳnh Nga:

Nhưng sao trạng nguyên vinh quy bái tổ mà cha em không hay biết (XANG)

Trần Minh:

Quỳnh Nga, vì anh muốn dành cho hiền phụ Quỳnh Nga và bằng hữu Nhuận Điền (HÒ)

Hưởng trọn nỗi vui mừng ngày tương hội

Chợt bàng hoàng trong sung sướng vô biên (HÒ)

Anh vập đầu xin với lịnh thánh hoàng đừng ban chiếu chỉ về làng không báo trước,

Cho cuộc vinh quy âm thầm không đón rước

Chỉ những người thân (XÊ) anh mới chia sớt trọn vinh quang

Em ơi, bao nhiêu vinh dự trạng nguyên

là do em và bạn Nhuận Điền cho anh (XANG)

Cuộc đời hàn sĩ Trần Minh

Xênh xang cờ lọng nặng tình ơn sâu (XANG)

 

Câu 3:

 

Quỳnh Nga:

Trần Minh chàng ...

Trần Minh:

Quỳnh Nga, (XANG) tâm sự nào đã làm cho em xúc động,

đến lúc gặp anh em có vẻ hốt hoảng và ..

em lại bảo rằng em ngỡ anh về trong giấc chiêm bao (XỀ)

Quỳnh Nga:

Trần lang ơi từ buổi tiễn đưa chàng lai kinh ứng thí (XANG)

Thiếp mong chàng bằng tấm lòng cô phụ vọng phu

Vừa rồi cha em đến đây để bắt ép em (XANG) phải ưng con của quan tuần phủ

Nhưng dẫu có chết em không đành lòng (XÊ) vong phụ

Dẫu cho tin của chàng vẫn còn biền biệt mấy quan san (CỐNG)

 

Trần Minh:

Nhưng giờ đây đã hội ngộ tương quan

Cho bỏ lúc bao tháng ngày mong đợi (XANG)

Quỳnh Nga:

Trạng nguyên bái tổ về làng

Xếp cờ im trống, hồn vang thâm tình (HÒ)

---------------

Tiểu Loan: Tiểu thơ ơi, tiểu thơ á, tiểu thơ ơi. Ơ kìa… dạ kính chào công tử. Tiểu thơ, tiểu thơ hãy nhìn kìa.

Hồng lên tắm rực chân trời

Tim hồng cũng hé nụ cười thanh tao

Trần Minh: Tình yêu vượt lắm gian truân

Trần Minh + Quỳnh Nga: Càng bền son sắc tràn lòng yêu thương.

 

Nhuận Điền: Trần Minh ơi, Trần Minh

Trần Minh: Đại huynh

Quỳnh Nga: Anh Nhuận Điền.

Nhuận Điền: Kìa Trần Minh, bà con đến mừng Trần Minh ở đằng trước kìa.

Trần Minh: Dạ

Nhuận Điền: Bà con ơi vô đây … vô đây…

 

[Tân Nhạc]

 

Làng mình, làng mình nô nức gái trai

Cùng ra, đón tiếp tân trạng nguyên ôi dập dìu

Giờ này, giờ này ai đã chiếm khoa

Vui mừng hãy nhớ tình yêu đồng sâu lúa vàng

Thương nhau trao gởi ân cần

Tình quê mà khoai lúa

Vui tình thủy chung

Thương nhau hãy nhớ ngày nay

Đôi tim hồng thắm

Tơ hồng, se duyên

Này này, này này cô gái gói khăn

Từng đêm rướm máu như tằm vương vương tơ vàng

Rộn ràng, tựa mình bên chiếc áo khoa

Xin đừng bỏ lúc đời vui tằm tơ tảo tần..

BÊN CẦU DỆT LỤA

SOẠN GIẢ THẾ CHÂU

 

 

Vở BÊN CẦU DỆT LỤA được soạn giả THẾ CHÂU viết

cho sân khấu THANH MINH - THANH NGA vào khoảng năm 1976.

VỚI SỰ THAM GIA CỦA CÁC DIỄN VIÊN SÂN KHẤU NAM BỘ

Thanh Nga : Quỳnh Nga…………..

Thanh Sang : Trần Minh ………….

Ngọc Nuôi : Trần Mẫu…………….

Thanh Tú : Nhuận Điền ……………

Kim Hương : Tiểu Loan ……………

Xuân Lan : Công chúa Bích Vân……

Văn Ngà : Vua ………………………

Ba Xây : Tướng quân Giả Lộ………..

Chí Hiếu : Quan huyện………………

Bảo Quốc : Tất Đạo………………….

Hùng Minh : Hiếu Danh……………..

 

Màn 1 : tại nhà Nhuận Điền

Cảnh 1 : (Trần Minh & Trần mẫu)

 

Trần Mẫu:

Đừng… đừng…  Đừng đánh tôi,  đừng đánh con tôi, đừng… đừng…. á…

Trần Minh:

Mẹ, mẹ

Trần Mẫu:

Chuyện gì vậy con?

Trần Minh:

Mẹ. mẹ mớ , mẹ làm con sợ quá hà.

Trần Mẫu:

Mẹ vừa trải qua một cơn mộng dữ, có hình ảnh hồi sáng này, quan huyện đánh đuổi  mẹ con ta hết sức tàn nhẫn.

Trần Minh:

Thưa mẹ, Mẹ đừng nghĩ gì đến chuyện đó nữa hết ớ mẹ, mẹ hãy ráng nằm tịnh dưỡng thì bệnh mẹ mới mau lành được mẹ à.

Trần Mẫu:

Bịnh mẹ làm sao mạnh được con, mẹ biết trong mình của mẹ lắm rồi.

Trần Minh:

Mẹ, mẹ đừng nói vậy mẹ à. Thôi mẹ uống chén thuốc này đi mẹ.

Mẹ uống chén thuốc này đi mẹ.

Trần Mẫu:

Mẹ uống thuốc như là uống nước lã vậy con à

Trần Minh:

Mẹ uống đi, thuốc này hay lắm mẹ, uống đi mẹ.

Mẹ nằm xuống nghỉ đi mẹ

Trần Mẫu:

Con để đó cho mẹ. Trần Minh, tiền đâu mà con lo thuốc cho mẹ? Hay là con ...

Trần Minh:

Mẹ, mẹ đừng nghĩ rằng con vì cái nghèo bức bách mà làm cho con phải đổi chí, để làm những điều xằng bậy. Hồi sáng nầy nè, anh Nhuận Điền ảnh thấy mẹ nằm mê mang, cho nên ảnh đi rước thầy về coi mạch và hốt thuốc cho mẹ đó.

Trần Mẫu:

 Tội nghiệp. Thằng Nhuận Điền nó đã nghèo, mà nó còn cưu mang đùm bọc mẹ con mình nữa, không có nó mẹ con mình phải sống sao đây !

[NGỰA Ô NAM] (7 câu, nhịp 4)

[1.] Con ơi giữa lúc mẹ lâm phải bịnh ... nguy,

Không có mái nhà đụt nắng che mưa

[2.] Tứ cố vô thân, manh áo không lành đủ để che thân

[3.] Đời sống quá tối tăm

Trần Minh:

Mẹ, con xin mẹ hãy an tâm mà dưỡng bịnh.

[4.] Còn ơn sâu nghĩa nặng của Nhuận Điền,

có ngày mình cũng phải liệu đáp đền.

Trần Mẫu:

[5.] Hột muối nghèo Nhuận Điền cắn chia ba.

Ôi lòng dạ người ta,

[6.] Vuốt mặt vong hôn làm con gia thất không thành,

Mẹ nhắm mắt khó yên lòng.

Trần Minh:

[7.] Mẹ, con cuối đầu van mẹ đừng nói vậy

Mẹ chết rồi thì con sống sao đây.

 

-----------------

 

 

 

Trần Mẫu:

Trần Minh, Trần Minh . con đứng dậy, con đứng dậy. Con nhìn vào mắt mẹ, nghe mẹ hỏi, làm người con phải làm thế nào để biết đền ơn rửa nhục

Trần Minh:

Thưa mẹ, trước mặt mẹ, con xin thề. Dù hoàn cảnh thế nào con cũng phải nuôi chí lập thân, không thể nào cúi đầu để tuân theo mạng số. Ân sâu con phải đáp, hận nhục con phải đền.

Trần Mẫu:

Mẹ vui rồi, mẹ vui lòng nhắm mắt.

Trần Minh:..Mẹ, mẹ đừng nói vậy mẹ à

Trần Mẫu:

Nhuận Điền đâu mà mẹ không thấy vậy con?

Trần Minh:

Bữa nay trời chuyển mưa nè, rồi ảnh sợ mưa to làm ngập hết mấy liếp cải mới trồng, cho nên ảnh ra ngoải ảnh khai mương và tát nước rồi mẹ à

Trần Mẫu:

Sao con không ra đó để mà tiếp tay với nó, con lại ở đây ?

Trần Minh:

Dạ ... dạ tại me đau ...

Trần mẫu:

Mày .. (Trần Mẫu khoát tay đánh Trần Minh)

Trần Minh: (khóc)   Mẹ ... mẹ ...

Trần Mẫu:

Trần Minh, ăn nhờ ở đậu với người ta, con phải biết ra sức cùng lo với người ta, tại sao con lại học đòi phường túi cơm vá áo ?

Trần Minh: (khóc)

Mẹ ...

Trần Mẫu:

Bộ mẹ đánh con như vậy là oan ức cho con phải không ?

Con hờn giận mẹ phải không con ?

Trần Minh:

Không, con nào dám hờn giận mẹ ...

Trần Mẫu:

Vậy tại sao con lại khóc ?

 

[VỌNG CỔ] (câu 1, 2, 3)

Câu 1 :

Trần Minh:

Mẹ ơi, con khóc vì con đã chợt hiểu ra mẹ không còn bao nhiêu hơi sức nữa, một tát tai không đủ để con đau như muốn thay cho lời vĩnh biệt đến muôn ... đời (HÒ)

Mẹ đó con đây nhìn nhau mà hoen mắt lệ mờ (HÒ)

Con đang tưởng như con đứng trên bờ đưa tiễn mẹ

Xuống thuyền chờ đợi để ra đi (XÊ)

Dù có thương người bịn rịn lúc chia ly

Kẻ trạo phu khó giữ chặt tay sào (XANG)

Mưa gió đêm này vẫn gào thét xôn xao

Bất đỗi bẻ sào cho thuyền ra sóng gió (CỐNG)

 

Câu 2 :

Trần Mẫu:

Đừng buồn nữa con, chuyện bèo mây tan hợp (XỀ)

tử sinh vốn đã định luật muôn đời.

Mẹ theo cha con cũng tạm yên vui, chỉ thương cho con

khôn lớn mà chưa thành gia thất (XANG)

Trần Minh:

Mẹ ơi sức lực của mẹ giờ đây như đèn cạn (XANG)

dầu trước gió thì lòng dạ nào đâu con còn mơ tưởng chuyện gia đình (HÒ)

Lời mẹ khắc dõng dạc uy nghi lòng con chưa kịp vui mừng (HÒ)

Con khép nép đợi chờ tay của mẹ

giáng xuống cho con đau rát cả thịt da (XÊ)

Hay cho con được vuốt từng giọt máu tuôn ra

Con sẽ sung sướng như được muôn ngàn châu báu (XANG)

Vì con thấy được trong xác thân khô héo

Mẹ vẫn còn đủ sức sống bên con (XANG)

 

Câu 3 :

Trần Mẫu:

Đừng khóc nữa con mà mẹ không yên lòng nhắm mắt ...  (XANG)

Trần Minh:

Mẹ, mẹ đừng nói vậy mẹ à ... (XỀ)

Trần Mẫu:

Trần Minh ơi đời ai thoát được một lần sống chết

Con hãy bình tâm mà đón nhận định luật tự nhiên (XANG)

Mẹ đã già, đã chịu nhiều vinh nhục oan khiên

Đã sống đủ một đời còn chi ân hận (XANG)

Con đã lớn nên nhớ lời mẹ dặn (XÊ)

Là ân, nhục con phải lo báo báo đền, con chớ nên quên (CỐNG)

Tre phải tàn cho măng bụt vươn lên

Sau cái chết vẫn còn tiếp liền cái sống (XANG)

Tiếp nối liên miên thành cuộc đời sinh động

Con sống làm sao để mà được xứng đáng một con người (HÒ)

------------------------

 

Trần Minh:  Mẹ , mẹ ơi con muốn nói

Trần Mẫu:

Đừng nói gì nữa con, con hiếu thảo là mẹ vui rồi. Trần Minh, mẹ mệt quá rồi con. Trần Minh: Thôi mẹ nằm xuống nghỉ đi mẹ

 

 

Cảnh 2 : (Trần Minh, Nhuận Điền, Hiếu Danh, Tất Đạo)

Tất Đạo:  Trần Minh ơi có mày ờ nhà hông trần Minh ơi

Hiếu Danh:  Trần Minh a….có ở nhà không Minh

Tất Đạo:  Thằng này chắc có ở nhà nên hỏng có lên tiếng đó mày

Hiếu Danh:   Ở nhà mà tao kêu rách cái cổ họng sao nó không trả lời mậy. Để tao vô tao kiếm nó cái coi Đạo

Tất Đạo: Đi, tao với mày vô

Hiếu Danh:  Đi vô trước đi. Mà thôi, Hai đứa vô…….

Tất Đạo:   Minh … Minh ơi…  ui trời, trời đất ơi sao tao kêu mày quá trời mày không lên tiếng mậy?

Trần Minh: La um xùm, mẹ tui đau mới vừa nằm ngủ, các anh la nói um xùm vậy

Tất Đạo:   Chuyện gì la um xùm, la um xùm, trời ơi mới bước vô chưa có nói tiếng nào hết mày nói la um xùm, la um xùm, la hồi nào mậy?

Trần Minh: Trời đất ơi, tôi biểu nói nhỏ nhỏ mà la lớn, bộ điên rồi sao?

Tất Đạo: Cái gì mày nói tao điên hả. ờ tao chịu điên ớ mày. Ê mày. Mẹ nó bịnh thiệt mày.

Hiếu Danh:  Thì kệ nó mày, mẹ nó chớ bộ mẹ mày ha.

Tất Đạo:   Trời ơi, mẹ nó chứ gì mẹ tao.

Hiếu Danh:  Mẹ nó sao mày lo dữ vậy

Tất Đạo:   Làm cái gì lo

Hiếu Danh:  Mày nghe mẹ nó bịnh hôn?

Tất Đạo:    Rồi sao?

Hiếu Danh:  Mày chồm chồm tới hoài, bộ mày hong sợ bị lây hả mậy?

Tất Đạo:   Bộ mày tưởng tao dễ lây lắm hả mậy

Trần minh: Trời ơi tui lạy mấy anh, nhỏ nhỏ một chút xíu, mẹ tui đau mới vừa nằm ngủ

Hiếu Danh:  Trời lạy cái gì, tao nói như vậy là quá nhỏ rồi. bộ tao nói vậy là lớn lắm sao mậy?

Trần Minh: Trời đất ơi

Tất Đạo: Hỏi nó mầy.

Hiếu Danh: Ê, tại sao hồi sáng nầy mầy hổng tới trường mài mực cho tụi tao mậy ?

Tất Đạo: Ờ, mầy cũng không vô làm bài phú cho tụi tao nữa !

Hiếu Danh: Tụi tao tin tưởng có mầy nè, mầy làm bài mau cũng như chớp vậy đó, cho nên tao đâu có nhờ tới thằng khác đâu

Tất Đạo:  Đúng

 

[KIM TIỀN BẢN] (16 câu, nhịp 4)

Hiếu Danh:

[1.] Có bao nhiêu đó mà thầy đánh tụi ... tao

Mỗi đứa mười roi đau thót ruột

[2.] Tao còn bị bắt khoanh tay,

tao quỳ gối cả một buổi trưa, chớ bộ…

Trần Minh:

[3.] Xin hai anh thương cho

vì mẹ của tôi đang lâm trọng bịnh

Tất Đạo:

Trời ơi, bịnh mà khoe !

Trần Minh:

[4.] Đành phải xao lãng việc sử kinh

Chớ không thể quên bổn phận làm con

Tất Đạo:

[5.] Miễn  mầy, bả là mẹ của mầy,

chớ bộ bả là mẹ của tụi tao sao

Trần Minh nói dặm: Cái gì kỳ vậy?

[6.] Mà mày lại để cho tụi tao bị đòn

vì bài phú không xong

Trần Minh:

[7.] Đời tôi đã quá khổ đau

với kiếp người bất hạnh

[8.] Tôi đành phải chịu lỗi với mấy anh

Chớ tôi còn biết phải làm sao

Tất Đạo:

[9.] Í trời đất ơi, trời đất ơi, đâu có dễ dàng

tụi tao bị đòn mà mầy nói mầy không biết làm sao

[10.] Thầy đã đánh tụi nầy

thì mầy đâu có nghe đau

Trần Minh:

Trời ơi, tui xin hai anh thương ...

Hiếu Danh: (nạt)

[11.] Thôi ! thương cái gì ! Đạo à,

Tất Đạo: Cái gì?

Hiếu Danh: Mầy thương nó không mậy, chớ cái mặt của thằng nầy sao tao thấy tao hổng ưa đó mầy

Tất Đạo:

[12.] Tao hỏi mầy nè, cái bản mặt của thằng Trần Minh

thì làm sao mà ai ưa nó cho được

Hiếu Danh:

[13.] Nè, tao cho mầy biết nghe mậy, hễ dùi đánh đụt,

thì giờ đây đụt đánh săn

[14.] Thầy đã đánh tụi tao đau, thì tụi tao tới đây

tao đè đầu mầy để tao đập lại

Tất Đạo: (can)

Ê, khoan, khoan mầy, nóng quá, chưa có gì hết mà

Trần Minh:

[15.] Cái gì kỳ vậy ! Thôi giờ hai anh ở đây chơi đi,

chờ anh Nhuận Điền về đây tính lại

Tất Đạo:

Ha ha, nó dọa mậy !

Trần Minh:

[16.] Mà nếu ảnh có tính sao

Thì tôi cũng xin nhất nhất nghe theo.

-------------------------

 

Hiếu Danh:  Ê, ê, ê,,, bộ mày tưởng tụi tao rãnh rang lắm sao hả mậy?.

Tất Đạo: ờ

Hiếu Danh:  Mày thấy hôn, trời mưa trời gió vậy mà tao lặn lội từ bên nhà tao qua đây ta kiếm mày là cả một cái sự khổ cực mày biết hôn mậy?

Tất Đạo: ờ

Hiếu Danh:

Tới đây còn bày đặt mời mọc lợi, ở lợi ngồi, nhà nghèo mạc rệp hỏng có cái ghế mà đụng ai cũng mời hết trơn mậy. Mày biểu tao ở đây để chờ đợi cái thằng Nhuận Điền trâu nước đó hả. Tao không chờ đợi cái thằng nào hết ớ, mày nên nhớ rằng thầy đánh tụi tao đau quá thì tụi tao qua tụi tao kiếm mày tụi tao gật

Tất Đạo: Ý ơi khoan mày cũng vậy nữa, trời ơi. Sao tánh mày nóng quá vậy mậy. Thôi mày để tao nói chuyện với tụi nó. Ê, bộ mày tưởng mày đem cái tên Nhuận Điền ra mày hâm doạ là công tử Hiếu Danh đây sợ lắm hả mậy?

Hiếu Danh: Trời đất ơi,  tới mầy nữa nghe mậy, ăn nói gì hổng có cẩn thận, lựa lời gì hết trơn hết trội vậy.

Tất Đạo: Sao hỏng cẩn thận.

Hiếu Danh: Mày muốn cái gì thì mày bước qua mày ăn thua đủ với nó đi, chớ mày đừng có rài tao vô.

Tất Đạo: Rài vô là sao?

Hiếu Danh: Mày rài tao vô vậy rồi..

Tất Đạo: Rồi sao?

Hiếu Danh: Rủi nó đánh tao rồi sao mậy?

Tất Đạo: Mày làm tao muốn nực rồi đó Danh

Hiếu Danh: Sao nực?

Tất Đạo: Nó đem cái tên Nhuận Điền ra nó hâm doạ tụi mình,

Hiếu Danh: Đúng rồi.

Tất Đạo: Tao tưởng mày ngon hơn tao, tao mới đem cái tên của mày ra tao hâm doạ lại nó.

Hiếu Danh:  Đúng đúng đúng đúng…

Tất Đạo: Ai dè mầy ngán hả.

Hiếu Danh: Đúng

Tất Đạo: Mày ngán thiệt hả mậy?

Hiếu Danh: Cái gì?

Tất Đạo: Mày ngán cái thằng Nhuận Điền hả?

Hiếu Danh: Vậy là Mày lầm rồi

Tất Đạo: Lầm… sao?

Hiếu Danh: Đời tao chưa biết ngán ai hết trơn hết trọi á

Tất Đạo: Không biết ngán ai hết ớ hả

Hiếu Danh: Tao cho mày biết nè, tao anh hùng số 1 đó mày

Tất Đạo: Vậy à

Hiếu Danh: Tao cho mày biết nghe 10 thằng Nhuận Điền thì tao cũng đánh chứ đừng nói 1 thằng

Tất Đạo: 10 thằng Nhuận Điền mày cũng đánh nó nữa

Hiếu Danh: Tao gặp mặt là tao

Tất Đạo: Hễ mày gặp..

Hiếu Danh: Ui trời đất ơi

Tất Đạo: Mày dám đá nó nữa hả mậy, mày dám đá… ui tr, oi,

Hiếu Danh: Trời đất ơi trời. tại sao khi không … mày đứng.   Ai da

Nhuận Điền: Gì đây hiền đệ?

Tất Đạo: Ê mày giỡn hả mậy, để tay mày xuống. Bộ mày tưởng cái đầu của tụi tao là  ruộng, mày cuốc ở trển mậy, Tay mày cầm cái cuốc nói chuyện mày giữ gìn ý tứ, mày xoay qua xoay lợi mày tưởng trúng hỏng đau

Trời ơi, Trời đất ơi chút nữa là văng cái đầu thảo của tao….

Hiếu Danh: Mày làm cái gì, mày nói chuyện với nó cẩn thận chút mậy. hỏi nó mầy.

Nhuận Điền:  Gì đó hiền đệ?

Trần Minh: Bữa nay mẹ đệ đau, đệ hỏng có đi đền trường học được, rồi hai cái anh này lại đây kiếm chuyện đánh lộn

Hiếu Danh: Làm cái gì kiếm chuyện đánh lộn mậy, mày hỏng tới trường mầy học được rồi làm sao tao làm bài được mậy

Tất Đạo: Trời ơi cái dụ làm bài dùm, nói nhỏ nhỏ để mang tiếng, mày sao ngu quá hà.

Nhuận Điền: Ê hai thằng kia, qua đây làm cái gì đó?

Tất Đạo: Ê bửa nay nó sợ mình ha gì mậy, nó kêu mình tới bằng thằng…

Hieu danh, Mày hỏi cái gì, qua đây làm gì hả, ê qua đây đánh thằng Trần Minh chơi được hông mậy?

Nhuận Điền: Cái gì?

Hiếu Danh: Đánh Trần Minh

Tất Đạo: Được hông?

Hiếu Danh: Được hông

Nhuận Điền: Đánh Trần Minh?

Hiếu Danh: ờ, ờ..

Nhuận Điền: Mà sao khi không lại đánh người ta là nghĩa lí gì?

Tất Đạo: Giấu cái vụ làm bài mầy

Hiếu Danh: Ờ, tại hôm nay tao cảm thấy trong lòng tao hỏng được vui nên tao đến đây tao đánh nó để giải sầu

Tất Đạo: Ê được hôn, được hông? Được hông..

Nhuận Điền: Ngon hé,

Tất Đạo: ừ ngon

Nhuận Điền:  Cảm thấy trong lòng hỏng được vui rồi tìm Trần Minh đánh giải sầu

Hiếu Danh: Được hôn mậy

Tất Đạo: Thường thường nó như vậy ớ, thường thường

Nhuận Điền: Đánh Trần Minh làm gì, mẹ của Trần Minh đang đau,

Hiếu Danh: Giờ sao,

Tất Đạo: ừm, giờ sao

Nhuận Điền:

Nếu muốn tìm người đánh giải sầu tôi chỉ cho mà đánh.

Hiếu Danh: Tao buồn quá mậy

Tất Đạo: Mày chỉ mày chỉ…

Nhuận Điền: Tôi nè.

Tất Đạo: ối trời .. sao thằng này nó chỉ nó mậy?

Nhuận Điền:  Hừ, đánh cái vui liền hà

Hiếu Danh: Mày khỏi cần mời mọc, nếu tao đánh thằng Trần Minh rồi mà tao cảm thấy trong lòng của tao chưa có vui ớ, tao bóp mũi mầy, …

Tất Đạo: Mày cũng vậy nữa,

Hiếu Danh: Tao bóp mũi mầy… tao bóp mũi mầy..

Tất Đạo: Cái tánh mày sao nóng quá, trời ơi tao nói chuyện không có gì mà mầy sao kỳ quá, để đó tao. Để tao. Ê mày nói sao mậy, Mày nói mẹ thằng Trần Minh đau, đánh thằng Trần Minh chi để đánh mầy phải hôn, Đánh mày làm chi cho đau tay đau chân, tụi tao nói chuyện với mày một hai câu mà coi bộ hỏng êm rồi cái tao xé đồ mày chơi được hôn. Haha, ê, tao đụng vô cái nó đi theo cái tay của tao

Hiếu Danh: Trời đất ơi sao mày kỳ vậy Đạo

Tất Đạo: Cái gì kỳ?

Hiếu Danh: Mày không biết thương người gì hết trơn hết trọi, người ta nghèo vầy mày xé đồ rồi bây giờ, …

Tất Đạo: Tao xé hồi nào?

Hiếu Danh: Quần áo ở đâu người ta mặc mậy

Tất Đạo: Cái tay để vô, tự nhiên cái túi nó đi theo cái tay của tao ớ mầy.

Hiếu Danh: Mầy thật là không có biết điều gì hết trơn hết trọi, tội nghiệp ảnh. Ê còn,, … còn 1 cái nữa.    Úi trời

Tất Đạo: Mày làm cái gì mày xô nó dữ vậy mậy? Mày muốn kiếm chuyện phải hôn?. Tao cho mày biết tay tụi tao.

Hiếu Danh: Mày nhớ nghe mậy thằng nhóc. Xô tao mày nhớ nghe mậy

Tất Đạo:Vô đây vô đây, vô hết, có bao nhiêu vô hết,

Hiếu Danh: ớ, khoan khoan, khoan nóng, khoan nóng. Nè, nè cẩn thận nè, mày nhớ hồi nảy tao biểu mày cái gì đằng quán nước hông

Nhóm bạn: Nhớ

Hiếu Danh: Tới đây mày chỉ làm phận sự hết sức là nhẹ nhàng, mày nghe lời tao nè, mầy đập đầu thằng này cho tao. Mày cứ đánh cho nó chết đi, rủi ro cái gì ớ, hai thằng bây chịu trách nhiệm. Đánh. Đánh nó tao.

Tất Đạo: Khoan khoan khoan. Để tao

Hiếu Danh:Tới mày, bước tới đây…

Tất Đạo: Ê mày, mày nhìn thấy thân hình của hai thằng này mày hết hồn chưa mậy, mầy đừng có nhìn mặt mà bắt hình dong nghe mậy, coi hai thằng này nó ốm ốm … vầy, chứ nó yếu  à mầy. ơi… mà tao nói yếu yếu chứ với mầy mà ăn nhầm gì với tụi nó mầy ơi, mày hỏng có ăn thua gì với tụi nó đâu, con tụi nó, tụi nó còn dám đánh đó mày à..  Đánh nó.

Hiếu Danh: Đánh nó tao, tao chịu,,,   trời trời đá,, dữ

Tất Đạo: Mày đá nó dữ mậy, mày đá…  tao chưa mày, tao còn mầy

Hiếu Danh: Đánh mày… thằng này coi được nè

Đi đâu vậy, ơ . trời đất ơi mầy làm gì cái gì y thủ cái ,,… chạy, mày làm mất mặt tao, đánh nó mầy, đánh nó.

Nhóm bạn: Hồi nảy vô tao hỏng có ngán nó, giờ thấy nó sợ quá

Hiếu Danh: Trời đất ơi nói vậy mà nói chi, đánh nó đi

Tất Đạo:  Sợ cái gì, Có tao đây nè, hỏng có sợ gì hết trơn ớ. Mày thấy tao có sợ gì hôn, đánh nó.

Tất Đạo:  Hỏng có sao mày, hỏng có sao.

 Hiếu Danh: Đứng dậy đi.  Đánh tiếp đi..

Tất Đạo:  Mày cứ việc đánh tao hỏng có đau, đánh nó.

Đánh tiếp mày

Hiếu Danh: Trời ơi, trời,  Sao bỏ chạy hết trơn vậy mậy.

Tất Đạo: Mày đá người ta rồi mày cười hả mậy. đừng có cười mày, tụi tao còn, mày đừng có mừng mầy.

Hiếu Danh: Mày đứng đó mà la,…. mày thấy nó đá tao hôn

Hiếu Danh: Sao mày đá tao?

Tất Đạo:  Tại sao mày đứng trước mặt tao mầy .. để nó đá tao. Đứng dậy mầy

Hiếu Danh: Trời ơi, máng…  gắn áo dùm tao mậy….

Tất Đạo:  Bình tĩnh, hỏng có cái gì sợ hết mầy, có tao đằng sau lưng mày, đánh nó cho tao, đánh nó,

Hiếu Danh: Được hôn?

Tất Đạo: Được

Hiếu Danh: Được hén, mày chịu hén

Nhuận Điền: Bây giờ tới phiên ai, tới phiên mày phải hôn

Tất Đạo: Nó đó, bạn tao ớ

Hiếu Danh: Dạ.. em . làm sao. … em ghét đánh lộn lắm anh Điền ơi

Tất Đạo: Trời đất ơi mày ăn nói cái gì vậy mậy. hồi nảy mày nói với tao… sao,  giờ mầy nói vậy.

Hiếu Danh: Tao nói với mầy cái gì

Tất Đạo: Mày nói với tao là mầy đánh lộn

Hiếu Danh: À , mầy muốn nhắc tới cái chuyện cũ hả, Tao nói là tao giữ lời , tao nói tao đánh là tao đánh hà. Đạo, bầy giờ,..  đi về

Tất Đạo: Trời đất ơi, anh hùng mà đi về mậy

Hiếu Danh: Hôm nay tao nhức răng quá mậy

Tất Đạo: Trời đất ơi, mầy nhức răng thây kệ mày, mày phải đánh nó để chứng tỏ mày anh hùng chớ, đánh mày, đánh, đánh

Hiếu Danh: Tao đánh có gì mầy chịu phải hôn,

Tất Đạo: Mầy chết tao chịu. Tự nhiên mầy lắc vậy mậy?

Hiếu Danh: Tao thấy nó cái tao vùng mình mậy

Tất Đạo: Trời đất ơi đánh lộn mà mày ngó con mắt nó chi, nhắm con mắt lại đánh

Hiếu Danh: Nhắm con mắt cũng trúng nữa hả,,,  vậy hả, ừa. rồi

Tất Đạo: Làm cho tao giận rồi đó

Hiếu Danh: Trời đất ơi huhuhuhu

Tất Đạo: Như vậy mà tao tưởng mày cười chứ

Hiếu Danh: Tao về tao méc má tao…

Tất Đạo: Mày làm cái gì mà mày đánh nó dữ vậy mậy, hả mậy, mầy đánh làm sao mà mình mẩy nó giựt hết trơn hết trọi vậy mậy. Tại sao mầy kỳ vậy mậy, tại sao mầy thấy tụi tao đông mà mầy dám ăn hiếp tụi tao mậy, Tao cho mầy biết nghe mậy. Tao về.  ây da…

Nhuận Điền: Đứng lên,

Tất Đạo: Dạ… lên

Nhuận Điền: Đứng yên

Tất Đạo: Dạ, đứng yên

Nhuận Điền:

Nhúc nhích tao giựt là rớt cái đầu , nghe chưa, nghe chưa

Tất Đạo:Dạ nghe rồi, nghe rồi

Ui da

Nhuận Điền:

Kiếm cái gì dạ

Tất Đạo:Dạ em tưởng cái đầu em rớt anh ơi, mừng quá

Nhuận Điền:

Nghe ta hỏi nè,

Tất Đạo: Em trả lời

Nhuận Điền:

Hai đứa bây qua đây làm cái gì?

Tất Đạo: Có làm cái gì đâu anh

Anh thấy tự nảy giờ em có làm gì đâu. Em nghe mẹ anh Trần Minh bịnh nặng, nên em mới rủ bạn bè đông đảo đến đây để thăm mẹ anh Trần Minh. Với lại em hiểu hoàn cảnh gia đình của anh Trần Minh nghèo nàn nên tụi em mới ghé tiệm thuốc để mua cho mẹ anh Trần Minh vài thang thuốc

Nhuận Điền:

Thuốc đâu?

Tất Đạo: Anh cầm đó.  Ui trời 

Nhuận Điền:

Nghe ta hỏi nè,

Tất Đạo: Dạ trả lời nữa.

Nhuận Điền:

Nghe đồn là hai đứa bây vô trường ăn hiếp Trần Minh lắm phải hôn

Tất Đạo: Ai vậy, thằng nào thèo lẻo đi đồn cái vụ đó có

Nhuận Điền:

Cái gì, có hả? nghe tao dặn nè, từ rày về sau, đứa nào mà còn ăn hiếp Trần Minh thì coi chừng cái cuốc này nè, tao cuốc cho vỡ sọ

Tất Đạo: Dạ,, tại anh hông hiểu em, anh nói vậy chứ, chứ anh mà hiểu em rồi sẽ thấy thương em nhiều hơn nữa, ở trong làng này ai em cũng thương hết, anh thấy bằng chứng là lúc nào anh gặp mặt em anh cũng đánh đập chửi mắng em, mà lòng dạ em thì luôn luôn cầu trời khẩn phật cho anh bị dịch vật chết cho rồi.

Nhuận Điền: Bác bây giờ ra sao?

Trần Minh: Mẹ em trở giấc mấy lần mới vừa nằm ngủ đó a.

Nhuận Điền:  Thiệt tức quá, già từng tuổi như vậy mà còn bị đánh đập nữa. Hiền đệ sao ta lo quá, không biết Bác ngủ hay là mê đó nữa.

Ơ nầy, hiền đệ hãy cầm thang thuốc này rồi khuya sắc thêm cho bác uống. Cứ cầm đi đừng ngại ngùng gì cả.

Trần Minh:  Anh Nhuận Điền, ơn của anh ...

[KHỐC HOÀNG THIÊN] (12 câu, nhịp 2)

Nhuận Điền:

[1.] Ơn nghĩa gì ! tụi mình là những thằng nghèo như nhau, nếu không biết thương nhau thì còn phải thương ... ai

Đệ đừng bận tâm lo nghĩ

[2.] Ta hơn đệ có căn nhà mục nát

[3.] Thì cùng đụt nắng che mưa

[4.] Cùng cháo rau hẩm hút qua ngày

Trần Minh:

[5.] Mẹ tôi bảo rằng lòng anh thật bao la

[6.] Hột muối giờ anh lại cắn chia ba

[7.] Gia cảnh nhà anh cũng nghèo nàn chật vật

[8.] Mà đèo thêm hai người cho anh nặng cưu mang

Nhuận Điền:

[9.] Ta nào lo chi cứ cơm rượu đều đều

[10.] An phận thanh bần lòng dạ thảnh thơi

[11.] Ta nào ham chi khanh tướng công hầu

[12.] Cái bả sang giàu làm lụy tấm thân

------------------------

Nhuận Điền:

Thôi bây giờ hiền đệ ở nhà săn sóc cho bá mẫu, ta xách cuốc ra đồng một lát, ta trở về, nghe chưa!

Trần Minh:Dạ, dạ

 

Cảnh 3 : (Trần Minh, Nhuận Điền, Quỳnh Nga, Tiểu Loan)

 

[THƠ]

Quỳnh Nga:

Gió lạnh cắt như dao

Không biết thương người thiếu áo

Từng ngọn cắt thịt da

Cắt lạnh cả tâm tình

Những mảng da trần làm mồi cho muỗi đốt

Bám víu từng bầy chỉ rút máu hàn sinh

Sợ muỗi tan bầy bu đốt mẹ

Chịu lạnh chịu đau trân mình, Thân không dám động

Cho mẹ già yên giấc lúc thâu canh…

 

Tiểu Loan: Dạ… dạ xin lỗi!

Trần Minh: Nàng, nàng là ai?

Tiểu Loan: Dạ tôi, tôi là một người không lạ

Trần Minh:Tôi nhớ là tôi chẳng quen nàng mà

Tiểu Loan: Nhưng mà tôi có nói là quen đâu

Trần Minh: Ủa sao lạ vậy, không lạ mà cũng không quen

Tiểu Loan: Dạ chúng tôi đi đây tới hai người lận,

Ui da, dạ công tử không quen với tôi mà chắc cũng hỏng lạ với người này. Thành ra vừa không quen mà vừa không lạ. ui da

Dạ dạ kính chào công tử

Trần Minh: Dạ

Quỳnh Nga: Dạ,  dạ kính chào công tử, xin công tử tha cho tội đường đột.

Trần Minh: Không dám, kính cháo nhị vị tiểu thơ

Quỳnh Nga: Dạ, xin công tử bỏ qua cho hai tiếng tiểu thơ  vì chúng tôi đâu phải là tiểu thơ.

Trần Minh: Vâng, chẳng hay nhị vị cô nương tới đây tìm ai à

Tiểu Loan: Dạ chúng em vâng lịnh tiểu thơ đến đây tìm công tữ Trần Minh đó.

Trần Minh: Tiểu thơ nào mà sai nhị vị cô nương đến đây tìm tôi chứ

Tiểu Loan: Dạ, tiểu… tiểu thơ Quỳnh Nga là con gái của huyện quan trấn nhậm vùng này nè.

Trần Minh: Thôi, nhị vị cô nương hãy về đi, tôi đâu giám quen ai là tiểu thơ Quỳnh Nga là con gái huyện quan trấn nhậm vùng này.

Tiểu Loan: Công tử ! công tử nói thiệt hay là gay gắt đó. Hồi sáng này tôi ... tôi thấy công tử dắt lão bà vào huyện đường mà ?

Trần Minh: Vâng, cũng chính vì việc đến huyện đường hồi sáng này mà mẹ con tôi mới chịu nhiều điều cực nhục

 

[XUÂN TÌNH] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)

 

[1.] Người ta đã hủy bỏ lời giao hôn buổi trước,

 mà còn nặng lời đánh đập đuổi xua, như những kẻ ăn mày

[2.] Vì tin người nên mẹ con tôi mặt dạn mài dày

Uất ức đau thương và mẹ tôi lâm trọng bệnh

Quỳnh Nga:

[3.] Cũng vì biết rõ câu chuyện sáng nay

nên tiểu thơ không ngại điều hiềm tỵ

Mới sai chúng tôi đêm trường lặn lội

[4.] Tìm đến phân trần cùng công tử với phu nhơn

Tiểu Loan:

[5.] Thấy cha bội hôn tiểu thơ tôi buồn vô hạn

Mới sai chúng tôi xin công tử và phu nhơn đừng giận

[6.] Cha muốn hủy hôn mà tiểu thơ vẫn nhớ

Và vẫn đợi chờ ngày họp mặt nên đôi

Trần Minh:

[7.] Lòng tiểu thơ làm tôi xúc động bồi hồi

Tôi cũng dặn lòng ghi tạc một ân sâu

Tiểu Loan:

[8.] và Tiểu thơ tôi đòi lặn lội tới nơi này

Còn những lời ân cần trao gởi sắc son.

----------------------------

 

Trần Minh: Tiểu thơ nặng lòng mà làm cho tôi thêm xấu hổ, một kẻ cơm không đủ nuôi thân và nuôi mẹ mà..

Tiểu Loan: Công tử, công tử bất tất phải hạ mình như thế, Tiểu thơ tui nói, tiểu thơ tui hổng có nhìm lầm người đâu, mà tiểu thơ đã thấy được chí của giao long, một thuở lấp mình sâu dưới đất là để chờ ngày vùng vẫy bay xa gây thành bão lớn đó.

Trần Minh: Tiểu thơ đã khen tặng quá lời,

Tiểu Loan: Vì văn tài của công tử, sỹ tử khắp huyện này ai mà hỏng biết, với lại công tử là một người con hiếu thảo nữa.

Quỳnh Nga:

Dạ, dạ thưa công tử, đêm nay trời mưa giăng vần vũ, biết rằng phu nhơn đang lâm cơn đau yếu, gió lạnh sương rơi giá buốt như vầy, nên tiểu thơ của chúng

tôi mới sai chúng tôi đem tấm áo ngự hàn kính dâng lên bá mẫu.

 

[PHỤNG HOÀNG] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)

 

Trần Minh:

[1.] Đa tạ tiểu thơ và nhị vị cô nương. Trước chân tình trân trọng của tiểu thơ tôi nghẹn ngào không biết nói sao để đáp tạ thâm ... ân

Một tấm chân tình cao cả

[2.] Của một người con gái

Dầu ai đen bạc đổi dời

Mà vẫn giữ vẹn tấm lòng son

Quỳnh Nga:

[3.] Công tử ôi, xin chớ bận tâm

vật mọn có nghĩa chi mà phải ngại ngùng

[4.] Nếu có thương xin gắng trau dồi kinh sử

Tiểu Loan:

Tiểu thơ tôi sẽ chặt dạ đợi chờ

Ngày người lập được chút công danh

Quỳnh Nga:

[5.] Bổn phận làm con, đâu dám trái cha,

Vong hôn vì trọng phú khinh bần

[6.] Xin gởi trao ai tâm sự ân cần

Bảng hổ ghi danh, cha già không còn khinh bạc

[7.] Và cũng xin đừng phẫn hận đến sa chân

Vùi tuổi thanh xuân, phí hoang đời cho mai một

Trần Minh:

[8.] Xin được vòng tay tâm lặng ý ân tình

Tình nặng ân sâu, sông núi cũng không hơn

 

----------------------

 

Tiểu Loan:  Ơ.. nè, hỏng sao đâu. Công tử, công tử cứ nhận áo ngự hàn đi, công tử mà không nhận áo ngự hàn thì tiểu … tiểu thơ của tui buồn lắm đó.

Nhuận Điền: Khakha, ngại ngùng làm chi nữa hả Trần đệ, khách khí làm chi chỉ làm buồn lòng kẻ thành tâm. Hãy nhận đi và nhớ mà lo đáp tạ một chân tình. Hiền đệ, đệ hãy lấy áo ngự hàn đắp cho bá mẫu, lấy áo đệ lại mà mặc, để ta diện kiến nhau cho trọn lễ.

Quỳnh Nga: Dạ, dạ em xin được tự tay đắp cho bá mẫu.

Tiểu Loan, ai đó Tiểu Loan, ta nhớ là mình đã đứng đợi cho người ta bỏ đi rồi mà.

Tiểu Loan: Dạ, dạ thưa tiểu thơ

Nhuận Điền: Dạ thưa tiểu thơ, lỡ về gặp, thành ra tôi không thể ẩn mặt. Dầu muốn dầu không cũng làm cho tiểu thơ hơi bối rối.

Trần Minh: Nói vậy… nói vậy đây là tiểu thơ  Quỳnh Nga đây sao?

Ơ… cam thất lễ.

Quỳnh Nga:Trời ơi, tiểu Loan ơi, ta phải làm sao bây giờ.

Nhuận Điền: Xin tiểu thơ chớ ngại

Quỳnh Nga: Dạ, nhưng thân gái tìm gặp một chàng trai trong đêm tối, một người biết đã là xấu hổ, hà huống gì lại thêm một người biết nữa, thì tai tiếng càng dễ lan xa.

Nhuận Điền:  Xin tiểu thơ chớ ngại. Chúng ta lấy lễ đãi nhau thì sợ gì dư luận. Lòng trong sạch như gương nhìn nhau không thẹn nhục, có cây cỏ không gian đêm nay chứng giám thì ta có đủ tự hào để mà sống.

Trần Mẫu: Ông ơi, ông ơi, Trần Minh con mình bơ vơ quá, tôi bỏ nó không đành ông ơi.

Quỳnh Nga: Bịnh tình của bá mẫu có vẻ trầm trọng lắm, cũng tại cha em cả mà.

 

Quan Huyện: Quỳnh Nga, Quỳnh Nga….   Quỳnh Nga

Tiểu Loan: Dạ

Quan huyện: Mày Quỳnh Nga hả, về tao xử tội mày, hứ. Quỳnh Nga, Đêm hôm tăm tối con ra đây làm cái gì?  Đi về

Quỳnh Nga: Cha ơi cha, Trần Bá mẫu đau nhiều lắm cha ơi

Quan huyện: Mụ ăn mày đó đau thì kệ mụ ấy chứ ăn thua gì tới con mà con phải mủi lòng.

Nhuận Điền: Ăn thua chứ sao không ăn thua đại nhân, người đàn bà ăn mày này ngày xưa là vợ của một người bạn, đã có một thời rực rỡ mà đại nhân đã từng quỳ luỵ chỉ phúc giao hôn. Và cũng chính người đàn bà này hồi sáng đại nhân sai lính đánh đến lâm trọng bịnh. Nếu người đàn bà này có mệnh hệ nào thì đại nhân mang tội giết người.

Trần Minh: Trời ơi đại huynh

Nhuận Điền: Hiền đệ,

Quan huyện: Chưa nói tới bọn bây thành thử ra bọn bây muốn lên mặt phải không? Coi chừng, ta cho trói đầu đem nhốt hết cả lũ bây giờ.

Trần Minh: Thôi đại huynh

Nhuận Điền: Hiền đệ, hiền đệ hãy để cho ta nói. Thưa đại nhân, đại nhân có quyền cồng đầu và bắt nhốt hết bọn này dầu không minh bạch. Nhưng đại nhân không thể nhốt hết miệng đời nguyền rủa kẻ vong thể phản trắc tham sang phụ khó được.

Quỳnh Nga: Anh Nhuận Điền

Quan huyện: Bây đâu

Quỳnh Nga: Cha ơi cha ơi, con lạy cha mà … cha ơi.

Quan huyện: Thôi cũng được, tạm tha cho chúng bây đó, dại gì đem nhốt chúng bây bây giờ cho nó mang tiếng. Còn con nữa ! Khóc cái gì ! Cha chưa chết mà ! Đi về !

Quỳnh Nga: Cha, cha ơi tại sao cha nỡ nặng lời với Trần Bá mẫu, dầu sao cũng là mẹ của anh Trần Minh mà cha.

 

[MẪU TẦM TỬ] (8 câu, nhịp 2)

Quan huyện:

Mẹ Trần Minh ! mẹ Trần Minh ! Mẹ con cái mụ ăn mày nầy áo quần thì rách rưới tả tơi như là khố chuối,

[1.] Thì có ăn thua gì tới cha con ta

một gia đình vọng tộc cao sang

[2.] Có dính dáng chi tới bọn cơ hàn

Quỳnh Nga:

[3.] Nhưng anh Trần Minh là con của Trần Bá Bá

[4.] Trước kia cùng cha là bạn thâm giao

[câu chầu] Hai nhà từng nặng hứa với nhau

[5.] Giờ cha nỡ nào vong phụ cho đành tâm

Nhuận Điền:

[6.] Nghĩ mà buồn cho áo mão cân đai

(chuyển qua hơi Nam)

[7.] Ngãi nhân mỏng dánh như cánh chuồn chuồn

[8.] Khi vui nó đậu, khi buồn nó bay

---------------------------

Quan huyện: Ơ ..ới…..

[VỌNG CỔ] (câu 2, 3, 4)

Câu 2 :

Quỳnh Nga:

Cha ơi thuyền nhân duyên của con trẻ mà mẹ cha đã một lần định bến, thì dù cách trở xa xôi giữa ngàn phong ba bão táp, thuyền vẫn hoài vọng gặp lại bến xưa để cùng thủ thỉ chuyện sông ... hồ (HÒ)

Danh lợi phù vân sao bằng tình nghĩa trọn đời (HÒ)

Quan huyện:

Quỳnh Nga ! con có biết là con đã làm ô danh cha mẹ. Vượt khuê môn trong đêm tối đi tìm trai là nhục nhã lắm không con (XÊ)

Tiểu Loan:

Dạ thưa đại nhân, đại nhân ơi sở dĩ tiểu thơ con dám vượt khuê trung

để nhắn nhủ Trần Minh nên bền lòng lập chí, (XANG)

rồi sẽ có một ngày đại nhân nghĩ lại,

nếu công tử họ Trần đoạt được khôi nguyên (XANG)

 

Câu 3 :

Quan huyện:

Ha ha ha, thằng ăn mày đoạt khôi nguyên hả? Biết chắc vậy ta dám bỏ tiền ra nuôi cho nó ăn học lắm à (XANG).

Quỳnh Nga, con nhìn kỹ coi, mẹ con nó có xứng

đáng gì không mà con phải bận tâm chớ (XÊ)

Quỳnh Nga:

Cha ơi xin cha chớ xét người qua sắc áo,

qua lớp vải cơ hàn vẫn tìm thấy được những tấm lòng son (XANG)

Quan huyện:

Tấm lòng son !?! Nghĩ nực cười cho con trẻ quá ngu khờ

Còn thơ dại nên con mang quá nhiều ảo tưởng mà (XANG)

Quỳnh Nga:

Cha ơi một lời đính ước con xem như một lần xuất giá (XÊ)

Đối với mẹ chàng con vốn phận dâu con (CỐNG)

Bệnh của mẹ chàng gây ra là bởi phụ thân

Xin cho con được tới lui thăm viếng (XANG)

Nếu chẳng may mẹ chàng có xuôi tay về vĩnh biệt

Thì con còn  phải thọ tang cho trọn đạo với mẹ chồng (HÒ)

Câu 4 :

Quan huyện:

Trời đất thánh thần ơi, đường đường con một vị

huyện quan mà con đòi thọ tang một mụ ăn mày hả, bộ

con không sợ thiên hạ cười gia đình mình thúi óc sao con (HÒ)

Nhuận Điền: (cười)

Ha ha ha ...

Quan Huyện: (quát)

Cười cái gì? cái gì mầy cười? (XỀ)

Nhuận Điền:

Ôi chứng kiến một trò hề nhân thế, ta không biết nên khóc hay cười (XỀ)

Quan huyện:

Cười hoài !

Nhuận Điền:

Khóc ư, sao nước mắt lại nhiều chua chát

Còn cười, sao lòng nghe nghèn nghẹn đắng cay (XÊ)

Quan huyện, Quan huyện ơi, sao ngài chẳng sợ người

cười kẻ tham sang phụ khó, dở trò vong phụ (XANG)

Lại sợ người cười biết trọng chữ hiếu nhân

Sách vở thánh hiền đâu có dạy ngài thất tín vô liêm

Áo mão cân đai đâu phải để cho ngài dở trò vô sĩ (CỐNG)

Thôi hãy để nơi đây cho những kẻ biết yêu thương

giữ tròn đạo lý (XANG)

Ngài hãy về đi, về chốn công môn

 để mà lo đóng trọn vai tuồng (HÒ)

----------------------------

 

Nhuận Điền: Xin lỗi tiểu thơ vì tôi đã có những lời thành thật quá đáng

Quan huyện: Nghe hông, nó chửi đó, vừa bụng con lắm chứ khóc lóc cái giống gì, Đi về. còn bọn bây đây coi chừng, coi chừng.

 Ủa, mụ ăn mày làm gì có cái áo đẹp vậy cà.

Quỳnh Nga: Dạ thưa c..h..a

Quan huyện: Im . Áo của con ta sao lại ở đây.

Quỳnh Nga: Dạ Thưa cha

Quan huyện:  Câm. Nghèo mà bày đặt ăn cắp, 

Trần Minh: Không

Quan huyện: Đồ quân ăn cắp, đồ quân ăn trộm, ăn cắp ăn trộm. Bây đâu, đánh chết nó cho ta.

Quỳnh Nga: Đừng đánh người ta, đừng đánh người ta cha ơi đừng đánh người ta.

Nhuận Điền: Dang ra, dang ra,

Trần Mẫu: Trần Minh, Trần Minh

Trần Minh: Mẹ. mẹ, mẹ . trời ơi mẹ tôi chết rồi, mẹ…

Quỳnh Nga: Mẹ. Mẹ

Nhuận Điền: Bá mẫu

 

Màn 2 : cũng tại nhà Nhuận Điền nhưng sáng sủa hơn

Cảnh 1 : (Trần Minh & Nhuận Điền)

[Thơ]

Thấm thoát ba mùa thu lá bay

Hàn sinh nuốt lệ kinh sử đợi chờ ngày

Chí trai đâu lẽ đành ôm hận

Tin chợt truyền vua mở hội kén nhân tài

 

Quân lính: Nghe đây, nghe đây,... Mười năm đèn sách, cây long vân gặp hội chỉ nở một lần hoa. Lệnh vua truyền khắp nơi khắp chốn gần xa, Ai là sĩ tử có tài hãy sửa soạn mà lai kinh ứng thí, nghe đây nghe đây.

 

Nhuận Điền: Hiền đệ, hiền đệ, Trần Minh.

Trần Minh: Đại huynh về hồi nào đệ không hay vậy?

Nhuận Điền: Thế nào, tiểu thơ Quỳnh Nga có đến đây chưa?

Trần Minh: Dạ, nàng vừa báo tin, a.. cho người nhà báo tin là một lát nữa nàng sẽ đến đây để tiễn đệ đó.

Nhuận Điền: Vậy à. Một tấm lòng sắc son hiếm có giữa thời buổi nhiễu nhương này, Nàng như một cánh sen vươn cao trong cánh đồng đầy cỏ dại, hiền đệ có phước lắm mới gặp được nàng đó.

Ờ, còn hai thằng công tử bột đến đây làm gì đó ?

Trần Minh:

Đệ có hứa với Tất Đạo là sẽ mang giúp hành lý của anh ấy đi đến trường thi đó

Nhuận Điền:

Còn thằng Hiếu Danh ?

Trần Minh:

Đệ hổng biết anh ấy đến để  làm gì nữa

 

[THIÊN BẤT TÚC] (Ú LIU Ú XÁNG) (11 câu, nhịp 2)

Nhuận Điền: Ủa ! sao lạ vậy cà ! Không hiểu vì sao mà hai đứa nó lại

[1.] Kéo nhau ra đồng vắng

[2.] Đánh lộn tơi bời

[3.] Đứa thì bể trán

[4.] Lỗ mũi ăn trầu

[5.] Thằng thì sứt môi

[6.] Gãy hết mấy cái răng

[7.] Kêu mẹ kêu cha

[8.] Hai đứa còn đang thủ bộ

[9.] Thấy ta về ngang mua rượu

[10.] Không hiểu tại vì sao

[11.] Chúng bỏ chạy ráo trơn

Trần Minh:

[1.] Cô Tiểu Loan quá quắt

[2.] Cổ bày ra vụ này

[3.] Cổ rủ hai anh ấy

[4.] Đi ra khỏi nhà

[5.] Rồi cổ mới xúi vô

[6.] Cho hai anh đập nhau

[7.] Để cổ coi chơi

[8.] Hai thằng mất dạy

[9.] Máu dê quá mạng

[10.] Hễ thấy con gái người ta

[11.] Là cặp mắt mở hổng lên

----------------------

 

Nhuận Điền:

Thế nào, hiền đệ đã chuẩn bị đồ đạc lên đường ứng thí rồi chứ ?

Trần Minh: Đệ chỉ có bao nhiêu đó, có gì đâu mà sẵn với hổng sẵn đại huynh. Còn đại huynh, sao mà tiểu đệ không thấy đại huynh chuẩn bị gì hết vậy ?

 

[NGỰA Ô BẮC] (19 câu, nhịp 2)

 

Nhuận Điền:

[1.] Ta à? Ta thì ta rất sợ hai chữ công …danh,

làm buộc ràng ý sống của ta

Trần Minh:

[2.] Vậy chớ bấy lâu nay anh đi học để làm gì ?

Nhuận Điền:

[3.] Mấy năm qua ta ôn nhuần sử kinh

[4.] Là để học nhân học nghĩa

[5.] Chớ không phải để tìm bả lợi danh

Trần Minh:

[6.] Thật tiểu đệ vô cùng khâm phục đại huynh

Nhuận Điền:

[7.] Thôi, có gì đâu mà gọi là khâm phục

[8.] Đó chẳng qua là ý sống khác nhau thôi

[9.] Đối với ta đời là sự thảnh thơi nơi đồng ruộng

[10.] Ngày tháng thong dong nơi miền hoang dã

[11.] Mà vòng lợi danh chân cao thấp mặc tình

Trần Minh:

[12.] Đệ ao ước được như đại huynh

[13.] Đời một thuở an nhàn

[14.] Vui cùng gió núi mây ngàn

Nhuận Điền:

[15.] Ta e rằng hiền đệ khó thực hiện được đâu

[16.] Bởi vì đôi vai

[17.] Còn mang nhiều ân nợ sâu dày

[18.] Hiền đệ phải lo trả cho tròn

[19.] Đệ phải lên đường lo lập chữ công danh

-----------------------

 

Nhuận Điền: Hiền đệ, hiền đệ cũng đừng nên buồn, mỗi người một hoàn cảnh khác nhau, hiền đệ không thể sống như ta mà ta cũng không thể theo hiền đệ được. à sẵn có rượu đây, ta và đệ hãy uống cạn vài chun đễ nhớ hoài ngày đưa tiễn hôm nay nghe đệ !

Hiền đệ, đệ hãy nhìn bọt rượu sủi đầy trong chun hàn sĩ,

Nghĩ gì đây khi men rượu cay nồng.

Xin trao tay gởi chút nghĩa tương phùng.

Ta và đệ cùng cười sang sảng để thay lời đưa tiễn.

Uống đi đệ  (cả hai cùng cười)

 

[VỌNG CỔ] (câu 5, 6)

 

Câu 5 :

 Nhuận Điền:

Ôi tiếng cười vỡ vụn giữa không gian như thay vạn lời đưa tiễn. Xin hãy cạn chén rượu hàn vi cho ngất ngây say mà mơ ước chuyện tương ... phùng. (HÒ)

Đời đã rộng thênh thang, tình ý lại khôn cùng (HÒ)

Làm sao biết chuyện bèo mây tan hợp,

Nghĩ thêm buồn cho những ngày sông núi cách xa (XÊ)

Chén rượu hôm nay nào phải chén quan hà

Sao đưa tiễn mà nghe lòng buồn rười rượi (XANG)

Thân cá chép đã tốn công lặn lội

Cố vượt vũ môn hóa kiếp được thành rồng (XỀ)

 

Câu 6 :

Thơ :

Nhuận Điền: Uống cạn chén này rồi chén nữa

Rượu đã cạn bầu chửa thấy say (XÊ)

Hồn lại thấm say tình tri kỷ

Ngày mai chia biệt vạn đường mây (XÊ)

Trần Minh:

Nhìn mái tóc của đại huynh rối bồng như mây tám hướng (XANG)

Đệ càng tự thẹn mình bấy lâu nay bị ràng buộc nợ cân đai.

Trọn đời đệ sẽ nhớ hoài men rượu hôm nay (CỐNG)

Cầm bầu gõ nhịp mà ca bài cảm khái

Hồn cao rộng (XANG) đại huynh đã vượt ra ngoài vòng phiền toái.

Mà đệ vẫn còn cưu mang nhiều ân nợ công hầu (XỀ)

Rượu này nồng đến ngày sau,

Hơi men cay lặp ngàn câu thâm tình (XANG)

Chưa đưa vạn dặm trường đình

Mà nghe thương nhớ hơn nghìn núi sông (HÒ)

----------------------

 

Nhuận Điền:   Hãy cạn chén cuối cùng

Giờ ta xin tạm biệt hiền đệ

Trần Minh: Đại huynh đi đâu vậy?

Nhuận Điền: Ta đến đầu làng đón hiền đệ, để hiền đệ còn tạm biệt người tri kỷ nữa chứ.

Ta đi đệ nhé!

 

Cảnh 2 : (Trần Minh & Quỳnh Nga)

 

Quỳnh Nga:  Công tử ...

Trần Minh:

Tiểu thơ, trong tình cảnh này mà tiểu thơ còn gọi tôi là công tử sao tôi nghe nó chua chát quá

Quỳnh Nga:  Công tử còn giận? ...

 

[NAM AI] (lớp mái, 15 câu, nhịp 2)

Trần Minh:

Tôi đâu dám giận ! Mà làm sao tôi giận được trước tấm chân tình cao cả mà tiểu thơ đã giành tặng cho một kẻ đã sa ... cơ

[1.] Đã trải thân luân lạc giữa phong trần

[2.] Trong cuộc đời giả trá bạc đen

[3.] Vinh nhục đã quá nhiều

[4.] Tôi vẫn còn tiểu thơ

[5.] Là một khách tri âm

[6.] Cư xử với tấm chân tình

[7.] Xoa dịu niềm đắng cay

[8.] Là kẻ trắng tay nên tôi đành phải ôm phận

Quỳnh Nga:

[9.] Xin cứ nặng lời mỉa mai

[10.] Em cúi mặt đợi chờ

[11.] Những uất hờn của ai

Trần Minh:

[12.] Tiểu thơ ơi tôi vẫn còn nặng nợ

[13.] Ân nghĩa tiểu thơ đáp tạ mấy cho vừa

[14.] Tôi muốn nói nhưng sao cứ nghẹn lời

[15.] Biết bao giờ mới trả xong

 

[VỌNG CỔ] (câu 1, 2, 5, 6)

 

Câu 1 :

Quỳnh Nga:

 Em không dám sánh học đòi với trang nghĩa phụ ngày xưa,

 đã cắt tóc bán lấy tiền tiễn chồng ứng thí lai kinh.

Đây, đây mớ hành trang chan chứa một thâm tình

Và số bạc mọn đã chắt chiu trong những ngày nắng sương tần tảo.

Em xin trang trọng trao tay ân cần đưa tiễn kẻ đăng ... trình (HÒ)

Gởi gắm vào tay tâm sự của riêng mình (HÒ)

Em đã dám vượt khuê môn, bên cầu dựng quán

Vì nặng nghĩa cương thường bước qua vòng lễ giáo thị phi (XÊ)

Ngày bảng hổ tên đề làm rạng danh tông tổ

Em không dám mong được cùng ai vui đạo xướng tùy (XANG)

Nếu chàng nghĩ thương chút nghĩa tương tri

Xin với cha em hãy nhẹ điều ân oán (CỐNG)

 

Câu 2 :

Trần Minh:

Quỳnh Nga, Quỳnh Nga ơi ta nghẹn ngào vì ý tình nàng tha thiết quá (XÊ)

Biết nói gì đây khi mình vẫn trắng đôi tay (XANG)

Quỳnh Nga:

Còn đây là chiếc áo lụa kết bằng (XANG) tơ tâm sự

Đêm từng đêm em đã cố công may dệt âm thầm (HÒ)

Đối bóng đèn khuya mà nghe thương nhớ ngập tâm hồn (HÒ)

Đếm từng ngày tháng lụng dần trong hiu quạnh

Lòng cầu nguyện cho ai lập được chút công danh (XÊ)

Chạnh hình dung bóng ai chập chờn bên ánh lửa,

Co ro gom lá, thêm vào cho đủ sáng học kinh thi (XANG)

Miệng đọc sách vang vang tay lia đập muỗi

Em ráng dệt cho rồi chiếc áo

Hầu để kịp buổi lai kinh (XANG)

Thơ :

Đường lai kinh xa biệt ngàn sương gió

Chàng mặc vào cho ấm lúc gieo sương

Lòng kỳ vọng chàng ơi xin hãy nhớ

Áo lụa nghèo phải thay bằng áo trạng nguyên

 

Câu 5 :

Trần Minh:

Quỳnh Nga ơi nhận vật trao tay ta nghẹn ngào muốn khóc,

Rừng rực lửa yêu đương ta nguyện cùng ai thề vẹn giữ chữ chung ... tình (HÒ)

Nàng đã sưởi ấm lòng ta qua muôn dặm trường đình (HÒ)

Tay ôm áo ấp vào trong ngực mỏng

Chưa mặc mà hơi ấm đã len vào từng kẽ tóc chân tơ (XÊ)

Giữ mãi bên mình manh áo lụa

Ta nhớ hoài thời luân lạc ở nơi đây (XANG)

Bước thăng trầm trời đất cũng lá lay

Trong nỗi đắng cay cũng có nhiều vị ngọt hương nồng (XỀ)

Câu 6 :

Quỳnh Nga:

Xin đừng nặng oán ân thời dị ngộ đối với cha già (XỀ)

Trần Minh:

Không, Quỳnh Nga ơi, sự bất nghĩa của cha em ví như ngọn đồi hèn mọn (XÊ)

Còn tình của em thì cao vời vợi như ngọn Thái Sơn

Cay đắng ngày nào không còn nữa (XANG)

Trước tấm chân tình cao cả của Quỳnh Nga

Chịu cơ hàn để giữ vẹn sắc son (CỐNG)

Em xứng đáng trải danh liệt phụ

Đời dầu cơ cực mà quá nhiều hạnh phúc (XANG)

Thì ta biết phải nói làm sao

Cho được tròn vẹn ý chân thành (XỀ)

Buổi tiễn đưa sao quá nhiều bịn rịn

Xúc động nào đã làm cho lệ rưng rưng (XANG)

Kể từ đây cho tới ngày nhắm mắt

Lời đã trao ta nguyền giữ vẹn hương thề (HÒ)

[Thơ]

Quỳnh Nga:

Em nguyền khép cửa phòng khuê

Đợi chàng bái tổ vinh quy tương phùng

Trần Minh:

Tiễn nàng về với khuê trung

Vòng tay từ tạ thủy chung vẹn gìn

Quỳnh Nga:

Đưa người vạn dặm đăng trình

Lòng như bóng nguyệt theo nghìn dặm soi

Xin tạm biệt.

 

 

Màn 3 : Tại triều đình

Cảnh 1 : (Hiếu Danh, Tất Đạo, Giả Lộ Tướng Quân, công chúa Bích Vân)

 

Giả Lộ Tướng Quân : Vũ nhạc, hãy ca múa cho công nương giải muộn

[TÂN NHẠC, hát 2 lần]

 

Đêm về, lạp hồng héo hắc cung vàng

Hồn xuân, sầu mộng soi dòng sông

Mớ tóc buông dài, đời trôi năm tháng mơ màng, tình tang

Giữa chiều êm êm ru buồn công nương

Mây trôi, mắt biếc hững hờ, tình tơ

Hỏi sao tuổi trăng …tròn, cho buồn dâng bờ môi

Hò khoan, khoan hởi khoan hò

Gieo neo thuyền duyên tình, ôi ngừng chèo đêm nay

Đây tiếng sầu rơi

Mà nghe tiếng khóc trong lòng, nhẹ đưa

Uốn khúc nghê thường, ôi sao trong những bước rập ràng, nghẹn ngào

Khơi niềm sầu thương

Tơ ai gieo sầu, ai người tình chung

Có nghe chăng, khói sương cung lạnh, mơ màng

Một đời công nương, xuôi dòng tin dài

Bao nỗi ưu tình, sao mãi đi tìm tình yêu, mà chưa

Mà chưa có được ước nguyện. Đời trôi hững hờ đêm xuân

Mà sao trong mắt dỗi hờn. Đàn theo tiếng hát tỉ ti

 

 

 

Công chúa: Giả lộ tướng quân

Ta nghe phụ vương ta định gả ta cho tân trạng Trần Minh, ta muốn biết rõ thân thế của người nhưng không tiện. phiền tướng quân thay ta hỏi hai gã nho sinh lạc đệ cùng làng với tân trạng giúp ta nhe!

Giả lộ tướng quân: Tuân lịnh

Lính lệ:  Dạ bẩm tướng quân, chúng tôi tìm được hai sĩ tử, người cùng làng với quan tân trạng

Giả lộ tướng quân: Cho họ vào

Lính lệ: Tuân lịnh

Tất Đạo: Dạ bẩm thượng quan, được lịnh gọi chúng con vội vã ứng hầu, thượng quan có điều chi học hỏi

Hiếu Danh: (thúc cùi chỏ Tất Đạo)  Hứm ...

Tất Đạo:  Í ! dạy bảo. quên, quên , lộn ...

Giả lộ tướng quân: Nhị vị bất tất phải đa lễ

Hiếu Danh:  Dạ, chúng con được thượng quan cho ứng hầu như thế này hai con lấy làm danh dự lắm rồi

Tất Đạo: Dạ đúng vậy

[KIM TIỀN BẢN] (tập 1, 8 câu, nhịp 2)

Giả Lộ Tướng Quân:

[1.] Ta cho vời nhị vị tới đây là ta muốn hỏi thăm về công tử Trần ... Minh

Người cùng làng với nhị vị

Hiếu Danh:

[2.] Dạ sĩ tử làng tôi, không có một ai để ý tới Trần Minh

[3.] Nhưng không hiểu tại sao hôm nay Trần Minh vừa đỗ trạng

Giả lộ tướng quân:

[4.] Thì ta muốn hỏi đến Trần Minh,

người vừa đỗ trạng nguyên

Hiếu Danh:

[5.] Dạ, nếu thượng quan tin lời

thì thành thật tôi xin phân qua

[6.] Trần Minh là một kẻ bất tài

không đáng để thượng quan phải bận tâm

[7.] Dạ, cái thằng đó cơm không đủ no

còn áo quần của nó thì không có đủ mặc

Tất Đạo:

[8.] Nó ăn mặc rách rưới lang thang

Như là vận một cái khố mà thôi.

----------------------

 

Tất Đạo: Dạ bẩm thượng quan nó ăn mặc quần áo rách te tua như tàu lá chuối nên bạn bè thường gọi nó là Trần Minh khố chuối đó thượng quan

Giả lộ tướng quân: Trần Minh khố chuối… khakhakha, chuyện cũng ngộ nghĩnh đấy chứ.

Tất Đạo: Dạ ngộ lắm thượng quan ơi, vậy mà không thấy bao giờ nó thay cái khố đó

Hiếu Danh: Dạ bẩm thượng quan nó làm như nó có một cái khố một hà thượng quan.

Giả lộ tướng quân: Rồi sao nữa, chẳng lẽ chỉ có chuyện cái khố ấy mới là đáng nói hay sao?

Hiếu Danh: Dạ, vậy mà nó hông biết thân thượng quan, mới đây nó xin cầu hôn với con gái quan tri huyện cho nên nó bị một trận đòn nên thân đó thượng quan. Vậy đó mà cả làng không có một người nào thương nó hết đó thượng quan. Dạ. cả hai thằng tụi con cũng… hông thương nó nữa thượng quan.

Giả lộ tướng quân: Có lẽ nào

Hieu danh: Dạ bẩm thượng quan, dạ thật vậy. bị vậy mà bà già của nó bả tức quá bã ... hộc máu… dạ chết rồi.

Giả lộ tướng quân: Sao vậy?

Hiếu Danh: Dạ chắc có lẽ bị.. vì đánh đập nhục nhã hành hạ quá, cho nên bà già bã uất ức lên . dạ, ch..ế..t   rồi.

Giả lộ tướng quân: Ta hiểu rồi

Tất Đạo: Dạ chuyện đến như vậy mà nó vẫn nhứt định nó yêu tiểu thơ con của quan huyện à thượng quan. Mà cái thằng đó nó xảo trá lắm nghe thượng quan, để con kể cái chuyện này cho thượng quan nghe. Nó thì.. nó đói ghê lắm vậy đó, bữa nó kiếm nó xin đâu đuợc một chén cơm, nó mới đem về nó đưa cho mẹ nó ăn, cái mẹ nó mới nói, “Ơ.. thôi con ăn đi” vậy mà nó dám nói nó ăn rồi đó thượng quan. Chưa có thấy thằng nào xảo trá như cái thằng này.

Hiếu Danh: Mày làm gì mày la dữ vậy mậy

Tất Đạo: Giận quá

Giả lộ tướng quân: Còn tài học thì sao?

 Hiếu Danh: Cái thằng đó nó học dỡ lắm thượng quan. ở trong làng này nó học hổng có lợi ai hết đó thượng quan, dạ nó có học khá là khá hơn hai thằng tụi con.

Tất Đạo:  Cái gì, bậy đi, bậy đi, bậy đi

Hiếu Danh: Lỡ rồi mày, lỡ rồi mày, nói luôn mầy. dạ nó khá hơn hai thằng tụi con cỡ mười, chín rưỡi hà thượng quan. Vậy mà hai đứa con đi thi còn rớt ớ thượng quan. Mà trời đất ơi mà cái thằng đó không biết ai mà ngu mà chấm cho nó đậu .. cho…

Giả lộ tướng quân: Câm!... các ngươi có thể bị mất đầu vì câu nói ấy, các ngươi có biết chưa. Các ngươi có biết ai làm chủ khảo cuộc đình thí không?

Hiếu Danh: Dạ dạ bẩm thuợng quan, dạ con biết, Dạ dạ thưa đó là kim thượng… trời đất ơi chết cha tôi rồi, dạ..  xin thượng quan tha thứ lỗi, xin thượng quan…

Giả lộ tướng quân: Được rồi ta bỏ qua cho. Nhưng các ngươi phải nói cho thật về Trần Minh cho ta biết. Hoàng Thượng định chọn Trần trạng nguyên làm phò mã đấy. Vì vậy nên công chúa mói biết rõ tận tường trước khi quyết định.

Hiếu Danh: Dạ, Dạ bẩm thượng quan, dạ vậy mà con hổng biết. Dạ xin thượng quan tha thứ lỗi cho. Ạ, như vậy quan trạng là một con người ...

Giả Lộ Tướng Quân:  Là con người thế nào ?

Hiếu Danh: Dạ ...

Giả lộ tướng quân: (nạt)  Con người thế nào ?

Hiếu Danh: Dạ là một con người văn hay chữ giỏi, trọn trung trọn hiếu, dạ là một con người trắng trẻo ...

 

[DUYÊN KỲ NGỘ] (lớp 1, 15 câu, nhịp 2)

 

Giả Lộ Tướng Quân:

[1.] Thôi ! Các ngươi cứ bình tĩnh lại và hãy trả lời .. cho ta nghe

[2.] Tận tường từng câu hỏi

[3.] Tân trạng như thế nào

[4.] Có xứng đáng làm phò mã

Hiếu Danh:

[5.] Dạ thật tình tôi xin thưa

[6.] Trần Minh là người rất xứng đáng

[7.] Đầy đủ đức quan hòa

[8.] Anh là một con người chính nhân quân tử

Tất Đạo:

[9.] Vì dù trong lúc hàn vi

[10.] Vẫn có phong cách hơn người

Dạ bẩm thượng quan.

Giả Lộ Tướng Quân:

Rồi sao nữa ?

Tất Đạo:

[11.] Trần công xưa có tiếng là hiền từ

[12.] Vậy ảnh cũng thuộc dòng thế phiệt danh gia

Giả Lộ Tướng Quân:

[13.] Ta e rằng các vị nói ngoa

[14.] Mới nói đây là một kẻ bất tài

[15.] Rồi bây giờ lại trở giọng tán dương

-------------------------

Giả Lộ Tướng Quân:

Hừm, các người đã khinh ta quá lắm rồi, nên mới có

cuộc đổi thay tráo trở như vậy. Giáp sĩ ! ...

 

[VỌNG CỔ] (câu 2, 3)

 

Câu 2 :

Hiếu Danh:

Thượng quan ơi xin cho tôi nói lên một lời sau cuối rồi tôi vĩnh biệt dương ... trần (HÒ)

Dù chết đi, tôi chỉ chết một lần (HÒ)

Tôi đã biết tội của mình đã vô tình mạo phạm tới ông phò mã tương lai (XÊ)

Nhưng thật tình thì lời của tôi không phải là sai

Vì tân trạng Trần Minh trải qua những ngày hàn vi luân lạc (XANG)

Trong lúc cùng đồ nào ai biết được

Khi đấng anh hùng còn mai một ở thâm sâu (XANG)

 

Câu 3 :

Giả Lộ Tướng Quân:

Hưm ! Ta cho dời các ngươi tới đây là muốn biết rõ ràng sự thật (XANG)

Các ngươi tráo trở như vậy mà bảo là không gian dối à ?

Như vậy thì có tới hai sự thật khác nhau? (XÊ)

Hiếu Danh:

Thượng quan ơi bộ mặt cuộc đời có hai bề đen trắng

Có mặn nồng rồi cũng có nhiều chua chát đắng cay (XANG)

Tân trạng Trần Minh là một khách anh tài, nhưng thời

dị ngộ gặp nhiều gian khổ. (XANG)

Hôn ước bị từ vì huyện quan tham giàu phụ khó (XÊ)

Tủi nhục nặng nề cho nên Trần Mẫu phải chịu vong thân (CỐNG)

Mang nặng trên đầu bao oán hận thâm ân

Tân trạng Trần Minh vẫn kiên gan âm thầm lập chí (XANG)

Gặp hội long vân thánh hoàng đẹp ý

Cá vượt vũ môn được hiển vinh này (HÒ)/

Công chúa: hai ngươi lẻo mép lắm. giam chúng vào ngục tối cho ta

Tất Đạo: Dạ bẩm công chúa, dạ nảy giờ con hổng có nói tiếng nào hết

Hiếu Danh: Trời ơi…  phải tui biết vậy tui hỏng có đi thi.

Công chúa: Cảm ơn Tướng quân, cho tướng quân lui

Giả Lộ Tướng Quân:

Xin tuân lịnh

Cảnh 2 : (Trần Minh, Vua, công chúa Bích Vân)

 

Lính lệ: Dạ, bẩm công nương

Công chúa: Điều chi

Lính lệ: Có thánh thượng di giá đến đây

Công chúa: a… lui

Lính lệ: Vâng

Thánh thượng giá lâm

Thánh thượng giá lâm.

Công chúa: Dạ, con xin đê đầu ra mắt phụ vương

Vua: Miễn lễ cho công chúa. Con

Công chúa: Dạ, xin mời phụ vương

Vua: Bích Vân con

Công chúa: Dạ

Vua: Như con đã biết, từ lâu rồi cha tìm người tài đức để kén chọn phò mã cho con yên bề gia thất. Hôm nay cha thấy tân trạng Trần Minh rất xứng đáng với con. Cha sẽ cho hai trẻ gặp nhau để dễ bề quyết định.

Công chúa: Muôn tâu phụ vương, phận làm con, áo mặc sao qua khỏi đầu, phụ vương đã quyết định thì con phải vâng lời.

Vua: Tốt lắm, cận vệ, cho truyền chiếu lịnh, mời tân trạng đến đây lập tức.

Cận vệ: Tuân lịnh

Vua: Bích Vân

Công chúa: Dạ

Vua: Con hãy vào trang điểm lại

Công chúa: Phụ vương, phụ vương thấy rằng con cần phải trang điểm lại sao ?

Vua: Cha biết con gái của cha đẹp lắm, nhưng ...

Công chúa: Con tin rằng quan tân trạng không đến nỗi khó khăn lắm đâu phụ vương

Vua: Bích Vân,

Công chúa: Dạ

Vua: Cha xem con có ý khinh thường tân trạng phải không? Làm thân gái, trong tứ đức, chữ dung cũng không để cho con xem nhẹ. Trong cái đạo vợ chồng, sự tương kính vốn cũng là cần thiết đó con.

 

[KHỐC HOÀNG THIÊN] (12 câu, nhịp 2)

 

Công chúa:

[1.] Tâu phụ vương, con đã dọ hỏi rồi, tân trạng vốn là một kẻ hàn ... vi

Áo ôm khố rách

[2.] Nay được gán duyên cùng công chúa

[3.] Nghe tin là mắt chói hào quang

[4.] Con cần trang điểm nữa làm gì ?

Vua:

[5.] Nhưng cha muốn rằng công chúa con vua

[6.] Phải thuần tính nết na

Công chúa:

[7.] Con muốn ở đây để được nhìn tân trạng

[8.] Chắc sẽ nực cười vì quá hân hoan

[9.] Một bước lên mây choáng váng mặt mài

[10.] Cái mặt ngu khờ xem chắc cũng vui

Vua:

[11.] Cha chìu ý con, nhưng con phải núp sau rèm

[12.] Khi thấy cần con cứ bước ra

-------------------

Công chúa: Tâu vâng

Vua: Bích Vân

Công chúa: Dạ

Vua: Con cũng cần trang điểm lại đôi chút nghe con

Công chúa: Tâu vâng

Cận vệ: Tâu thánh thượng, có quan Tân trạng đến, còn đang đứng ngoài chờ lịnh

Vua: Mời tân trạng vào

Cận vệ: Tuân lịnh

Trần Minh:

Dạ, đê đầu bái kiến thánh quân. Kính chúc thiên nhan muôn tuổi.

Vua: Miễn lễ cho tân trạng. Hãy bình thân.

Tân trạng, khen cho khanh còn trẻ mà văn tài tót chúng,

Bút sa châu, bụng chứa tàng kinh luân.

 

[MẪU TẦM TỬ] (8 câu, nhịp 2)

 

[1.] Thương cho kẻ hiền tài cho nên trẩm quyết định sắc ... phong

Khanh làm phò mã triều cung

[2.] Công chúa con ta cũng mắt phụng mài ngài

Trần Minh:

[3.] Dạ, vạn tạ thánh quân đã có lòng thương tưởng

[4.] Nhưng ở quê nhà thần đã có vợ hứa hôn

[câu chầu] Không thể nào vong phụ đành tâm

[5.] Đành tạ lòng thương mến của thánh quân

Vua:

[6.] Ta không cần biết lý lẽ gì khác hơn

[7.] Lịnh vua phán ra thì phải tuân mạng cúi đầu

[8.] Bằng nếu cãi lời phải cam chịu đầu rơi

-----------------------------

 

Trần Minh: Dạ cúi xin thánh thượng mở đức anh quân mà xá tội, vì thần không thể phụ tình tấm mẵn.

Vua: Nghịch mạng, Khanh dám cãi lịnh của Vua à? Võ đao

Công chúa: Khoan. Dạ tâu phụ vương, xin phụ vương cho con hỏi tân trạng vài câu.

Công chúa: Tân trạng, tân trạng muốn chết cho trọn tình trọn nghĩa, ta cảm phục lắm. Nhưng theo ý người, nếu phải chọn giữa hiếu và tình, ta nên  chọn bên nào.

Trần Minh: Thưa công nương, ơn sanh thành dưỡng dục ví như trời biển, nghĩa phu thê dù nặng vẫn chẳng sánh bằng

 

[XUÂN TÌNH] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)

 

Công chúa:

[1.] Tốt lắm, vậy thì tân trạng ... nguyên

Lời nói chẳng đúng việc làm

[2.] Hỏi tại vì ai mà lịnh mẫu từ trần

Đạo làm con phải rửa hờn cho cha mẹ

[3.] Hãy trả lời cho rõ khúc nôi

Sao người nhận con của kẻ thù làm vợ

Trần Minh:

[4.] Chỉ tại huyện quan đem lòng đen bạc

Trước kia hai nhà đã từng kết thông gia

[5.] Phận làm con nàng không dám cãi lời cha mẹ

Nhưng chữ thủy chung nàng vẫn thề giữ vẹn

[6.] Dầu tôi cơ cực hàn vi nàng vẫn gìn lòng son sắc

Khuyến khích dặn dò tôi nấu sử sôi kinh

[7.] Tần tảo sớm hôm nàng dành dụm bạc tiền

Đưa tiễn tôi lên đường lập chữ công danh

Công chúa:

[8.] Này trạng nguyên, ngài nói chuyện lạ lùng

Tiểu thơ ở huyện đường mà tần tảo sớm hôm ?

----------------------

 

Trần Minh: Thưa công nương, lời tôi nói ra là sự thật, vì huyện quan thấy tôi nghèo nên khinh bạc đuổi xua. Dù cha nàng xem chuyện ân tình như trò đổi chát bán mua, nhưng nàng đã quyết vượt khuê môn để trãi danh liệt phụ.

Công chúa: Nàng bỏ gia đình để theo ngài à

Trần Minh: Thưa không, người tiểu thơ khuê cát đã lìa bỏ gác phượng lầu son bạc vàng xa mã, tảo tần thương khó và dựng lên quán gấm ở ven sông. Vượt những tiếng thị phi khi chưa gá nghĩa phu thê nhưng tình nàng chẳng khác chi vợ hiền dâu thảo, khiến cho hạ ngu cảm thấy trong tình yêu còn có niềm kính phục.

Công chúa: Ngài tân trạng có quá lời táng dương xưng tụng phu nhân chăng?

Trần Minh: Thưa, không dám.

Công chúa: Chắc phu nhân ở nhà nhan sắc đẹp hơn ta?

Trần Minh: Thưa công nương, nhan sắc của tiện nội chỉ là sắc hương của loài cỏ nội hoa đồng. không làm sao sánh được với công nương

Công chúa: Như vậy chắc nàng có đôi mắt hữu tình, có đôi tay ngà trau ngọc chuốt hơn ta?

Trần Minh: Thưa công nương, đôi mắt với đôi tay nàng không làm sao bì được với công nương.

Công chúa: Thế nhưng tại sao, chàng lại từ chối ngôi phò mã

Trần Minh: Thưa công nương, tất cả nhan sắc mà công nương có, hiền phụ Quỳnh Nga không bao giờ có được. Nhưng… thần đã trót yêu nàng ở những cái mà công nương không có được.

Công chúa: Người hãy nói rõ hơn

Trần Minh: Thưa công nương, ví dụ như đôi mắt của nàng, tuy không long lanh hơn công nương, nhưng trong ánh mắt đó thần đã nhìn thấy được một thứ tình sâu hơn biển, đôi tay của nàng tuy không trau chuốt hơn công nương, nhưng đôi tay ấy lại mang cả một sức sống đảm đang và xây dựng. Thân thể của nàng tuy hao gầy khô héo hơn công nương, nhưng thần đã nhìn thấy trong đó có một trái tim thắm đỏ máu chung tình.

Công chúa: Ngươi,… phụ vương

Vua: Thế nào,  tân trạng vẫn từ chối, không nhận làm phò mả phải không?

Trần Minh: Muôn tâu, thần xin chịu tội chứ thần không thể nào phụ bạc vợ hiền

Vua: Lịnh vua đã phán ra mà khanh dám cãi lời, đọc sách thánh hiền khanh có biết tội khi quân đã phạm thượng thế nào không ?

Trần Minh: Muôn tâu, đành rằng sách có câu : quân xử thần tử, thần bất tử bất trung, nhưng kẻ bầy tôi xin được trung với vua với nước, khi quốc gia lâm biến thần nguyện trải thân để đền đáp. Còn nay, chúa thượng bảo thần phải bất nghĩa để phụ khó, thì thần xin lấy cái chết để bảo toàn đạo nghĩa.

Vua: (quát)

Nghịch mạng ! Võ đao ! ...

[VỌNG CỔ] (câu 5, 6)

 

Câu 5 :

Công chúa:

 Khoan, xin phụ vương hãy dằn cơn lôi đình thịnh nộ. Con trẻ dập đầu xin tha tội cho kẻ dám giữ tròn cương dũng nhứt tâm giữ vẹn chữ chung ... tình (HÒ)

Với trạng nguyên dù con chưa có một lời kết hẹn ân tình (HÒ)

Nhưng dũng uy sừng sững giữa trời phong vũ

Như non cao lòng nguyện thủy chung (XÊ)

Xin cha thương đừng làm con tủi phận công nương

Thân ngọc bội kim chi không sánh bằng người hàn nữ (XANG)

Hạnh phúc gì đâu khi cưỡng duyên đoạt nợ

Mà làm điếm nhục triều nghi cương kỷ chẳng vuông tròn (XỀ)

 

Câu 6 :

Vua: Bích Vân, không lẽ làm vua như cha mà đành bất lực khi kén chọn (XÊ)

 phò mã cho con gái hay sao ?

Công chúa:

Đành vậy. (XANG) tâu phụ vương, nhưng một vì công chúa muốn có chồng sao lại phải cưỡng duyên đoạt nợ ?

Con muốn nhìn vợ người cho (CỐNG) tường tận dung nhan

Để con tìm xem ở nàng có một thứ sắc hương kỳ ảo nào

Đã làm cho trạng nguyên say (XANG) đắm phụ con

Hay là nàng có đôi chân nạm ngọc, đôi má chạm vàng (XÊ)

Mấy bể mấy sông đong cho đầy một nỗi buồn công chúa (XANG)

Xin phụ vương hãy tha tội cho chàng

Và nhận lời con đã trình phân (HÒ)

                                                          ------------                                                                  

 

 Vua:  Không thể được. Cha không thể chấp nhận lời van xin của con được. Ta làm vua, quyền sanh sát trong tay. Không tha thứ cho kẻ nào chống lại.

Công chúa: Tâu phụ vương

Vua: Đừng tâu gì nữa hết.  

 Bích Vân. Con nghĩ thế nào? Một vị trạng nguyên vừa đắc khoa thi, dám cãi lịnh của vua phán dạy, như vậy thì còn gì thể thống của một vị vua nữa chứ.

Công chúa: Tâu phụ vương, đành là thế, nhưng con xin phụ vương nên suy xét lại. Nay tân trạng cãi lịnh phụ vương chỉ vì muốn giữ tròn đạo nghĩa. Nếu phụ vương vì cơn giận nhứt thời mà xuống lịnh giết đi, con e rằng hành động ấy, có nghĩa là phụ vương xúi giục thần dân phải sống trái đạo nhân luân và phá hoại kỉ cương sao.

Vua: Ý của con thì thế nào?

Công chúa: Còn con, con tin rằng với địa vị và nhan sắc của một vì công chúa, há kém thua một tiểu thơ tần tảo một nắng hai sương sao phụ vương.

Vua: Con quá tự tin, nhưng cha thì không thể được. Cận tướng,

Công chúa: Dạ

Vua: Tương kiếm lịnh.

Cận vệ: Tuân lịnh

Vua: Đây là thanh thượng phương bảo kiếm, chém sắt như chém bùn. Ta có thể chém mười cái đầu nhà ngươi cùng rơi trong một lượt. Cho phép nhà ngươi suy nghĩ lại. nhận làm phò mã, hay nhận kiếm lịnh này.

Công chúa: Chàng. Xin chàng đừng nhận kiếm

Trần Minh: Xin đa tạ ơn công nương đã có lòng lo lắng. nhưng,  thần không muốn làm người phụ bạc. Tâu chúa thượng, thần xin nhận kiếm.

Vua: Nhận kiếm à? Nhà ngươi không ân hận chớ ?

Trần Minh: Muôn tâu, bằng một thái độ bình tâm và chọn lựa, để sống không trái đạo làm người, thần vui lòng chịu chết để trọn đạo với vợ hiền.

 

Thần không bao giờ ân hận, nhưng nếu được phép nói, thì thần xin được thành thật tỏ bày là giờ này thần đang vô cùng căm hận người xưa.

Vua:  Tại sao vậy ?

 

[VỌNG CỔ] (câu 4, 6)

 

Câu 4:

Trần Minh:

Muôn tâu, đọc vạn quyển tâm kinh thần không thấy người xưa có ai khen chuyện "Ngô Khởi sát thê cầu tướng".

Mà lại chỉ hết lời ca ngợi "Án Anh khinh thường uy vũ", để vẹn tình yêu với người vợ hiền tấm mẵn khi thời xuân sắc đã phai ... tàn (HÒ)

Thà nhận độc dược vua trao chớ không phụ người bạn chăn gối thuở cơ hàn (HÒ)

Khi tranh đoạt công danh, ngoài việc đáp tình tri ngộ,

thần cũng mong đem chút tài hèn mà giúp nước an dân (XÊ)

Nhưng mới vừa mang mũ áo đai cân,

 thần lại phải đội trên đầu thanh gươm bạo lực

Tại sao (XANG) cổ nhân chẳng dạy vong thề trong sử sách ?

Vừa sợ lo vừa căm hận khi phải chờ đợi nghiêm hình (HÒ)

 

Câu 6:

Vua:  Ha ha ha ... bây giờ ngươi mới biết sợ chết à ?

Trần Minh:

Tâu, thánh như ngũ đế, (HÒ) nhân như tam vương, hiền

như ngũ bá, mạnh như Ô Hoạch, võng như Mạnh Môn Hạ Dục mà còn phải chết, ai lại thoát khỏi chết đâu mà thần phải sợ ! (XÊ)

Vua:

Thế tại sao ngươi mới bảo rằng mình lo sợ ?

Trần Minh:

Muôn tâu, thần lo sợ đây là (XANG) khi thần chết.

Trông gương thần muôn dân không còn ai dám yêu nghĩa yêu nhân, ghét bạo tàn nữa.

Lúc ấy (CỐNG) thì lòng dân sanh loạn và đất nước sẽ lâm nguy.

Khi dân loạn nước nguy thì xã tắc có còn chi

Gươm bạo lực có giữ được chiếc ngai (XANG) vàng trơ trọi

Một vì vua ngồi trên cao chín bệ hãy chọn điều khinh trọng với sơn hà (XỀ)

Công chúa ơi, Trần Minh thề một lòng son sắc với Quỳnh Nga,

 dầu sấm sét vẫn chẳng thay (XANG) lòng đổi dạ.

Nước lạc dòng thuyền trôi qua bến lạ, vẫn thương về

bến cũ vẹn tình chung (HÒ)

--------------------

 

Vua: Ngươi muốn Nhận kiếm à….

Trần Minh:Tâu vâng.

Vua : Võ đao!.

Công chúa: Phụ vương

Vua: Trẩm truyền

Công chúa: Phụ vương, phụ vương

Vua: Trẩm truyền, truyền đưa quan tân trạng về dịch xá, đợi lịnh trẩm.

Trần Minh: Vạn tạ ơn thánh quân.

Công chúa: Phụ vương. Phụ vương ơi tại sao con sanh ra làm công chúa hả phụ vương. Tại sao,… con không hông muốn làm công chúa nữa, con muốn làm một cô gái nghèo như Quỳnh Nga hà phụ vương ơi, ..

Công chúa: Phụ vương

Vua: Bích Vân, con hãy cầm thanh gươm lịnh, con hãy tận dụng nhan sắc của một vị công nương, bạc vàng vạn tặng, quyền uy trùm thiên hạ mà mưu cầu hạnh phúc.

Công chúa: Tâu vâng.

 

 

Màn phụ;   [Tân Nhạc]

Nhuận Điền:

Danh lợi đua chen

Lòng riêng sạch bụi

Cuốc bẫm cày sâu

Vừa nước ruộng ta

Mồ hôi ướm đất

Lúa vàng trải hạt

Góp sức cần lao

Cho đời nở hoa

Vui nhìn lúa trải nhung xa

Hết thời con gái

Là hoa ngọc thành

---------------------

 

Trần Minh: Đại huynh, đại huynh ơi.

Nhuận Điền: Kìa Trần Minh hiền đệ

Trần Minh: À, đại huynh vẫn khoẻ hả đại huynh

Nhuận Điền: Ủa. như vầy là…

Trần Minh: Ủa, tại sao đại huynh nhìn đệ ngạc nhiên vậy?

Thôi lại đây nè, lại đây ngồi xuống đây anh em mình uống rượu mừng tương hội rồi lúc đó mình sẽ hàn huyên tâm sự sau mà

Nhuận Điền: Khoan đã, lòng ta còn những điều chưa minh bạch, ta không thể uống được, Đệ nghe ta hỏi đã.

Trần Minh:Vâng vâng đại huynh cứ hỏi đi,. Đệ sẵn sàng rửa tay để mà nghe nè

Nhuận Điền: Trần Minh còn dám mang một hình hài xơ xác về đây hay sao?

Trần Minh: Tại sao vậy đại huynh. Tại sao đại huynh lại nỡ cấm đệ trở về cái nơi mà đệ vẫn còn chất chứa những thâm tình chứ?

Nhuận Điền: Chính vì những thâm tình đó mà ta mới hỏi những lời hằn học này

Trần Minh: Đệ đã làm gì đâu mà…

Nhuận Điền: Đệ đã làm tủi vong hồn Bá mẫu. làm phụ lòng một người con gái chung tình.

Trần Minh: Ạ, đại huynh muốn nói đến Quỳnh Nga à.

Nhuận Điền: Chứ còn ai nữa, nàng đã vì ai mà từ bỏ đời sống tiểu thơ, đem đôi bàn tay cần lao hiền phụ, đặt trên vai hiền đệ bao nhiêu kỳ vọng và tình yêu thuần khiết tinh khôi

Trần Minh: Hi, đại huynh, đệ thành thật xin lỗi đại huynh đó.

Nhuận Điền: Tại sao đệ lại xin lỗi ta.

Trần Minh: Vì… vì tiểu đệ Trần Minh của đại huynh đã đỗ trạng nguyên rồi.

Nhuận Điền: Hả? Đã đỗ trạng nguyên rồi ?! Ha ha ha ...

(ngập ngừng) Ơ ... tại sao ... tại sao trạng nguyên mà ăn mặc như vầy đây sao ?

Trần Minh: Đại huynh vẫn chưa tin lời của đệ à ?

Nhuận Điền: Hiền đệ, ta mong rằng mấy tháng cách xa nhau hiền đệ không thay đổi tâm tính, một trạng nguyên được vinh quy mà lại im lìm, không có chiếu của vua chuyển về làng lo đón tiếp, và ngay cả huyện quan sở tại không biết không hay !

Trần Minh: Đệ đâu có còn ai ở đây đâu mà rình rang cho rỡ ràng dòng họ chớ !

 

[KHỐC HOÀNG THIÊN] (12 câu, nhịp 2)

 

[1.] Cho nên đệ có ý tâu xin với đức thánh quân

Đừng ban chiếu thông báo trước

[2.] Đệ sẽ tùy nghi mà sắp xếp

Nhuận Điền:

[3.] Sao bổng dưng tân trạng Trần Minh,

[4.] Lại xin làm một chuyện lạ đời

Trần Minh:

[5.] Đối với đại huynh và hiền phụ Quỳnh Nga,

[6.] Đệ phải dành cho bao tình cảm thiết tha

[7.] Vì hai người tình rất thâm trọng

[8.] Đệ phải hết lòng lo lắng liệu toan

[9.] Phải đón mừng nhau cho hết sức đậm đà

[10.] Cho xứng với tình và thâm ân

[11.] Đệ mới xin làm chuyện nghịch thường

[12.] Vậy mà vẫn chưa trọn lòng yêu thương

----------------------

Nhuận Điền: Hiền đệ, hiền đệ không dối ta đó chứ?

Trần Minh: Với đại huynh, đệ không bao giớ dám nói dối

Nhuận Điền: Thế hiền đệ tại sao lại ăn mặc y phục rách rưới này để tìm ta

Trần Minh: Đại huynh, đệ muốn tìm lại trọn vẹn thâm tình của ngày đưa tiễn, của hai người bạn nghèo đã rót rượu dặn dò nhau. Áo mão trạng nguyên là biển rộng sông sâu sẽ ngăn cách đôi bờ tình tri kỷ

Nhuận Điền:  Hahahah, hahah. Sanh ta ra là cha mẹ, hiểu được ta chỉ có Trần Minh. Bây giờ ta bắt đầu thèm rượu. đệ hãy chờ ta.

Trần Minh: Đại huynh, đại huynh đi đâu vậy?

Nhuận Điền: Ta đi mua rượu…

Trần Minh: Có đây rồi…. đây nè, rượu nè.

Nhuận Điền: Nhưng….

Trần Minh:   Rượu này không phải là rượu trạng nguyên hay ngự tửu, mà rượu này đệ đã ghé mua ở một quán nghèo ở bên đường. Vậy bây giờ anh em mình cùng hâm nóng lại chén rượu ngày xưa, chén rượu của ngày đưa tiễn.

Nhuận Điền: Ạ, giờ là trạng nguyên mà vẫn uống được rượu quán nghèo ngày xưa

 

[VỌNG CỔ] (câu 1, 2, 3)

 

Câu 1:

 

Trần Minh:

Lối : Uống chớ đại huynh ! Tuy rượu quán nghèo nhưng nồng nàn hương vị.

Xin kính cẩn tay nâng mời tri kỷ, mượn chén rượu ngày xưa cho tròn vẹn thâm ... tình (HÒ)

Rượu lạt trạng nguyên thì đệ chỉ xin dám uống một mình (HÒ)

Đâu dám rót làm bẩn môi người nghĩa khí,

Xin gởi vào đây bằng hương vị của ngày xưa (XÊ)

Cởi áo mão cân đai gởi cho quân hầu cận

Mặc nguyên áo cơ hàn để mừng bạn tương tri (XANG)

Vậy rượu tương phùng đại huynh hãy uống đi

Uống chén rượu hôm nay mà nhớ ngày đưa tiễn (CỐNG)

 

Câu 2:

 

Nhuận Điền:   Vâng, ta xin uống đây

Trần Minh: Uống đi đại huynh. (XÊ)

Mời đại huynh hãy uống thêm một chun nữa  (XANG)

Nhuận Điền:  (cười)

Vâng  Ha ha ha ... hảo bằng hữu ! (XANG)

Cởi lớp áo trạng nguyên đệ đã đãi ta bằng chun rượu cơ hàn (HÒ)

Chun rượu buổi tiễn đưa chưa phai được vị men nồng (HÒ)

Xin đa tạ với nhiều thậm cảm

Xao xuyến tâm hồn vương đậm nghĩa cố tri (XÊ)

Hơi rượu hôm nay ướp men tình ngày cũ

Ta cứ nghe sao còn hơi hướm trạng nguyên

Rượu đã mất ngon (XANG)

Thôi, chỉ xin dám cạn vài chun nhỏ

rồi lại quay về vui cuốc bẫm cày sâu (XANG)

 

Câu 3:

 

Trần Minh:

Đại huynh, đại huynh nỡ để cho đệ khi có áo mão cân đai đành phải (XANG) mất bạn hay sao !

Nhuận Điền:

Làm sao được nữa ! Đôi bằng hữu khi có một kẻ cao sang, không sao tránh được mặc cảm vì phân chia giai cấp.

Trần Minh:

Đại huynh, (XÊ) có còn gì để dạy nhau chăng ?

Nhuận Điền:

Còn ! Ta xin gởi  đệ một nhành bông lúa mới thay lời dặn dò

Khi được cao sang (XANG)

 xin chớ quên lòng những kẻ bùn lấm tay chân, nuôi dưỡng nhân sinh.

Họ là những người ân. Nhưng lớp người đó lại chịu nhiều (XANG)

khinh bạc của hạng người áo rộng mũ cao,

ăn trên ngồi trước mà bây giờ đệ đã dấn thân vô. (XÊ)

Trần Minh:

Đa tạ đại huynh. (CỐNG) Trân trọng nhận trong tay nhành

lúa mới thơm tho và tâm nguyện sẽ giữ tròn lời ký thác. (XANG)

 Trong đời đệ chỉ có hai người thân yêu nhứt,

là hiền phụ Quỳnh Nga và bằng hữu Nhuận Điền (HÒ)

------------------

 

Nhuận Điền: Được hiền đệ hứa lới là ta đủ vui rồi . bây giờ ta xin cáo biệt

Trần Minh: Dạ đại huynh về, để chiều đệ ghé lại đại huynh nhé

Nhuận Điền: Được.

 

Màn 4 : Tại quán lụa của Quỳnh Nga

Cảnh 1 : (Quan huyện, Quỳnh Nga, Tiểu Loan)

 

[TÂN NHẠC]

Quỳnh Nga:

Dòng tơ tươi thắm đau thân tằm se mình

Lòng vương tơ với tâm sự gì cuộc đời

Người tha thiết sống yêu cuộc đời như tằm

Dầu cho nắng sương vẫn vẹn niềm vui

Từng dòng tơ mướt thắm, là tằm đang rút máu

Để điểm tô cho đời vui.

Hồn người khuê nữ đã

Quyết sống cho ân tình

Lấy khó thương vui xây niềm tin.

Người sanh ra phải đâu đợi chờ căn phần

Cần kiệm tâm đấu tranh vượt dành mộng đời

Vì hạnh phúc phải do tay người dựng gầy

Đừng mơ ước không thể đợi trời cho.

 

Tiểu Loan: Ơ tiểu thơ, tiểu thơ vào đây xem tằm ăn lên nè, một mình em rải lá dâu nó ăn hổng có xuể. Đi tiểu thơ

Quỳnh Nga: Thiệt cái cô bé này thật là lí lắc à.

Quan Huyện: Quỳnh Nga.   Quỳnh Nga

Tiểu Loan: Dạ

Quan Huyện: Cũng mày nữa,

Tiểu Loan: Dạ, dạ thưa đại nhân vừa gọi.

Quan Huyện: Hồi nảy tao gọi ai

Tiểu Loan: Thưa đại nhân vừa gọi…

Quan Huyện: Gọi ai?

Tiểu Loan: Dạ gọi tiểu thơ

Quan Huyện: Gọi tiểu thơ chớ đâu phải gọi con mà con ra

Tiểu Loan : Dạ, đại nhân hổng gọi con, dạ thì thôi con vô

Quan Huyện: Ai cho phép con vô mà tự nhiên con vô ?

Tiểu Loan: Dạ, thì đại nhân vừa bảo là đại nhân hổng có gọi con mà ?

Quan Huyện:  Phải rồi, đại nhân vừa bảo là đại nhân không có gọi con, chớ đại nhân đâu có bảo là đại nhân cho phép con vô đâu mà con vô !

Quan Huyện: Hưm, từ ngày chúng bây ra đây tự ý chăn tằm dệt lụa, mở quán bán gấm lụa, giao thiệp với đủ thứ  hạng người, thành thử ra quên hết cả lễ nghi phải không ?

 

[MẪU TẦM TỬ] (8 câu, nhịp 2)

 

[1.] Mầy đó, hồi sáng nầy bị một bạt tay chưa tởn hay sao, mà còn dám dễ ngươi

[2.] Con tao tần tảo sớm hôm là cũng tại nơi mầy

Tiểu Loan:

[3.] Dạ, đại nhân nói vậy là oan cho con quá

[4.] Con chỉ là người theo hầu bạn với tiểu thơ

[câu chầu] Nào có biết gì đâu

Quan Huyện:

[5.] Con cái thời nay mới làm cho được có miếng ăn

[6.] Thì đã tưởng rằng không cần gì tới mẹ cha

[7.] Nên việc sớm thăm tối viếng cũng chẳng ân cần

[8.] Sương gió phong trần đâu sướng mà bây ham

 

-----------------------

 

Tiểu Loan: Dạ

Quan Huyện: Cái gì dạ

 Tiểu Loan: Dạ đại nhân dạy con nghe thì con dạ

Quan Huyện: Tao đâu phải cha màu đâu, mày xưng con với tao

Tiểu Loan: Dạ, dạ cháu..

Quan Huyện: Tao đâu phải ông nội mày đâu mày xưng cháu với tao

Tiểu Loan: Dạ

Quan Huyện: Dạ hoài

Tiểu Loan: Vô đại nhân hỏng cho vô, mà con xưng cái gì đại nhân cũng hỏng chịu hết con biết phải làm sao bây giờ.

Quan Huyện: Tính đứng cho lúng đất luôn đó hả

Tiểu Loan: Dạ

Quan Huyện: Ý dạ nữa, đi vô thu xếp đồ đạc rồi đi về.  đi đi…. Đi.

Tiểu Loan: Dạ, dạ

Quan Huyện: Trời ơi tôi ăn chay ăn lạc mà sao nó chọc cho tôi giận hoài vậy cà.

-----------------------------

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, con nghe Tiểu Loan ra vườn dâu nói là có cha đến nên con ra mắt cha.

Quan Huyện: Con làm cái gì ở ngoài vườn dâu vậy con?

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, dạ con hái lá dâu cho tằm ăn,

Quan Huyện: Ây cha, con gái của cha giỏi ghê há. Chắc lúc này con nuôi tằm rành rẽ lắm hả con?

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, dạ nuôi tằm phải săn sóc kỹ như là nuôi con  vậy đó cha. Nhiều khi sợ muỗi cắn phải giăng mùng cho nó nữa. hễ nuôi là thương lắm cha à, bởi vậy nhiều đêm con ngồi con kéo chỉ, quay tơ, dệt lụa, dệt gấm, muỗi cắn hết sức vậy mà con hỏng dám đốt lửa lên để ung nữa.

Quan Huyện: Sao vậy con?

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, con sợ khói nó làm chết tằm hết sao cha.

Quan Huyện: Ờ hé, lẫm rẫm vậy mà mấy con tằm nó có phước hơn tôi nhiều. Ngủ sợ muỗi cán có người giăng mùng cho nó ngủ. Còn tôi bỏ mặt cho muỗi rệp chích chơi.

Quỳnh Nga: Cha nói.

Quan Huyện: Từ khi con ra đây con sống cho tới bây giờ con thấy cuộc đời con có sung sướng lắm không con?

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, dạ con ở đây với Tiểu Loan phải thức khuya dậy sớm, hết ươm tơ rồi phải kéo kén, rồi phải quay tơ dệt lụa, công việc tối ngày không có rãnh tay thì làm sao mà sung sướng được cha, nhưng có cái là vui lắm cha ơi.

Quan Huyện: Vui?

Quỳnh Nga: Dạ

Quan Huyện:  Hứ.  vì vui cho nên con quên cha quên mẹ, bỏ mặc cho cha mẹ buồn khổ miễn là con vui là được rồi phải không con ?

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, dạ con trẻ có làm chi đâu để cho cha mẹ phải buồn khổ 

[ĐẢO NGŨ CUNG] (lớp 1, 12 câu, nhịp 4)

Quan Huyện:   Con còn muốn làm sao thì cha mẹ mới buồn khổ chớ.

Khi không rồi con khóc lóc với cha mẹ ngày này qua ngày nọ.

[1.] Đến nỗi cha mẹ phải nhượng bộ cho con vượt khỏi khuê ... môn

Gian lao canh cưỡi chăn tằm

[2.] Tự mình lo liệu việc mưu sinh

Không có cần gì tới mẹ cha

[3.] Làm tiểu thơ như người ta

Một bước đi có kẻ hạ người hầu

[4.] Trau chuốt móng ngọc tay ngà

Còn con suốt ngày phải cần lao

[5.] Đem thân cho nắng làm úa dung nhan

Cho tay chân chai sạm thô sần

Quỳnh Nga:

[6.] Xin cúi lạy cung đường

Chớ buồn vì con thơ

[7.] Sống phải tập khó tập thương

Thích nghi hoàn cảnh khổ nghèo

[8.] Mai sau gia biến thế nào

Con cũng tự hào mà an tâm

[9.] Cha mẹ nghĩ sao đây

Khi con ngày đêm trau chuốt lượt là

[10.] Tha thướt dáng ngọc ngà

Yếu mềm như ngọn cỏ

[11.] Giữa cuộc đời sương gió

Cứ dập đầu sát đất chẳng vươn lên

[12.] Rồi người vùi dập dưới chân

Hèn tủi kiếp thừa sinh

---------------------

 

Quan Huyện: Trong khi cha mẹ muốn cho con sung sướng thì con lại làm lụng cực khổ, cha mẹ rầy la con thì con lại trù ẻo cho già đình mình lâm tai biến, tại sao vậy con

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha, dạ con chỉ nói ví dụ thôi chứ con có dám trù ẻo gì đâu cha

Quan Huyện:  Còn cái gì nữa không trù ẻo. Trong khi đường công hầu của cha rộng thênh thang trước mắt, cha quyết chí là phải đi lên, con lại muốn gia đình mình suy sụp , tại sao vậy?

Quỳnh Nga: Dạ thưa cha. Dạ con thấy bước công hầu khánh tước như là bọt nước đầu ghành thì đâu có gì là chắc cha.

Quan Huyện: Sao hỏng chắc, để cha nói con nghe thử coi chắc hôn cho biết.

Tiểu Loan: Tiểu thơ ơi tiểu thơ, dễ sợ lắm tiểu thơ, tiểu thơ đi ra ngoài sau này, sao mà nó dễ sợ lắm tiểu thơ

Quan Huyện: Im

Tiểu Loan: Dạ

Quan Huyện: Biểu

Tiểu Loan: Dạ,

Quan Huyện: Biểu

Tiểu Loan: Dạ

Quan Huyện: Mày thủ hả, Đâu mày nói gì mày nói lại tao nghe coi

Tiểu Loan: Dạ, hổm rày mọt mối nó đục khoét gần tiêu hết cây Trính rồi, nó đục khoét quá như vậy ai chịu cho nỗi. Đại nhân thử nghĩ như vậy có được hay không đó chứ.

Quan Huyện: Tại sao mày vô phép vô tắc vậy cái con kia, tao đang nói chuyện với tiểu thơ, rồi mày ở đây mày chạy ra đây mày nói cái gì có sâu mọt đục khoét ào áo ở trỏng vậy, hả, tao… tao

Quan Huyện: Trời đất ơi tại sao tao đánh mày dám né cho tao té.

Tiểu Loan: Dạ. … tại con tưởng đại nhân về rồi.

Quan Huyện: Trời đất, bây giớ tính đuổi khéo phải hôn?  đi vô thu xếp đồ đạc rồi đi về, đi,,, đi

Tiểu Loan: Dạ,

Quan Huyện: Quỳnh Nga

Quỳnh Nga: Dạ

Quan Huyện: Con làm sao thì làm, cha không thể chịu được nữa rồi. Đi về liền với cha ngay bây giờ,

Quỳnh Nga: Cha, cha ơi sao vậy cha, bộ cha hết thương con rồi sao cha

Quan Huyện: Thương con thì lúc nào cha lại chẳng thương con, vì thương con, chìu con nên con làm nhiều điều qúa đáng. Bây giờ cha thương con nhưng cha không chìu con nữa, bắt buộc là con phải về với cha ngay bây giờ.

Quỳnh Nga: Cha ơi cha, đi về liền bây giờ, rồi còn ..

Quan Huyện: Bỏ bỏ bỏ.. bỏ hết. về trang điểm lại dung nhan đón tiếp con quan tuần phủ. Đi đi đi đi về.

Quỳnh Nga: Không … con không đón ai hết ớ cha à

Quan Huyện: Nè quan tuần phủ xin cha cưới con cho con trai của ổng đó

Quỳnh Nga: Và cha đã nhận lời

Quan Huyện: Ồ dĩ nhiên là cha đã nhận lời, về nghe con đừng có để cha mẹ phải mất mặt với ngưới ta nghe con.

Quỳnh Nga: Cha, tại sao cha mẹ không hỏi ý con?

Quan Huyện: Hỏi ý con. Hỏi ý con để rồi con từ chối phải không?

Quỳnh Nga: Cha mẹ biết con từ chối mà tại sao cha mẹ lại nhận lời

Quan Huyện: Ờ thì,,, đó là,,, tại vì… Sách có chữ rằng “áo mặc sao qua khỏi đầu”

Quỳnh Nga: Cha,  còn lời hứa hẹn với Trần Minh?

Quan Huyện: Kể như huỷ bỏ à. từ khi cha đuổi mẹ con nó ra khỏi huyện đường. Hay là con với Trần Minh đã nặng lời hẹn ước,

Quỳnh Nga: Vâng thưa cha, ngoài lời hứa hẹn của cha mẹ đôi bên, con đã cùng với Trần Minh đã trọn lòng chung thuỷ, thì nay con trẻ đâu có thể thay thuyền đổi bến được cha ơi

Quan Huyện: Bến đã lở thuyền đã mục rồi con à. Ráng thay đổi cho cha mẹ nhờ. Mà cha hỏng biết con nhìn thấy tương lai của Trần Minh như thế nào mà con chờ đợi, con huỷ hoại cả tương lai của con

Quỳnh Nga: Thưa cha, khi hai trẻ mới tượng hình, có biết tương lai là thế nào đâu mà tại sao cha mẹ đã dám liều chỉ phúc giao hôn?

Quan Huyện: Ờ đó là… tại vì, nhân cái lúc trà dư tửu hậu, vui miệng hứa vậy, làm vậy, chứ đâu phải như vậy. Đó là rượu hứa, rượu làm chớ không phái cha làm.

Quỳnh Nga: Bây giớ hai trẻ đã lớn khôn rồi, không có ai xúi biểu hết, mà tự hai con sáng suốt chọn lựa thì đâu có điều gì để cho cha mẹ phải bận tâm nữa đâu.

Quan Huyện: Tại sao cha nói cái gì con cũng cãi cha nết vậy chớ. Quỳnh Nga con, nghe lời cha về đi con, con đừng có hy vọng là Trần Minh sẽ đỗ đạt mà con chờ đợi cho hoài công. Nghe lời cha, ưng làm vợ của con quan tuần phủ con cũng trở thành phu nhân vậy.

Quỳnh Nga: Không cha ơi, con không ham địa vị phu nhân đâu cha à. Đâu phải con giữ trọn lòng chung thuỷ với Trần Minh là tại vì con muốn làm vợ của trạng nguyên đâu cha, mà tại vì con muốn giữ tròn đạo nghĩa, sống không thẹn với cỏ cây thôi cha à.

Quan Huyện: Thôi nói gì thì nói, đi về với cha ưng hay không tính sau con, đi con, về.

Quỳnh Nga: Cha về trước đi cha à.

Quan Huyện: Hỏng có trước sau gì hết, về một lượt. về không, hỏng về tao đốt nhà, Tao đốt nhà, Tao đốt nhà, tao đốt nhà… con cái gì đâu phát chán hà.

 

Cảnh 2 : (Quan huyện, công chúa Bích Vân, Giả Lộ Tướng Quân)

 

Quan Huyện: Nàng là ai?

Công chúa: Câm đi.

Quan Huyện: Nàng biết ta là ai không mà nàng dám hỗn chớ

Công chúa:Lão huyện quan già phải không ?

Quan Huyện: Trời đất ơi, nàng đã biết ta là huyện quan mà dám gọi già này già nọ ! Nàng là con cái nhà ai mà hỗn hào quá vậy ?

Công chúa:Thật tình nhà ngươi muốn biết lắm sao ?

 

[KIM TIỀN BẢN] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)

 

Quan Huyện:

[1.] Muốn biết lắm chớ, muốn biết cho thật rõ ràng, trước khi ta cho quân sĩ lôi đầu nàng đem về tận nha ... môn

Cho nàng biết tay biết mặt

[2.] Quan huyện này đây, đâu phải đáng dễ ngươi

Công chúa:

[3.] Sợ e ta nói ra, nhà ngươi sẽ kinh hồn vỡ mật

[4.] Cúi đầu xuống thật sâu, mà tạ tội vẫn còn run

Quan Huyện:

[5.] Hỗn há ! Nàng quả thật là to gan mà

Đã vào tận hang hùm, mà lại dám vuốt râu

[6.] Dân khắp cả huyện này

Gặp ta chẳng có dám nhìn lên

Công chúa:

[7.] Ạ, thì ra lão huyện quan

Đối với dân rất là tàn bạo

[8.] Khiến cho tất cả dân đen

Cúi mặt chẳng dám nhìn lên

------------------------

 

Quan Huyện: Đúng. Nàng đã biết ta là huyện quan sở tại, đầy đủ uy quyền, tàn bạo cũng được. Đứng yên một chỗ, nghe ta hỏi mà trả lời theo từng câu hỏi của ta.   Nàng. Trời đất ơi, Biểu đứng yên một chỗ mà dám cãi lời hé. Đi lui đi tới hé. Nàng từ đâu đến?

Công chúa: Kinh đô

Quan Huyện: Kinh đô… kinh đô,  ….ăn mặc vậy kinh đô, móc xì chứ kinh đô. Con cái nhà ai?

Giả lộ tướng quân: Lão huyện quan đừng vô lễ mà xúc phạm đến công nương

Quan Huyện: Công nương, công nương …. Công nương đi đâu lang bang đây? Kẻ nào bảo đây là công nương, láo …. Có phải nhà ngươi mới bảo đây là công nương hông. Hứ… khi dễ hỏng trả lời, gật đầu hé. Láo. Muốn giở trò rung cây nhác khỉ hả. Trói đều chúng bây nhốt hết mới được. bây đâu!

Giả lộ tướng quân: Khốn kiếp. Ta là giả lộ tướng quân, được mật chiếu thánh hoàng ngầm theo hộ giá công nương đây.

Quan Huyện: Thánh hoàng vạn tuế vạn vạn tuế.

Công chúa: Giả lộ tướng quân hãy giao mật chiếu và gươm lịnh cho ta. Tướng quân hãy về đi.

Giả lộ tướng quân: Tuân lịnh

Quan Huyện: Chúc ngài thượng lộ bình an

Quan Huyện: Dạ trăm lạy công nương, ngàn lạy công nương.  Mắt già sờ sệt không biết công nương giá lâm, xin công nương niệm tình miễn chấp.

Công chúa: Đứng lên đi

Quan Huyện: Dạ để hạ quan quỳ cho trọn đạo

Công chúa: Ta cho phép nhà ngươi cứ đứng lên

Quan Huyện: Dạ đội ơn công nương. Dạ kính bẩm công nương. Tiện đây kính mời công nương ghé lại huyện đường dùng một bữa cơm chay.

Công chúa: Nhà ngươi mà cũng biết ăn chay nữa à

Quan Huyện: Dạ thần nấu ai ăn ăn, thần ăn mặn

Công chúa: Nhà ngươi về đi và cho ta mượn tạm nơi đây một lát được chăng

Quan Huyện: Dạ chẳng những một lát mà bốn lát cũng được vì đây là nhà con gái của hạ quan.

Công chúa: Sao? Con gái của nhà ngươi tên là Quỳnh Nga và cũng là vợ hiền của quan tân trạng Trần Minh đó à

Quan Huyện: Trời đất ơi, Trần Minh đỗ trạng thì cha tôi cũng .. chết rồi trời ơi..

Công chúa: Tại sao ta hỏi nhà ngươi không trả lời

Quan Huyện: Dạ thưa công nương, sự thật con gái của hạ quan tên là Quỳnh Nga cùng với Trần Minh đã nặng lời hẹn ước, biển hẹn non thề..

Công chúa: Căm đi, ta tới đây là ta đã biết rồi, hãy về đi

Quan Huyện: Dạ để hạ quan gọi con gái cùng về một lượt

Công chúa: Lo cái mạng già của ngươi đi.

Quan Huyện: Dạ …

Công chúa: Muốn chết hay muốn sống?

Quan Huyện: Dạ muốn chết. muốn sống, dạ muốn sống, dạ bái biệt công nương, dạ muốn sống

 

Cảnh 3 : (Quỳnh Nga, Công chúa Bích Vân)

 

Quỳnh Nga: Dạ kính chào tiểu thơ!

Công chúa: Nàng gọi ai là tiểu thơ?

Quỳnh Nga: Dạ, ở đây chỉ có hai người, không lẽ tôi gọi tôi sao?

Công chúa: Nhưng ta cấm nàng gọi ta là tiểu thơ

Quỳnh Nga: Hai người con gái xa lạ gặp nhau, nhìn trang phục, tự nghĩ dùng danh xưng tiểu thơ để chào hỏi, thì đâu có gì thất lễ, sao lại cấm tôi. Tiểu Loan ra tiếp khách. Xin từ biệt.

Công chúa: Đứng lại, vô lễ

Quỳnh Nga: Sao nàng chẳng tự xét xem ai đã vô lễ với ai

Công chúa: Nàng tên là Quỳnh Nga

Quỳnh Nga: Vâng

Công chúa: Ta nghe tiếng nàng bán buôn được lòng khách hàng lắm mà. Bây giờ lại tiếp khách như thế sao?

Quỳnh Nga: Dạ, bán buôn cũng có hàng trăm hàng vạn khách, nên cũng phải tuỳ theo cách ăn nết ở của khách mà chìu, cũng như nước ở biển khơi sông lớn thì rộng, mà vào lạch vào mương thì phải hẹp chứ?!

Công chúa: Nàng thông ,minh lắm, ăn nói đáng mặt lắm, bây giờ nàng phải ở đây cho ta chọn hàng và ngã giá chứ.

Quỳnh Nga: Dạ, nếu khách muốn tôi đành chìu lòng khách vậy.

Quỳnh Nga: Tiểu thơ muốn mua gì ở đây, gấm lụa hay tơ?

Công chúa: Không, ta không cần những thứ đó

Quỳnh Nga: Nếu tiểu thơ không cần mua những thứ đó, thì ở đây tôi không có gì để bán cả.

Công chúa: Còn chứ,

Quỳnh Nga: Còn..

Công chúa: Còn ta mới  lặn lội tìm tới để mua.. chứ

Quỳnh Nga: Dạ tôi chưa hiểu, ngoài tơ lụa, tiểu thơ còn muốn mua gì ở đây?

Công chúa: Ta muốn mua… một.. trái.. tim.

Quỳnh Nga: Một trái tim

Công chúa: Phải. hay nói đúng hơn là ta muốn mua một người.

Quỳnh Nga: Dạ xin lỗi tôi không phải lả kẻ buôn người. xin mời tiểu thơ hãy đi nơi khác mà mua mà bán.

Công chúa: Vô lễ, bây giờ ta cho nàng biết, ta là công chúa Bích Vân đây.

Quỳnh Nga: Dạ, vì không biết nên chậm tiếp nghinh, xin công nương miễn chấp

Công chúa:  Hứm, dù là nàng đã hạ mình thủ lễ, nhưng ta vẫn còn nghe trong giọng nói của nàng còn ẩn chứa niềm kiêu hãnh

 

[PHÚ LỤC] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)

 

[1.] Từ kinh thành lặn lội để tìm gặp con quan tri huyện tên gọi Quỳnh ... Nga

Để được một lần gặp mặt

Quỳnh Nga:

[2.] Vì sao công nương vượt ngàn vạn dặm

Mà chỉ để tìm gặp Quỳnh Nga

[3.] Ạ, chắc là công nương nhân du hành

Nên mới ghé qua

Công chúa:

[4.] Không, ta một mình vượt đường xa

Vì chỉ muốn một mình tìm gặp Quỳnh Nga

[5.] Mang tủi hờn uất ức

Của một vì công chúa cấm cung

[6.] Nên mới liều vượt khuê trung

Tâm sự nặng nề oằn lưng ngựa long câu

Quỳnh Nga:

[7.] Sao từ kinh thành tráng lệ, công nương ghé đây

[8.] Quỳnh Nga làm gì đắc tội với công nương

Vẻ oán hờn làm héo úa dung nhan

Công chúa:

Đừng tò mò tọc mạch nữa. Bây giờ lấy tư cách là một Bích Vân công chúa, ta hỏi.  Nàng là chi của Trần Minh?

Quỳnh Nga:

Điều đó công nương đã biết, còn hỏi tiện nữ để làm gì ?

Công chúa: Sao vậy? sao nàng dám nói là ta đã biết ?

Quỳnh Nga:

Dạ vì nếu công nương không biết, thì công nương đã chẳng tốn công lặn lội tìm gặp một Quỳnh Nga, một người mà công nương chưa hề quen biết làm gì !

Công chúa:

Khá lắm ! nhưng ta muốn nghe chính nàng nói ra điều ấy

 

[XANG XỪ LÍU] (12 câu, nhịp 2)

 

Quỳnh Nga:

Nếu công nương muốn, thì tiện nữ phải xin vâng.

[1.] Tiện nữ với Trần Minh đã nặng tiếng giao …thề

Do hai bên cha mẹ hứa hôn

[2.] Đã cùng hẹn buổi tương quan

[3.] Khi đăng khoa công toại danh thành

Công chúa:

[4.] Ta nghe Trần Minh xưa là một người hèn hạ

[5.] Nàng đã góp phần nuôi chàng ăn học

Quỳnh Nga:

[6.] Công nương quả đã khéo điều tra

[7.] Tin tức kia chính xác vô cùng

Công chúa:

[8.] Ta tìm tới nơi này là muốn cùng nàng thương thảo

[9.] Tìm giải pháp vẹn toàn, cho lợi cả hai bên đều tương xứng

[10.] Vậy nàng nghĩ sao, mau trả lời cho ta rõ

Quỳnh Nga:

[11.] Tôi nào có biết chi đâu

[12.] Mà trả lời, trả vốn cho công nương

------------------

 

Công chúa: Ta đề nghị tặng nàng trăm cây gấm vóc, và muôn lượng vàng rồng.

Quỳnh Nga: Và tiếp theo đó là một điều kiện

Công chúa: Đúng đó, sao nàng thông minh vậy?

Quỳnh Nga: Dạ, điều đó có gì là lạ đâu, vì đâu có ai tự dưng đem vàng cho ai, mà không đòi điều kiện bao giờ. Vậy xin công nương cứ thẳn thắn đặt điều kiện.

Công chúa: Nào có gì đâu, điều kiện… chỉ nhỏ mọn thôi.

Quỳnh Nga: Dạ nếu điều kiện chỉ nhỏ mọn, so với số bạc vàng công chúa đã ban cho, thì phận thấp hèn, tiện nữ xin nhận lấy phần nhỏ mọn.

Công chúa: Đừng trận họng cướp lời ta. Hãy để ta nói hết. Nàng thì sẽ được bạc vàng gấm vóc, còn cha nàng sẽ được thăng quan tiến chức, chỉ với điều kiện là… nhường Trần Minh lại cho ta.

Quỳnh Nga: Như vậy là .. tôi bán chồng tôi sao?

Công chúa: Đừng lẻo mép, hãy trả lời cho ta rõ.

Quỳnh Nga: Nếu tôi chẳng bằng lòng?

Công chúa: Thì nàng sẽ chết, nàng hãy liệu lấy, giữa sự giáu sang vinh hiển và cái chết, nàng hãy chọn đi.

Quỳnh Nga: Tôi chọn cái chết.

Công chúa: Khốn kiếp

Công chúa:  (khóc) Nàng ngu xuẩn lắm, nàng tàn nhẫn lắm ...

Phụ vương, phụ vương ơi con đã thua người ta tại đây rồi ! Quỳnh Nga, tại sao nàng lại chọn cái chết ?

Quỳnh Nga:

Sống mà xa nhau, sao bằng được chết với chung tình

Công chúa:

Ta hiểu, ta hiểu rồi, ta đã hiểu. Sự bình thản an nhiên đợi chờ cái chết của nàng đã làm cho ta run rẫy tay gươm uy hiếp. Ta đã hiểu vì sao người ta lại nặng nợ yêu thương, và bền lòng chung thủy.

 

[VỌNG CỔ] (câu 3, 4)

 

Câu 3 :

Công chúa:

Phụ vương, phụ vương ơi làm công chúa như con vừa lâm trận tình yêu con đã trở thành người chiến bại. Yên giáp xác xơ gươm rơi giáo gãy, người ngựa bơ vơ trong khi chiến trận vẫn chưa ... tàn (HÒ)

Nước mắt công nương rưới dài theo đường trở lại kinh thành (HÒ)

Trên lưng ngựa dập dồn vó câu thiên lý

Ta tưởng tim mình đang nát vụn, máu tưới bụi đường xa (XÊ)

Nếu được đổi thay địa vị của Quỳnh Nga

Ta chấp nhận ngay mà không hề hối hận (XANG)

Phụ vương ơi, phụ vương đã ban cho con nhiều ân sủng

Sao chẳng ban được cho con một tấm chân tình (HÒ)

 

Câu 4 :

Quỳnh Nga:

Công nương, công nương lo gì, vàng son gấm lụa (HÒ)

châu báu ngọc ngà, đâu có khó khăn gì để cho công nương tìm lấy được một tình yêu

Công chúa:

Ngươi nói vậy sao ngươi chẳng chịu nhận bạc vàng mà đổi tình yêu lại cho ta (XÊ)

Thôi, kẻ thắng trận đừng ban lời thương hại

cho một người vừa lâm trận đã thọ thương (XỀ)

Quỳnh Nga:

Xin đừng buồn chi nữa hỡi (XÊ) công nương

Tình yêu vốn có nhiều lạ lùng kỳ tuyệt

Không thể (XANG) mua bằng trân châu ngọc bích

Cũng không hề chuộc được bởi kim ngân (CỐNG)

Xin hãy về điện ngọc với cung son

Mà ôm ấp tình yêu ru cho ngọt giấc (XANG)

Người được yêu chưa hẳn là hạnh phúc

Kẻ đang yêu chưa hẳn đã đau sầu (HÒ)

------------------

 

Công chúa: Ta không muốn nghe gì nữa hết á. Không muốn nàng nhìn ta bằng cặp mắt thương hại đó. Nàng biết chưa, nàng hiểu chưa?

Quỳnh Nga: Công nương, công nương đã bỏ quên lại thanh gươm.

Công chúa: Nhưng nàng đừng vội hãnh diện, sinh mạng của Trần Minh, cho đến bao giờ cũng nằm trong tay ta. Nàng biết chưa, thái độ của nàng sẽ gây hậu quả thãm khóc cho Trần Minh đó. Nàng nhớ chứ!

 

 

Cảnh 4 : (Quỳnh Nga & Trần Minh)

 

 

[VỌNG CỔ] (câu 1, 2, 3)

 

Quỳnh Nga: Thái độ của ta sẽ gây hậu quả thãm khóc cho chàng sao?

Trần lang ... Trần lang ...

 

Câu 1 :

Trần Minh:

Quỳnh Nga ơi trong áo lụa ngày xưa anh đã trở về đây với người bạn tình chung thủy. Đem màu tơ áo yêu đương để điểm tô cho đẹp buổi tương ... phùng (HÒ)

Quỳnh Nga: (khóc)

Trần Minh, em ngỡ chỉ còn gặp nhau qua giấc mộng buồn (HÒ)

Chàng về đây bằng hình hài nguyên vẹn, hay chỉ là hồn phách tinh anh (XÊ)

Trần Minh:

Không, anh trở về đây hiện diện giữa nhân sinh

Tìm lại nhau ta nối cuộc chung tình (XANG)

Ngỡ đã rơi đầu vì mang tội khi quân

Nhưng chúa thượng xét thương cho đôi mình tương hội (CỐNG)

 

 

Câu 2 :

Quỳnh Nga:

Trần Minh, như vậy là chúa thượng và công chúa (XÊ)

không giết chàng sao ?

Trần Minh:

Không giết nên anh mới trở về đây được với em nè

Em muốn hỏi áo mão trạng nguyên phải không

Anh đã gởi cho quân hầu cận (XANG)

Và mặc nguyên áo lụa ngày đưa tiễn để gặp nhau

Quỳnh Nga:

Nhưng sao trạng nguyên vinh quy bái tổ mà cha em không hay biết (XANG)

Trần Minh:

Quỳnh Nga, vì anh muốn dành cho hiền phụ Quỳnh Nga và bằng hữu Nhuận Điền (HÒ)

Hưởng trọn nỗi vui mừng ngày tương hội

Chợt bàng hoàng trong sung sướng vô biên (HÒ)

Anh vập đầu xin với lịnh thánh hoàng đừng ban chiếu chỉ về làng không báo trước,

Cho cuộc vinh quy âm thầm không đón rước

Chỉ những người thân (XÊ) anh mới chia sớt trọn vinh quang

Em ơi, bao nhiêu vinh dự trạng nguyên

là do em và bạn Nhuận Điền cho anh (XANG)

Cuộc đời hàn sĩ Trần Minh

Xênh xang cờ lọng nặng tình ơn sâu (XANG)

 

Câu 3:

 

Quỳnh Nga:

Trần Minh chàng ...

Trần Minh:

Quỳnh Nga, (XANG) tâm sự nào đã làm cho em xúc động,

đến lúc gặp anh em có vẻ hốt hoảng và ..

em lại bảo rằng em ngỡ anh về trong giấc chiêm bao (XỀ)

Quỳnh Nga:

Trần lang ơi từ buổi tiễn đưa chàng lai kinh ứng thí (XANG)

Thiếp mong chàng bằng tấm lòng cô phụ vọng phu

Vừa rồi cha em đến đây để bắt ép em (XANG) phải ưng con của quan tuần phủ

Nhưng dẫu có chết em không đành lòng (XÊ) vong phụ

Dẫu cho tin của chàng vẫn còn biền biệt mấy quan san (CỐNG)

 

Trần Minh:

Nhưng giờ đây đã hội ngộ tương quan

Cho bỏ lúc bao tháng ngày mong đợi (XANG)

Quỳnh Nga:

Trạng nguyên bái tổ về làng

Xếp cờ im trống, hồn vang thâm tình (HÒ)

---------------

Tiểu Loan: Tiểu thơ ơi, tiểu thơ á, tiểu thơ ơi. Ơ kìa… dạ kính chào công tử. Tiểu thơ, tiểu thơ hãy nhìn kìa.

Hồng lên tắm rực chân trời

Tim hồng cũng hé nụ cười thanh tao

Trần Minh: Tình yêu vượt lắm gian truân

Trần Minh + Quỳnh Nga: Càng bền son sắc tràn lòng yêu thương.

 

Nhuận Điền: Trần Minh ơi, Trần Minh

Trần Minh: Đại huynh

Quỳnh Nga: Anh Nhuận Điền.

Nhuận Điền: Kìa Trần Minh, bà con đến mừng Trần Minh ở đằng trước kìa.

Trần Minh: Dạ

Nhuận Điền: Bà con ơi vô đây … vô đây…

 

[Tân Nhạc]

 

Làng mình, làng mình nô nức gái trai

Cùng ra, đón tiếp tân trạng nguyên ôi dập dìu

Giờ này, giờ này ai đã chiếm khoa

Vui mừng hãy nhớ tình yêu đồng sâu lúa vàng

Thương nhau trao gởi ân cần

Tình quê mà khoai lúa

Vui tình thủy chung

Thương nhau hãy nhớ ngày nay

Đôi tim hồng thắm

Tơ hồng, se duyên

Này này, này này cô gái gói khăn

Từng đêm rướm máu như tằm vương vương tơ vàng

Rộn ràng, tựa mình bên chiếc áo khoa

Xin đừng bỏ lúc đời vui tằm tơ tảo tần..